Нэўраэталёгія

Нэўраэталёгія (па-грэцку: νεῦρον — «нэўрон», «нэрв» і грэц. ἦθος — «звычка», «традыцыя») — міждысцыплінарная галіна нэўралягічнай навукі, якая вывучае ўплыў падсьвядомага мэханістычнага кантролю нэрвовай сыстэмы на паводзіны жывёлаў, высьвятляе тое, як цэнтральная нэрвовая сыстэма пераводзіць біялягічна рэлевантныя раздражняльнікі ў натуральныя паводзіны.

Напрыклад, шматлікія кажаны валодаюць здольнасьцю да эхалякацыі, што дазваляе ім паляваць і арыентавацца ў прасторы. Іхнія ультрагукавыя крыкі і слыхавыя сыстэмы высокаспэцыялізаваныя ў гэтым кірунку. Слыхавая сыстэма кажаноў часта служыць прыкладам таго, як акустычныя ўласьцівасьці гукаў могуць быць сканвэртаваныя ў сэнсарную мапу паводзінна рэлевантных магчымасьцяў гукаў^[1].

Як бачна з назвы, нэўраэталёгія — гэта міждысцыплінарная галіна навукі, якая складаецца з нэўрабіялёгіі (вывучэньня нэрвовай сыстэмы) і эталёгіі (вывучэньня паводзінаў у натуральных умовах). Акурат засяроджаньне нэўраэталёгіі на натуральных паводзінах і вылучае як сярод іншых галінаў нэўралягічнай навукі. Натуральныя паводзіны можна прадставіць як тыя, што дзейнічаюць сродкамі натуральнага адбору (т. б. выбар партнэра, арыентаваньне, перамяшчэньне, пазьбяганьне драпежнікаў), у адрозьненьне ад паводзінаў у крытычных сытуацыях або ў лябараторыі.

• Эхалякацыя кажаноў — перамяшчэньне ў начных умоваў і паляваньне
• Птушыны сьпеў — зебравая амадына, канарка
• Электрычныя рыбы — навігацыя, камунікацыя, рэакцыя пазьбяганьня сьціску, неабходнасьць разрадкі і інш.
• Слыхавая мапа прасторы сіпухаў — начное паляваньне
• Зрок у рапухаў(en) — адрозьненьне ахвяры ад драпежніка
• Сьпеў цвыркуна — прывабліваньне партнэра і выніковае апаражненьне
• Маўтнэравы вузы(en) ў рыб — уцёкі ў процілеглы ад драпежніка бок і накіраваны падводны слых
• Мухі — мікрамаштабны накіраваны слых, прасторавае арыентаваньне
• Соўкі — ухіленьне(en) пры атрыманьні ультрагукавога сыгналу, выпушчанага кажанамі
• Аплізыя — навучаньне і запамінаньне рэакцыяў самазахаваньня
• Пацукі — прасторавая памяць(en) і перамяшчэньне
• Вяртаньне ў месца нараджэньня(en) ласосяў — нюхавая памяць і гармоны шчытападобнай залозы
• Рак рачны — уцёкі і самазахаваньне, агрэсіўнасьць і стварэньне сацыяльнае герархіі
• Цыхлідавая рыба — агрэсіўнасьць і паводзіны пры атацы
• Пчала — вывучэньне, перамяшчэньне, зрок, нюх, палёт, агрэсіўнасьць, нарыхтоўка ежы

• Міжнародная супольнасьць нэўраэтолягаў