Aerofoil
Qanad profili və ya aerofoil — Bir qanad, pərvanə, rul, yelkən kimi bir flüid içində hərəkət edən cisimlərin 2D kəsiyi.[1] Bunlar hava, su kimi hər hansı bir maye içində hərəkət edən nəqliyyat vasitəsinə optimal daşıyıcı qüvvə/sürtünmə nisbəti vermək üçün nəzərdə tutulmuş əyri və ya düz, ümumiyyətlə damla formalı hissələrdir.
Qanadlardan əlavə Fin (şaquli stabilizator) və üfüqi stabilizator kimi bir çox aerodinamik idarəetmə səthinin əsas hissəsini təşkil edir.[2][3]
Hissələri
- Hücum bucağı flüidin nəqliyyat vasitəsinə nisbətən hərəkət istiqamətinə əsasən hesablanır. Profil ətrafındakı flüidin sürəti və istiqaməti dəyişkən olacağı üçün uzaq bir nöqtədə sürət vektorundan istifadə olunur.
- Veter xətti, profilin hücum kənarı (ən kiçik radius nöqtəsi) və arxa tərəfi arasındakı düz xəttdir.
- Kamber xətti profilin aşağı və yuxarı səthi arasında, tam ortada yerləşən nöqtələri birləşdirən xəttdir.[4][5]
Bernoulli prinsipi
Qanadın qozbel olan yuxarı hissəsində, flüidin getməli olduğu yol alt hissədən daha çoxdur. Bu səbəbdən yuxarıdakı flüid (maye) daha sürətli hərəkət edir.[6] Bernoulli prinsipinə görə, sürəti artan havanın statik təzyiqi azalır. Bir cismin iki əks səthində müxtəlif sürətlə hərəkət edən hava təzyiq fərqini yaratmaqla aerodinamik qüvvə yaradır. Bernoulli prinsipindən irəli gələn bu aerodinamik qüvvə (daşıyıcı qüvvə) sayəsində təyyarələr havada qala bilirlər.
İstinadlar
- ↑ Babinsky, 2003. səh. 497–503: "If a streamline is curved, there must be a pressure gradient across the streamline."
- ↑ Halliday, Resnick, 1988. səh. 378: "The effect of the wing is to give the air stream a downward velocity component. The reaction force of the deflected air mass must then act on the wing to give it an equal and opposite upward component."
- ↑ Hall, Nancy R. "Lift from Flow Turning". NASA Glenn Research Center. 5 July 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-29.
If the body is shaped, moved, or inclined in such a way as to produce a net deflection or turning of the flow, the local velocity is changed in magnitude, direction, or both. Changing the velocity creates a net force on the body.
- ↑ “It has been known from the very beginning of flight that wings with a sharp trailing edge must be used in order to obtain a well-defined lift.” Richard von Mises (1945), Theory of Flight, Section VIII.2, p.179, Dover Publications Inc. ISBN 0-486-60541-8
- ↑ Clancy, 1975, §5.2
- ↑ Weltner, Ingelman-Sundberg, 1999
Ədəbiyyat siyahısı
- Abbott, Ira Herbert; Von Doenhoff, Albert Edward. Theory of Wing Sections, Including a Summary of Airfoil Data. Dover. 1959. ISBN 978-0-486-60586-9.
- Auld, Douglass; Srinivas. 2-D Thin Aerofoil Theory // Aerodynamics for Students. University of Sydney. 1995.
- Babinsky, Holger. "How do wings work?" (PDF). Physics Education. 38 (6). November 2003: 497–503. Bibcode:2003PhyEd..38..497B. doi:10.1088/0031-9120/38/6/001.
- Batchelor, George. K. An Introduction to Fluid Dynamics. Cambridge UP. 1967. 467–471.
- Bertin, John J.; Cummings, Russel M. Aerodynamics for Engineers (5th). Pearson Prentice Hall. 2009. ISBN 978-0-13-227268-1.
- Clancy, L.J. Aerodynamics. London: Pitman. 1975. ISBN 0-273-01120-0.
- Halliday, David; Resnick, Robert. Fundamentals of Physics (3rd). John Wiley & Sons. 1988.
- Houghton, E. L.; Carpenter, P. W.; Collicott, Steven H.; Valentine, Daniel. Aerodynamics for Engineering Students (6th). Elsevier. 2012. ISBN 978-0-08-096633-5.
- Morris, Wallace J. II. A universal prediction of stall onset for airfoils at a wide range of Reynolds number flows (PhD). Harvard University. 2009. Bibcode:2009PhDT.......146M.
- Morris, Wallace J.; Rusak, Zvi. "Stall onset on aerofoils at low to moderately high Reynolds number flows". Journal of Fluid Mechanics. 733. October 2013: 439–472. Bibcode:2013JFM...733..439M. doi:10.1017/jfm.2013.440. ISSN 0022-1120.
- Phillips, Warren F. Mechanics of Flight. John Wiley & Sons. 2004. ISBN 978-0-471-33458-3.
- Scott, Jeff. "Question #136: Lift Coefficient & Thin Airfoil Theory". Ask a Rocket Scientist: Aerodynamics. Aerospaceweb.org. 10 August 2003.
- Traub, Lance W. "Semi-Empirical Prediction of Airfoil Hysteresis". Aerospace. 3 (2). 24 March 2016: 9. Bibcode:2016Aeros...3....9T. doi:10.3390/aerospace3020009.
- Weltner, Klaus; Ingelman-Sundberg, Martin. "Physics of flight - revisited". 1999. 29 September 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 April 2021.
Əlavə ədəbiyyat siyahısı
- Anderson, John, D. Fundamentals of Aerodynamics. McGraw-Hill. 2007.
- Ali Kamranpay, Alireza Mehrabadi. Numerical Analysis of NACA Airfoil 0012 at Different Attack Angles and Obtaining its Aerodynamic Coefficients. Journal of Mechatronics and Automation. 2019; 6(3): 8–16p.
- Bearman, Matt. "Going with the Flow? Britain's Contribution to Laminar-Flow Research, 1930–1947". The Aviation Historian (29). 2019: 74–87. ISSN 2051-1930.
Xarici keçidlər
Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
|---|---|
| Normativ yoxlama |
- UIUC Airfoil Coordinates Database
- Airfoil & Hydrofoil Reference Application
- FoilSim An airfoil simulator from NASA
- Airfoil Playground - Interactive WebApp
- Desktopaero
- Airflow across a wing (University of Cambridge)
- DesignFOIL An airfoil generation & analysis tool that no longer requires registration.