Аҡ томбойоҡ

Аҡ томбойоҡ

Кувшинка белая —
типовой вид рода Кувшинка.
Общий вид группы цветущих растений.
Норвегия
Фәнни классификация
Халыҡ-ара фәнни исеме

Nymphaea L., 1753

Синонимдар
  • Castalia Salisb.
  • Leuconymphaea Kuntze
  • Ondinea Hartog
Төр өлгөһө
Nymphaea alba
Төр
Тексты ҡара

Викитөркөмдә
Систематика

Викиһаҡлағыста
рәсемдәр
ITIS  18383
NCBI  4418
EOL  60384
GRIN  g:8329
IPNI  330032-2

Аҡ томбойоҡ (лат. Nymphaéa) — томбойоҡ һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Күп йыллыҡ үлән, тамырһабаҡлы һыу үҫемлеге.

Ҡыҫҡаса мәғлүмәт

Япрағының оҙонлоғо 10—30 см, дуға һымаҡ һеңерсәле түңәрәк‑эллиптик йәки йөрәксә‑ялпаҡ формала, шыма ситле йәки уймалы, төкһөҙ, йөҙөүсе, сиратлы, оҙон һаплы. Сәскәһе эре, аҡ, ике енесле, актиноморф, яңғыҙ, оҙон сәскә һаплы. Июнь—сентябрҙә сәскә ата. Емеше — еләк һымаҡ, тумалаҡ, июль—октябрҙә өлгөрә.

Таралышы

Күлдә, быуала, ҡылыла һәм йылға ҡултыҡтарында үҫә, башлыса Башҡортостандың Урал алдында һәм Башҡортостандың Урал аръяғында таралған.

Яҡынса 50 төрө билдәле, ике ярымшарҙың тропик һәм уртаса бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда аҡ томбойоҡ үҫә.

Файҙаланылышы

Составында алкалоидтар, дуплау матдәләре, йөрәк гликозидтары, крахмал, май (орлоҡ), флавоноидтар бар; халыҡ медицинаһында ҡулланыла. Декоратив үҫемлек. Тамырһабағы һәм орлоғо һыуҙа йөҙөүсе ҡоштар, йылға ҡондоҙо, ондатра һ.б.өсөн аҙыҡ булып тора.

Һүрәттәр

Сығанаҡтар

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

  • Wiersema J. H. Reproductive biology of Nymphaea (Nymphaeaceae) // Ann. Missouri Bot. Gard : ежегодник. — 1988. — № 75. — P. 795—804.

Һылтанмалар

Викикитапхана логотибы
Викикитапхана логотибы
Ошо темаға Викикитапханала текстар бар
Nymphaea