Spookkrap

Spookkrap
takson
Wetenskaplike naamOcypodinaeWysig
Takson rangsubfamilyWysig
MoedertaksonOcypodidaeWysig

Spookkrappe is semi-land krappe van die subfamilie Ocypodinae. Hulle is algemene kuskrappe in tropiese en subtropiese streke regoor die wêreld, wat diep gate in die tussengetysone bewoon. Hulle is algemene aasdiere en roofdiere van klein diertjies. Die naam "spookkrap" is afgelei van hul nagtelike rondbeweging en hul algemene bleek kleur.[1][2] Hulle word ook soms sandkrappe genoem, alhoewel die naam verwys na verskeie ander krappe wat nie aan die subfamilie behoort nie.

Kenmerke van die subfamilie sluit in dat een klou groter is as die ander een, dik en langwerpige oogstingels en 'n boksagtige lyf. Die verskille in klougroottes is egter nie so merkbaar soos by manlike vioolspelerkrappe nie. Die subfamilie sluit 22 spesies in twee genera in.

Die Ocypodinae is een van twee subfamilies in die familie Ocypodidae, die ander is die vioolspelerkrap-subfamilie Ucinae. Albei subfamilies het lede waarin een van die kloudraende bene baie groter is as die ander. Slegs manlike vioolspelerkrappe vertoon dit egter, terwyl beide manlike en vroulike spookkrappe ongelyke grootte kloue het. Die verskil is ook baie meer uitgesproke onder vioolkrapmannetjies. Die vioolspelerkrappe se skulpe is aan die voorkant verbreed, terwyl die skulpe van spookkrappe min of meer boksagtig is. Laastens het die oë van spookkrappe groot en langwerpige oogstingels, met die korneas wat die hele onderste deel beslaan, terwyl die oogstingels by vioolspelerkrappe lank en dun is, met die korneas klein en aan die punt geleë.[3][4]

Genera

Die subfamilie Ocypodinae bevat tans 22 spesies in hierdie twee genera:[5]

  • Ocypode Weber, 1795
  • Hoplocypode Sakai & Türkay, 2013

Beskrywing

Eksoftalmie (oë op steeltjies gedra) by die geverfde spookkrap (Ocypode gaudichaudii)

Die meeste spookkrappe het bleekkleurige liggame wat goed met die sand inskakel,[3] alhoewel hulle in staat is om hul liggaamskleur geleidelik te verander om by hul omgewings en die tyd van die dag te pas.[6][7] Sommige spesies is helderkleurig, soos Ocypode gaudichaudii en die pienkspookkrap (Ocypode ryderi).[2]

Spookkrappe het langwerpige en geswelde oogstingels met baie groot korneas op die onderste helfte. Hul karapakse is diep en boksagtig, vierkantig as dit van bo af gesien word met reguit of effens geboë kante. Die streke van die karapaks is gewoonlik nie duidelik omskryf nie. Die "sweep" van hul antennes (antennulêre flagella) is klein of rudimentêr. Hulle vou skuins of amper vertikaal terug in die liggaam. Die plaat tussen hulle (die interantennulêre septum) is breed. Die derde paar mondaanhangsels bedek die mondopening heeltemal. ’n Klein opening met rande dik met hare omring word tussen die basisse van die tweede en derde paar loopbene gevind.

Klankproduserende rif op die groter klou van Ocypode brevicornis

Spookkrappe gebruik 'n gevarieerde akoestiese kommunikasiestelsel vir diere. Hulle kan verskillende geluide skep deur op die grond met hul kloue te slaan, hul kloue saam te vryf om 'n raspergeluid te maak, hul bene te vryf om 'n borrelende geluid te maak, en die tande binne hul maag te vryf om 'n gromgeluid te maak. Die laterale tande van die maagmeul beskik oor 'n reeks kamagtige strukture wat teen die mediaantand vryf om stimulasie te produseer met dominante frekwensies onder 2 kHz.[8]

Spookkrappe het ook die vermoë om kleure te verander om by hul omgewing te pas deur die konsentrasie en verspreiding van pigmente binne hul chromatofore aan te pas.[6] Hulle kan selfs ooreenstem met die spesifieke kleure van die sandkorrels in hul habitatte.[9] In teenstelling met metachrosis (wat 'n vinnige verandering van kleure is), is spookkrappe egter net in staat tot morfologiese kleurverandering, wat oor 'n langer tydperk plaasvind.[6]

Ekologie

’n Gehoringde spookkrap (Ocypode ceratophthalma) prooi op 'n karetseeskilpad wat uitgebroei het in Gnaraloo, Wes-Australië.
Spookkrappe is een van die hoofoorsake van eier- en uitbroeisterftes by seeskilpaaie.[10]

Spookkrappe grawe diep gate naby die tussengetysone van oop sandstrande. Die gate bestaan gewoonlik uit 'n lang skag met 'n kamer aan die einde, soms met 'n tweede ingangskag.[1] Hulle is semi-landbewoners en asem suurstof uit die lug deur bevogtigde kieue. Hulle moet van tyd tot tyd hul kieue natmaak met seewater,[1][11] gewoonlik deur water uit klam sand te neem of die branders in te hardloop en die branders oor hulle te laat spoel. Hulle kan egter net vir 'n beperkte tyd onder water bly, aangesien hulle andersins sal verdrink.[11]

Spookkrappe is veralgemeners wat op puin aas, sowel as prooi op klein diertjies, insluitend seeskilpad- eiers en broeisels, mossels en ander krappe.[12] Hulle is oorwegend naglewend. Hulle bly in hul gate gedurende die warmste deel van die dag, en dwarsdeur die koudste deel van die winter.[1]

