Блакітніца карлікавая

Блакітніца карлікавая
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Матылі Падатрад:  Glossata Надсямейства:  Papilionoidea Серыя:  Papilioniformes Сямейства:  Блакітніцы Падсямейства:  Polyommatinae Трыба:  Polyommatini Род:  Cupido Від:  Блакітніца карлікавая
Міжнародная навуковая назва
Cupido minimus (Fuessly, 1775)
Сінонімы
Papilio minimus Fuessly, 1775 Papilio alsus Denis & Schiffermüller, 1775 Papilio minimus Esper, 1777 Papilio puer Schrank, 1801 ?Lycaena happensis Matsumura, 1927[1]
Падвіды
Cupido minimus albocilia Van Oorschot & Van den Brink, 1984 Cupido minimus alsoides Gerhard, 1853 Cupido minimus howkowi Tutt, 1909 Cupido minimus latecaerulea Verity, 1946 Cupido minimus magna Rühl, 1895 Cupido minimus magnus Rühl, 1895 Cupido minimus noguerae Haig-Thomas, 1929 Cupido minimus trinacriae Verity, 1919
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   596548

Блакітніца карлікавая (Cupido minimus) — мірмекафільны від дзённых матылькоў з сямейства Блакітніцы (Lycaenidae).

Палеарктычны від. Умераны пояс Еўразіі. Паўночная Еўразія, Каўказ, Малая Азія, Цянь-Шань, Алай, Манголія^[1][2]. Сустракаецца ў Славакіі, Венгрыі і Румыніі. У Беларусі — вельмі рэдкі від, але ў характэрных месцах пражывання можа назірацца ў дастаткова вялікай колькасці. На Украіне распаўсюджаны месцамі ў Прыкарпацці і Закарпацці, нярэдкі ў лесастэпавай зоне, пранікаючы там-сям у лясную і стэпавую зоны. Сустракаецца таксама ў Горным Крыме^[3].

Шырока распаўсюджаны ў еўрапейскай частцы Расіі, на поўначы дасягае Палярнага Урала, наваколля Мурманска, на поўдні — поўначы Астраханскай і Растоўскай абласцей. Вядомыя новыя знаходкі віду на Каўказе^[3]: у ваколіцах Кіславодска і станцыі Падкумак (Стаўрапольскі край), а таксама ў субальпійскім поясе гор (Эльбрус, Тэгенеклі, Іткол) у Кабардзіна-Балкарыі. Вядомы ў наступных рэгіёнах: у Еўрапейскай частцы (у тым ліку Ленінградская вобласць, Рэспубліка Комі), Урал (да тундры паўночнага Урала), Сібір, Далёкі Усход (Магаданская вобласць, Камчатка, Прыамур’е, Хабараўскі і Прыморскі краі, Сахалін, Якуція)^[4][5].

Від быў упершыню апісаны ў 1775 годзе швейцарскім энтамолагам Іаганам Каспарам Фюслі і названы ім лац.: minimus (маленькі, малюсенькі) у сувязі з адносна дробным памерам^[6].

Даўжыня 9-15 мм^[4][7]. Крылы самца зверху бурага колеру (амаль чорныя). Самка бурая. Жылкі Sc (субкастальная) і R1 (Cs) на пярэднім крыле паасобныя (у блізкага віду Cupido osiris яны суцэльныя).

• 
  Яйкі
• 
  Вусень
• 
  Тыповы біятоп
• 
  Cupido minimus

Засяляе сухія лугі, узлескі, прасекі, пусткі, старыя кар’еры на вапнавых глебах. На поўначы арэала засяляе лугавінныя і ернікавыя тундры. У сярэдняй паласе жыве ў сухіх лугах у далінах рэк. На поўдні засяляе рознатраўныя стэпы ў бэльках, зёлкава-рознатраўныя лугі ўрочышчаў. У Крыме сустракаецца на вільготных лясных палянах і на яйле.

На поўначы арэала развіваецца ў адным пакаленні, у Польшчы, Беларусі, на Украіне і ў больш паўднёвых раёнах Еўрапейскай часткі Расіі за год развіваецца два пакаленні. Час лёту імага — з сярэдзіны мая да сярэдзіны чэрвеня і з сярэдзіны ліпеня да сярэдзіны жніўня. Самка адкладае адзінкавыя яйкі на кветкі кармавых раслін. Гусеніцы развіваюцца з восені па май і ў чэрвені-ліпені, сілкуюцца кветкамі і насеннем. Зімуе вусень апошніх узростаў (часам два сезоны) або кукалка. Вусені сілкуюцца кветкамі і лісцем такіх раслін, як астрагал (Astragalus), люцэрна (Medicago), вязель (Coronilla)^[6] і іншых травяністых бабовых^[4]. У год 1 або 2 пакаленні (май—чэрвень, ліпень—жнівень)^[6], на поўначы адно пакаленне^[8]. Зімуе кукалка^[6]. Яйкі зеленаватыя, злёгку пляскатыя. Вусені светла-зялёныя з жаўтлявымі палоскамі^[8].

Мірмекафільны від, вядомая яго сімбіятычная сувязь з мурашкамі наступных відаў: Lasius niger, Lasius alienus, Formica rufibarbis, Plagiolepis vindobonensis, Myrmica rubra і Formica fusca^[9].

• Cupido (англ.). Lepidoptera (Markku Savela). Архівавана з першакрыніцы 29 кастрычніка 2012. Праверана 22 жніўня 2012.
• Modrásek nejmenší — Cupido minimus (Fuessly, 1775) (чэшск.)(недаступная спасылка). Mapování a ochrana motýlů České republiky. Lepidoptera.cz. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 22 жніўня 2012.
• Cupido minimus (ням.)(недаступная спасылка). Taxonomie und Fotos. Lepiforum e. V.. Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2013. Праверана 22 жніўня 2012.
• Cupido minimus (ням.)(недаступная спасылка). www.schmetterling-raupe.de. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2013. Праверана 22 жніўня 2012.
• Cupido minimus — Small (Little) Blue (ням.)(недаступная спасылка). Eurobutterflies.com. Архівавана з першакрыніцы 10 кастрычніка 2012. Праверана 22 жніўня 2012.
• Cupido (Cupido) minimus (Fuessly, 1775) (англ.)(недаступная спасылка). Moths and Butterflies of Europe and North Africa. Архівавана з першакрыніцы 31 жніўня 2011. Праверана 22 жніўня 2012.
• Little Blue Cupido minimus (Fuessly, 1775) (англ.). biolib.cz. Праверана 22 жніўня 2012.