Джамбатыста Віка
Джамбатыста Віка | |
па-італьянску: Giambattista Vico | |
Імя пры нараджэньні | па-італьянску: Giovan Battista Vico |
---|---|
Дата нараджэньня | 23 чэрвеня 1668[1][2][3][…] |
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 23 студзеня 1744[1][2][4][…] (75 гадоў) |
Месца сьмерці | |
Значныя ідэі | The New Science[d], De nostri temporis studiorum ratione[d], De antiquissima Italorum sapientia[d] і De rebus gestis Antonii Caraphaei[d] |
Джамбатыста Віка (па-італьянску: Giovanbattista Vico, ці італ. Giambattista Vico, ці італ. Giovan Battista Vico; 23 чэрвеня 1668 — 23 студзеня 1744) — італійскі мысьляр і філёзаф.
У сваёй працы «Асновы новай навукі пра агульную прыроду нацыі» (1725) прапанаваў шэраг значных культуралягічных паняткаў, у прыватнасьці ідэю гісторыка-культурнага колазвароту (пэўныя гістарычныя эпохі зьмяняюць адна адну па прынцыпе кола).
Выдзяліў тры этапы разьвіцьця чалавецтва:
- век багоў - этап станаўленьня культуры, зьвязаны з рэлігійным культам і рытуалам. У гэты пэрыяд адсутнічаюць дзяржава і дзяржаўнасьць.
- век герояў - пэрыяд станаўленьня і разьвіцьця дзяржаўнасьці (у форме арыстакратыі). Дзяржава зьяўляецца гарантам разьвіцьця краіны.
- век людзей (найвышэйшы этап) - этап дэмакратычных дзяржаваў, формаў праўленьня, заснаваных на роўнасьці ўсіх членаў грамадзтва перад законам. Але дэмакратыя непазьбежна разлагаецца.
Чалавецтва, дасягнуўшы пэўных вынікаў, мусіць непазьбежна вярнуцца на першы этап, але ўжо на больш высокім узроўні (сьпіраль).
Гэты філёзаф упершыню зьвязаў ролю мовы і культуры, падкрэсьліў значнасьць мовы ў выяўленьні нацыянальнага духоўнага досьведу. Джамбатыста Віка лічыцца заснавальнікам культуралягічнай веды.
Крыніцы
- ^ а б Chaix-Ruy J. Giambattista Vico // Encyclopædia Britannica (анг.)
- ^ а б Giovanni Battista (Giambattista) Vico // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
- ^ Giambattista Vico // Vico, Giambattista (анг.) // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T089245
- ^ Giambattista Vico // Internet Philosophy Ontology project (анг.)