Салауат (бәләкәй планета)

Салауат
Кем хөрмәтенә аталған Салауат
Алдағы (5545) Макаров[d][1]
Тәртип буйынса һуңыраҡ килеүсе (5547) Акадия[d][1]
Асыусы йәки уйлап табыусы Анри Дебеонь[d][1][2]
Асыу датаһы 18 декабрь 1979[2]
Астрономик асыш урыны Обсерватория Ла-Силья[d][2]
Бәләкәй планеталар төркөмө Астероидтар билбауы[2]
Родительское тело Ҡояш
Апоцентр 2,918 астрономическая единица[3] һәм 2,923488888984 ± 6,0552E−10 астрономическая единица[2]
Перицентр 2,3273687 астрономическая единица[3] һәм 2,31878001565 ± 1,5144E−9 астрономическая единица[2]
Аргумент перицентра 241,91717 °[3] һәм 241,63664192717 ± 3,6768E−7 °[2]
Орбита эксцентриситеты 0,11, 0,1125563[3] һәм 0,115352509445 ± 4,8464E−10[2]
Наклонение орбиты 12,18934 °[3] һәм 12,193014499157 ± 4,045E−8 °[2]
Орбитальный период 4,25 йыл[3] һәм 1550,0024161671 ± 4,8156E−7 тәүлек[2]
Период вращения 5,28235 сәғәт[2]
Большая полуось орбиты 2,6225536 астрономическая единица[3] һәм 2,621134452317 ± 5,4289E−10 астрономическая единица[2]
Долгота восходящего узла 287,20121 °[3] һәм 287,16154193602 ± 1,5825E−7 °[2]
Средняя аномалия 39,31979 °[3] һәм 143,850373752 ± 2,7105E−7 °[2]
Абсолютная звёздная величина 12,5[3] һәм 12,62[2]
Альбедо 0,302 ± 0,053[2]
Диаметр 8,39 ± 0,064 km[2]
Астрономическая эпоха 17 октября 2024 года[d][2]
Время периастра 2 459 981,1432587 ± 1,1553E−6 JD[2]
Временное обозначение 1976 EE[2], 1979 YS[2], 1990 OO4[2] һәм 1991 RK29[2]

Салауат — Башҡортостандың милли геройы Салауат Юлаев исемен йөрөткән 5546-сы бәләкәй планета (гравитация көсө тәьҫирендә Ҡояш тирәләй әйләнеп йөрөүсе, 50 метрҙан ҙурыраҡ булған, башҡа параметрҙары буйынса планеталарға һәм кәрлә планеталарға ҡарамаған күк есемдәре[4]). Ҡояштан уртаса 392 миллион километр алыҫлыҡта, Ерҙән минимум 200 миллион километр алыҫлыҡта. Диаметры яҡынса 11 километр. Оппозицияла йондоҙ дәүмәле — 16.0 йондоҙ яҡтылығы.

Планетаны 1979 йылдың 19 декабрендә бельгия астрономы А. Дебеон асҡан, ул 1970-се йылдарҙа БАССР-ҙа булған һәм Салауат Юлаев хөрмәтенә «Салауат» тип атаған. Башҡортостанда «Салауат» кесе планетаһын телескоп ярҙамында күҙәтергә мөмкин[5].

Әҙәбиәт

  • Баязитов У. Ш. Малые планеты и Республика Башкортостан // Твоя и моя физика. Уфа. 2001.
  • Баязитов У.ш. Астеротиди и Башкортостн // Вестник АН РБ. 2003. Т.8 №4.

Сығанаҡтар

Иҫкәрмәләр

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=5546
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 JPL Small-Body Database
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=5546
  4. ↑ [1]Малые планеты
  5. ↑ Пять интересных фактов и преданий о Салавате Юлаеве