پهلوی حؤکومتی
دولت شاهنشاهی ایران شاهنشاهی پهلوی پهلوی سولاله‌سی | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱۹۲۵–۱۹۷۹ | |||||||||||||
 میلی نیشان
| |||||||||||||
| میلی مارش: ایرانین شاهنشاهلیق مارشی(پهلویلر مارشی) | |||||||||||||
 | |||||||||||||
| پایتخت | تهران | ||||||||||||
| عۆموُمی دیللر | فارسجا | ||||||||||||
| دین | اسلام | ||||||||||||
| دؤولت | شاهلیق (۱۹۲۵–۱۹۵۳) ایقتیداریسم (۱۹۵۳–۱۹۷۹) | ||||||||||||
| شاهنشاه | |||||||||||||
• ۱۹۲۵–۱۹۴۱ | رضا شاه پهلوی | ||||||||||||
• ۱۹۴۱–۱۹۷۹ | محمدرضا پهلوی | ||||||||||||
| نخست‌وزیر | |||||||||||||
• ۱۹۲۵–۱۹۲۶ | محمد علی فروغی (بیرینجی) | ||||||||||||
• ۱۹۷۹ | شاپور بختیار (سونونجو) | ||||||||||||
| تاریخی دؤنم | |||||||||||||
• پهلویلرین باشلاندیغی | ۱۹۲۵ | ||||||||||||
| ۱۹۴۱ | |||||||||||||
• کودتای ۲۸ مرداد | ۱۹۵۳ | ||||||||||||
| ۱۹۷۹ | |||||||||||||
| |||||||||||||
پهلوی شاهلیغی و یا پهلوی حؤکومتی یا دا پهلوی دؤولتی — ایراندا بیر شاه سولاله‌سی‌ایمیش کی ۱۳۰۴-اونجو گونشلی ایل دن ۱۳۵۷-اینجی گونشلی ایله قدر ایران اؤلکه‌سینه حوکومت ائدیب. شاه‌لاری دا رضاشاه پهلوی و محمدرضا پهلوی‌دیر. اسلامی اینقلاب نتیجه‌سینده پهلویلر سولاله‌سینه سون قویولدو.
پهلویلرین منشألری حاقّیندا
تاریخچیلرین چوخو پهلویلرین منشأین مازانداران‌لی‌لاردان بیلیرلر.[۱][۲][۳][۴]
بعضی تاریخچیلر ده پهلویلرین منشأین تورک بوْی‌لاریندان اوْلان آیرملو بویونا باغلی بیلیرلر.[۵][۶]
تاریخچه‌سی
رضاخان میرپنچ ایسفندین اۆچونجو گۆنو بیر عوصیان اساسیندا ۱۲۹۹-جو هیجری گۆنشلی ایلینده قاجارلار علیه‌اینه عوصیان ائتدی، اما اؤلکه حاکیمیتی هله‌لیق قاجار ایمپیراتورلوغونون الینده قالدی، لاکین رضاخان حاکیمیته داخیل اوْلۇب و اؤزونو موحاریبه ناظیری اعلام ائتدی و سیدرضا باش ناظیر اوْلدو. اۆچ آیدان سوْنرا سیدرضا دؤولتی سوغوطا اوغراییب قوام السلطنه باش ناظیر اوْلدو و رضاخان موحاریبه ناظیری اولاراق قالدی. داها اوندان سوْنرا ایرانین باش ناظیری درجه‌سینه یئتیشدی. رضاخان پهلوی ۱۳۰۴–جی هیجری گۆنشلی ایلی اؤزونو شاه بیلدیریب و قاجارلارین حاکیمیت‌دن تۆشمه‌سینی و پهلوی شاهلیغی نین ایش اۆسته گلمه‌سینی اعلام ائتدی. رضاشاه پهلوی ۱۳۰۴-جی دن ۱۳۲۰-جی ایله قدر ایرانین شاهی و پهلوی سولاله‌سی‌نین و باشچی‌سی و بانی‌سی‌ایمیش.
۲۵ شهریور ۱۳۲۰ دن ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ایلینه قدر، محمدرضا پهلوی ایرانین شاهی ایدی. او ۲۸ مردادین کودتاسیندان سوْنرا، آنا یاسایا دییشیکلیک ائده‌رک شاهلیق حاکیمیتی‌نی گۆجلندیردی. بۇ دؤولت اسلامی انقلاب حادثه‌سینده رد اوْلوب و ایرانین پادشاهلیق سیستئمینه سون قویولدو.
ایشلری
پهلوی رئژیمینده تورکلر باسقی آلتیندا ایدی و تورکجه یازیلماسی و اؤیرتمه‌سی عملده دایاندیریلمیشدی. بو دؤولت بۆتون تۆرک‌دیللی کیتابلاری و یازیلارین توپلاییب و اونلاری آرادان آپارمیش‌دیر.
قالری
</gallery>
قایناقلار
- ^ کوروش, نوروز مرادی; نوری, مصطفی (1388). "سندی نویافته از نیای رضاشاه" (PDF). پیام بهارستان. د۲،س ۱،ش۴. 2021-02-26-ده اوریجنال (PDF)-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 2021-08-09-ده یوخلانیب.
{cite journal}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ معتضد, خسرو (1387). تاج های زنانه (چاپ اول ed.). تهران: نشر البرز. pp. 46 47 48 49 50 51 جلد اول. ISBN 9789644425974.
- ^ نیازمند, رضا (1387). رضاشاه از تولد تا سلطنت (چاپ ششم ed.). تهران: حکایت قلم نوین. pp. 15 16 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 39 40 43 44 45. ISBN 9645925460.
- ^ زیباکلام, صادق (1398). رضاشاه (اول ed.). تهران: روزنه،لندن:اچ انداس. pp. 61, 62. ISBN 9781780837628.
- ^ Gholam Reza Afkhami (27 October 2008). The Life and Times of the Shah. University of California Press. p. 4. ISBN 978-0-520-25328-5. 2 November 2012-ده یوخلانیب.
- ^ Zirinsky, Michael P. (1992). "Imperial power and dictatorship: Britain and the rise of Reza Shah, 1921-1926". International Journal of Middle East Studies. 24 (4): 639–663. doi:10.1017/s0020743800022388. 2 November 2012-ده یوخلانیب.