Интернационалаб фонетикияб алфабет

Интернационалаб фонетикияб алфабет
"IPA" жиндирго алфабеталда ([aɪ pʰiː eɪ])
Хъвавул тип
Алипба
– бутӀаккун функционалабги
Мех
1888 соналдаса нахъе
МацӀалХаӀалтӀизабула бокьараб мацӀалъул фонетикияб ва фонемияб транскрипциялъе
Хурхарал хъваял
Эбелал системаби
Палеотайпаяб алфабет, Инглис фонотипикияб алфабет
  • Ромикияб алфабет
    • Интернационалаб фонетикияб алфабет
ИФАлъул официалаб табло, 2020 соналде хал-шал гьабураб

Интернационалаб фонетикияб алфабет яги ИФА (инг. International Phonetic Alphabet яги IPA, пар. Alphabet phonétique international) ккола аслияб къагӀидаялъ латин хъвай-хъвагӀиялъул аслуялдаги бугеб фонетикияб хъваялъеги хӀалтӀизабулеб алфабетияб система. Гьеб гӀуцӀана XIX гӀасруялъул ахиралда Интернационалаб Фонетикияб Ассоциациялъ хъвавул формаялда гьаркьилаб каламалъул стандартинабураб бихьизаби хӀисабалда.[1] ХФА хӀалтӀизабула лексикографчагӀаз, къватӀисел мацӀазул студентаз ва мугӀалимзабаз, лингвистаз, калам–мацӀ патологчагӀаз, кочӀохъабаз, актораз, конструктинарурал мацӀазул гьабунчагӀаз ва таржамачагӀаз.[2][3]

ИФА буго га́рул къагӀидаби, жал лексикияб (ва гӀурхъалӀ бугеб хӀалалъ просодикияб) кӀалзул га́рул абулеб куцалъул бутӀабилъунги ругел: phones, фонемаби, интонация ва рагӀабазулги гьижабазулги рикьизаби.[1].

Тарих

Сипат-сурат

ХӀарпазул хасият

Символал ва гьаркьал

ХӀалтӀизаби

ХӀарпал

Рагьукъал

Пульмоникиял

Пульмоникиял гурел

Коартикуляция

Аффрикатал ва кӀирекъараб артикуляция

Рагьарал

Таблицаби

Суперсегментиял гӀаламатал

Диакритикал

Баянкьелал

ХӀужжаби

  1. ^ a b International Phonetic Association (IPA), Handbook.
  2. ^ MacMahon, Michael K. C. (1996). "Phonetic Notation". Гъ. P. T. Daniels; W. Bright (редл.). The World's Writing Systems. New York: Oxford University Press. гьл. 821–846. ISBN 0-19-507993-0.
  3. ^ Wall, Joan (1989). International Phonetic Alphabet for Singers: A Manual for English and Foreign Language Diction. Pst. ISBN 1-877761-50-8.

Съгласни гласни

  • Ball, Martin J.; John H. Esling; B. Craig Dickson (1995). "The VoQS system for the transcription of voice quality". Journal of the International Phonetic Association. 25 (2): 71–80. doi:10.1017/S0025100300005181.
  • Duckworth, M.; G. Allen; M.J. Ball (December 1990). "Extensions to the International Phonetic Alphabet for the transcription of atypical speech". Clinical Linguistics and Phonetics. 4 (4): 273–280. doi:10.3109/02699209008985489. {cite journal}: Check date values in: |date= (help)
  • Hill, Kenneth C.; Pullum, Geoffrey K.; Ladusaw, William (March 1988). "Review of Phonetic Symbol Guide by G. K. Pullum & W. Ladusaw". Language. 64 (1): 143–144. doi:10.2307/414792. JSTOR 414792. {cite journal}: Check date values in: |date= (help)
  • International Phonetic Association (1989). "Report on the 1989 Kiel convention". Journal of the International Phonetic Association. 19 (2): 67–80. doi:10.1017/s0025100300003868.
  • International Phonetic Association (1999). Handbook of the International Phonetic Association: A guide to the use of the International Phonetic Alphabet. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-65236-7. (hb); ISBN 0-521-63751-1 (pb).
  • Jones, Daniel (1988). English pronouncing dictionary (revised 14th ред.). London: Dent. ISBN 0-521-86230-2. OCLC 18415701.
  • Ladefoged, Peter (September 1990). "The revised International Phonetic Alphabet". Language. 66 (3): 550–552. doi:10.2307/414611. JSTOR 414611. {cite journal}: Check date values in: |date= (help)
  • Ladefoged, Peter; Morris Halle (September 1988). "Some major features of the International Phonetic Alphabet". Language. 64 (3): 577–582. doi:10.2307/414533. JSTOR 414533. {cite journal}: Check date values in: |date= (help)
  • Laver, John (1994). Principles of Phonetics. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-45031-4. (hb); ISBN 0-521-45655-X (pb).
  • Pullum, Geoffrey K.; William A. Ladusaw (1986). Phonetic Symbol Guide. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-68532-2.
  • Skinner, Edith; Timothy Monich; Lilene Mansell (1990). Speak with Distinction. New York: Applause Theatre Book Publishers. ISBN 1-55783-047-9.
  • Fromkin, Victoria; Rodman, Robert; Hyams, Nina (2011). An Introduction to Language (9th ред.). Boston: Wadsworth, Cenage Learning. гьл. 233–234. ISBN 978-1-4282-6392-5.

КъватӀисел регӀелал

Халип:Language phonologies Халип:List of writing systems