Аўтаномная вобласьць немцаў Паволжа, Працоўная камуна немцаў Паволжа (па-расейску: Автономная область немцев Поволжья, па-нямецку: der Arbeitskommune des Gebietes der Wolgadeutschen) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Саратаўскай губэрні РСФСР, якая існавала з 19 кастрычніка 1918 году па 19 сьнежня 1923 году.
Гісторыя
19 кастрычніка 1918 году згодна з дэкрэтам Савету народных камісараў РСФСР была ўтвораная першая ў РСФСР аўтаномная вобласьць — аўтаномная вобласьць немцаў Паволжа (выкарыстоўвалася таксама назва Працоўная камуна немцаў Паволжа) у складзе Саратаўскай губэрні РСФСР з адміністрацыйным цэнтрам у горадзе Саратаве. Саратаў зьяўляўся адміністрацыйным цэнтрам з 20 кастрычніка 1918 году па травень 1919 году. Затым адміністрацыйным цэнтрам стаў горад Марксштат, які да 4 чэрвеня 1919 году зваўся Екацерыненштат. 24 ліпеня 1922 году адміністрацыйны цэнтар вобласьці быў перанесены ў далучаны да аўтаноміі 22 чэрвеня горад Пакроўск, які ў 1931 годзе будзе пераназваны ў горад Энгельс.
19 сьнежня 1923 году Аўтаномная вобласьць немцаў Паволжа ператвораная ў Аўтаномную ССР немцаў Паволжа.
Адміністрацыйнае дзяленьне
Пры ўтварэньні Аўтаномнай вобласьці немцаў Паволжа ў яе склад былі ўключаныя тры новаўтвораныя паветы Саратаўскай губэрні.
Галакарамыскі павет з цэнтрам у сяле Голы Карамыш (нямецкая назва — Бальцар, сучасная назва — горад Краснаармейск;
Екацерыненштацкі павет з цэнтрам у горадзе Екацерыненштаце, які з 1918 году стаў горадам Марксштатам.
Ровенскі павет з цэнтрам у сяле Роўнае (нямецкая назва — Зэльман).
(да 1918 гады тэрыторыі Екацерыненштацкага й Ровенскага паветаў уваходзілі ў склад Наваўзенскага павету Самарскай губэрні).
17 лютага 1921 году на тэрыторыі Аўтаномнай вобласьці немцаў Паволжа было ўтворана 13 раёнаў[1]:
Антонаўскі — с. Антонаўка (з 15.02.1922 — с. Тонкашураўка)
Верхне-Ілаўлінскі — с. Каменка
Верхне-Караманскі — с. Флорскае (Гнадэнфлюр)
Ерусланскі — с. Красты (Лангэнфэльд)
Карамыскі — г. Голы Карамыш (Бальцар)
Марксштацкі — г. Марксштат
Мядзьведзіцкі — с. Мядзьведзіцкі Крастовы Буярак
Ніжне-Ілаўлінскі — с. Ніжне-Дабрынка
Ніжне-Караманскі — с. Чырвоны Яр
Панінскі — с. Панінскае (з 15 лютага 1922 году — с. Унтэрвальдэн)
Ровенскі — с. Роўнае (Зэльман)
Тарлыцкі — с. Вольскае (Кукус)
Таргунскі — с. Паласаўка (п. Нэй-Галка)
22 чэрвеня 1922 году ў склад вобласьці ўключаны Пакроўскі павет.
Кіраўнікі найвышэйшых органаў улады
Старшыня Паволскага камісарыяту па нямецкіх справах
1918 — Эрнст Ройтэр (Ernst Reuter)
Старшыня ВРК Аўтаномнай вобласьці немцаў Паволжа
1919—1920 — Гуга Шаўлер (Hugo Schaufler)
Старшыні Выканаўчага камітэту рады Аўтаномнай вобласьці немцаў Паволжа
Тоўстым шрыфтам вылучаныя дзяржаўныя ўтварэньні, якія перажылі паказаны пэрыяд. У выпадках адсутнасьці ўсталяванага найменьня тэрыторыяў даюцца назвы органаў улады, якія кантралявалі іх.