Idioma polacu
język polski y polszczyzna | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Faláu en | |||||||||||
Faláu en | Polonia | ||||||||||
Númberu de falantes | |||||||||||
| |||||||||||
Datos | |||||||||||
Familia | Llingües lequítiques | ||||||||||
Sistema d'escritura | alfabetu llatín | ||||||||||
Reguláu por | Consejo del Idioma Polaco (es) | ||||||||||
Códigos | |||||||||||
ISO 639-1 | pl | ||||||||||
ISO 639-2 | pol | ||||||||||
ISO 639-3 | pol | ||||||||||
El polacu ye un llingua eslava occidental del greyu indoeuropéu falada por cerca de 50 millones de persones, la mayoría d'elles viven en Polonia. Amás fálase en Lituania (400.000 falantes), Bielorrusia (un millón), Ucraína y nos Estaos Xuníos. Seique ye la llingua eslava más falada dempués del rusu.
Pronuncia y alfabetu
Mayúscules | Minúscules | Valor fonéticu usual | Otru valor fonéticu |
---|---|---|---|
A | a | [a] | |
Ą | ą | [ɔ̃] | [ɔ], [ɔm], [ɔn], [ɔŋ], [ɔɲ] |
B | b | [b] | [p] |
C | c | [t͡s] | [d͡z], [t͡ɕ] |
Ć | ć | [t͡ɕ] | [d͡ʑ] |
D | d | [d] | [t] |
E | e | [ε] | |
Ę | ę | [ε̃] | [ε], [εm], [εn], [εŋ], [εɲ] |
F | f | [f] | [v] |
G | g | [ɡ] | [k] |
H | h | [x] | [γ] |
I | i | [i] | [ȋ], gaga (lenición enantes de consonante) |
J | j | [ȋ] ou [j] | |
K | k | [k] | [g] |
L | l | [l] | |
Ł | ł | [ȗ] ou [w] | dental [l] nos dialeutos orientales |
M | m | [m] | |
N | n | [n] | [ŋ], [ɲ] |
Ń | ń | [ɲ] | |
O | o | [ɔ] | |
Ó | ó | [u] | |
P | p | [p] | [b] |
R | r | [r] | |
S | s | [s] | [z], [ɕ] |
Ś | ś | [ɕ] | [ʑ] |
T | t | [t] | [d] |
U | u | [u] | [ȗ] |
W | w | [v] | [f] |
Y | y | [ɨ] | |
Z | z | [z] | [s], [ʑ] |
Ź | ź | [ʑ] | [ɕ] |
Ż | ż | [ʒ] | [ʃ] |
Hai amás siete dígrafos:
Mayúscules | Minúscules | Valor fonéticu usual | Otru valor fonéticu | ||
---|---|---|---|---|---|
Ch | ch | [x] | [γ] | ||
Cz | cz | [t͡ʃ] | [d͡ʒ] | ||
Dz | dz | [d͡z] | [t͡s], [d͡ʑ], [d-z] | ||
Dź | DŹ | dź | dź | [d͡ʑ] | [t͡ɕ] |
Dż | dż | [d͡ʒ] | [t͡ʃ], [dʒ] | ||
Rz | rz | [ʒ] | [ʃ], [r-z] | ||
Sz | sz | [ʃ] | [ʒ] |
Dialeutos
La llingua falada nes fasteres polaques nun s'estrema abondo. Pue falase de dialeutos namái nos siguientes casos:
- Dialeutu mazovianu ("Mazur")
- Dialeutu silesianu (Śląskie)
Historia de la llingua
La historia de la llingua polaca tien cuatro periodos:
- polacu antiguu (sieglos XII - XVI)
- polacu mediu (sieglu XVI - 1780)
- Polacu nuevu (1780 - 1945)
- Polacu modernu (l'actual)
Frases corrientes
Torna al asturlleonés | Frases | IPA | Pronuncia | Remarques |
---|---|---|---|---|
Llingua polaca | język polski, polszczyzna |
['jɛ̃z [pɔl'ʃʧ |
listen listen |
|
hola | cześć | ['ʧɛɕtɕ] | listen | |
bonos díes | dzień dobry | ['dʑɛɲ ,dɔbr |
listen | llit. "bon día" |
adiós | do widzenia | [dɔvi'ʣɛɲa] | listen | |
bones nueches | dobranoc | [dɔ'branɔʦ] | listen | |
por favor | proszę | ['prɔʃɛ̃] | ||
de nada | proszę bardzo | [ˌprɔʃɛ̃'barʣɔ] | listen | |
gracies | dziękuję | [dʑɛ̃'kujɛ̃] | listen | |
ésti | ten , ta , to |
[tɛn] [ta] [tɔ] |
||
¿Cuánto? | ile? | ['ilɛ] | ||
sí | tak | [tak] | listen | |
non | nie | [ɲɛ] | listen | |
Nun pescancio | Nie rozumiem | [ɲɛrɔ'zumiɛm] | listen | |
¿Ónde ta la casa de bañu? | Gdzie jest łazienka? | [ˌgdʑɛjɛst wa'ʑeŋka] | ||
¡Salú! | Na zdrowie! | [na zdrɔv'ɛ] | listen |
Referencies
Enllaces esternos
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Idioma polacu.