Ocypode madagascariensis besig om 'n gat te grawe

Spookkrappe is vinnige hardlopers wat wegpyl met die geringste teken van gevaar. Hulle duik óf terug in hul gate óf die see in om indringers te ontsnap.[13][11] Die gang van spookkrappe verander namate hul spoed toeneem. Waarnemings op O. ceratophthalma toon dat dit onbepaald kan loop deur al vier pare loopbene te gebruik, af en toe afwisselend watter kant lei. Teen hoër spoed word die vierde paar bene van die grond af opgelig, en teen die hoogste spoed hardloop die krap deur slegs die eerste en tweede paar looppote te gebruik.[14]

Bewaring

Spookkrappe word negatief beïnvloed deur menslike aktiwiteit op sandstrande, soos sandvertrapping deur voetverkeer, die bou van seewalle of die teenwoordigheid van anorganiese besoedelstowwe.

As gevolg van hul wêreldwye verspreiding en die gemak waarmee hul gate opgemeet kan word, word spookkrapgate beskou as waardevolle ekologiese aanwysers om vinnig die impak van menslike versteuring op strandhabitatte te bepaal.[15][16][17]

Verwysings

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 George Karleskint; Richard Keith Turner; James Small (2009). "Intertidal communities". Introduction to Marine Biology (3de uitg.). Cengage Learning. pp. 356–411. ISBN 978-0-495-56197-2.
  2. 2,0 2,1 Thomas G. Wolcott (1988). "Ecology". In Warren W. Burggren; Brian Robert McMahon (reds.). Biology of the land crabs. Cambridge University Press. pp. 55–97. ISBN 978-0-521-30690-4.
  3. 3,0 3,1 Poore, Gary C.B.; Ahyong, Shane T. (2004). Marine Decapod Crustacea of Southern Australia: A Guide to Identification. CSIRO Publishing. p. 496. ISBN 9780643069060.
  4. S. Ajmal Khan; S. Ravichandran. "Brachyuran Crabs" (PDF). UNU-INWEH Course 1 - Training Course on Mangroves and Biodiversity, Institute for Water, Environment and Health, United Nations University. Besoek op 7 November 2013.
  5. Katsushi Sakai; Michael Türkay (2013). "Revision of the genus Ocypode with the description of a new genus, Hoplocypode (Crustacea: Decapoda: Brachyura)" (PDF). Memoirs of the Queensland Museum – Nature. 56 (2): 665–793.
  6. 6,0 6,1 6,2 Jonathan P. Green (1964). "Morphological color change in the Hawaiian ghost crab Ocypode ceratophthalma (Pallas)" (PDF). The Biological Bulletin. 126 (3): 407–413. doi:10.2307/1539309. JSTOR 1539309.
  7. Martin Stevens; Cheo Pei Rong; Peter A. Todd (2013). "Colour change and camouflage in the horned ghost crab Ocypode ceratophthalmus". Biological Journal of the Linnean Society. 109 (2): 257–270. doi:10.1111/bij.12039.
  8. Taylor JRA; Devries, M. S.; Elias, D. O. (2019). "JRA Taylor". Proceedings. Biological Sciences. 286 (1910). doi:10.1098/rspb.2019.1161. PMC 6742986. PMID 31506058.
  9. Ella Davies (5 April 2013). "Horned ghost crabs change camouflage from day to night". BBC Nature. Besoek op 8 November 2013.
  10. Nick Atkinson (27 September 2008). "Don't Tread On Me". Conservation, University of Washington. Besoek op 14 November 2013.
  11. 11,0 11,1 11,2 Smithsonian Marine Station's Field Guide to the Indian River Lagoon (2008–2011). "Ocypode quadrata". Smithsonian Marine Station at Fort Pierce. Besoek op 12 November 2013.
  12. Pat Garber (2006). "Phantoms in the Surf: Ghost Crabs". Ocracoke Wild: A Naturalist's Year on an Outer Banks Island. Parkway Publishers. pp. 94–98. ISBN 978-1-933251-31-8.
  13. K. G. Raja Bai Naidu (1951). "Some stages in the development and bionomics of Ocypoda platytarsis". Proceedings of the Indian Academy of Sciences, Section B. 33 (1): 32–40. doi:10.1007/BF03049973. S2CID 81531389.
  14. C. F. Herreid II; R. J. Full (1988). "Energetics and locomotion". In Warren W. Burggren; Brian Robert McMahon (reds.). Biology of the land crabs. Cambridge University Press. pp. 333–377. ISBN 978-0-521-30690-4.
  15. Wagner Ferreira Magalhães; Juliana Barbosa Lima; Francisco Barros; José Maria Landim Dominguez (2009). "Is Ocypode quadrata (Fabricius, 1787) a useful tool for exposed sandy beaches management in Bahia State (Northeast Brazil)?". Brazilian Journal of Oceanography. 57 (2): 149–152. doi:10.1590/S1679-87592009000200008.
  16. Frederico Monteiro Neves; Carlos Emílio Bemvenuti (2006). "The ghost crab Ocypode quadrata (Fabricius, 1787) as a potential indicator of anthropic impact along the Rio Grande do Sul coast, Brazil". Biological Conservation. 133 (4): 431–435. doi:10.1016/j.biocon.2006.04.041.
  17. Denis Worlanyo Aheto; Cephas Asare; Emmanuel Abeashi Mensah; Joseph Aggrey-Fynn (2011). "Rapid assessment of anthropogenic impacts on exposed sandy beaches in Ghana using ghost crabs (Ocypode spp.) as ecological indicators". Momona Ethiopian Journal of Science. 3 (2): 93–103. doi:10.4314/mejs.v3i2.67715.