Зборная Калумбіі па футболе

Калумбія
ісп.: Selección de fútbol de Colombia
Мянушкі	(ісп.: «Los Cafeteros»)
Канфедэрацыя	КАНМЕБОЛ (Паўднёвая Амерыка)
Федэрацыя	Калумбійская федэрацыя футбола
Галоўны трэнер	Néstor Lorenzo[d]
Капітан	Jhon Viáfara[d]
Найбольшая колькасць гульняў	Карлас Вальдэрама (111)
Найлепшы бамбардзір	Радамель Фалькаа (34)
Хатні стадыён	Метрапалітана Раберта Мелендэс
Код ФІФА	COL
Асноўная форма Рэзервовая форма
Рэйтынг ФІФА
Дзеючы	16 (7 чэрвеня 2018)
Найвышэйшы	3 (ліпень — жнівень 2013, верасень 2014 — сакавік 2015, чэрвень — жнівень 2016)
Найніжэйшы	54 (чэрвень 2011)
Рэйтынг Эла
Дзеючы	9 (7 чэрвеня 2018)
Найвышэйшы	3 (чэрвень 2016)
Найніжэйшы	93 (жнівень 1965)
Першая гульня
Мексіка 3:1 Калумбія  (Панама, Панама; 10 лютага 1938)
Самая буйная перамога
Бахрэйн 0:6 Калумбія  (Эр-Рыфа, Бахрэйн; 26 сакавіка 2015)
Самае буйное паражэнне
Бразілія 9:0 Калумбія  (Ліма, Перу; 24 сакавіка 1957)
Чэмпіянат свету
Колькасць удзелаў	6 (Упершыню 1962)
Найлепшы вынік	Чвэрцьфінал (2014)
Кубак Амерыкі
Колькасць удзелаў	23 (Упершыню 1945)
Найлепшы вынік	Чэмпіён (2001)
Залаты кубак КАНКАКАФ
Колькасць удзелаў	3 (Упершыню 2000)
Найлепшы вынік	2 месца (2000)
Кубак канфедэрацый
Колькасць удзелаў	1 (Упершыню 2003)
Найлепшы вынік	4 месца (2003)

Зборная Калумбіі па футболе прадстаўляе Калумбію на міжнародных спаборніцтвах па футболе з 1938 года. Каманда кантралюецца Калумбійскай федэрацыяй футбола (ФКФ)^[A], якая з’яўляецца адным з 10 членаў КАНМЕБОЛ (Паўднёваамерыканская футбольная канфедэрацыя) і ўваходзіць у ФІФА. Асноўную частку хатніх матчаў зборная, якая мае мянушку «Los Cafeteros» з-за вытворчасці кавы ў краіне, гуляе на стадыёне Метрапалітана Раберта Мелендэс ў Баранкільі, чацвёртым горадзе краіны па колькасці насельніцтва.

У 1945 годзе каманда ўпершыню ўдзельнічала ў чэмпіянаце Паўднёвай Амерыкі, але ў 1950-х гадах была выключана з ФІФА і не дапушчана да чэмпіянату свету 1954 года з-за супярэчлівай эпохі Эльдарада. Упершыню ўдзельнічала ў кваліфікацыі да сусветнага першынства ў 1958 годзе, а ў 1962 годзе дэбютавала ў фінальнай частцы, адзначыўшыся адзіным «алімпійскім голам» у гісторыі чэмпіянату (у матчы супраць СССР). Пасля гэтага не праходзіла кваліфікацыю да найбуйнейшага чэмпіянату ў свеце да 1990 года, але ў 1975 годзе дайшла да фіналу першага Кубка Амерыкі.

З сярэдзіны 1980-х гадоў футбол стаў сімвалам барацьбы з адмоўнай рэпутацыяй краіны. Гэта надало яму папулярнасць і зрабіла нацыянальную зборную сімвалам нацыяналізму і гонару, а яе фанатаў вядомымі сваёй гарачынёй. 1990-я гады традыцыйна лічацца залатой эпохай зборнай у складзе якой гулялі знакамітыя Карлас Вальдэрама і Фаўстына Аспрылья. У 1990 годзе Калумбія выйшла ў плэй-оф чэмпіянату свету, пасля чаго таксама трапляла ў фінальныя стадыі ў 1994 і 1998 гадах, а ў 1993 і 1995 гадах займала трэція месцы ў Кубку Амерыкі. У 2001 годзе каманда здабыла свой адзіны буйны тытул, выйграўшы хатні Кубак Амерыкі, не прайграўшы ніводнага матча і не прапусціўшы ніводнага гола.

У 2000-х гадах Калумбія не трапляла ў асноўную стадыю чэмпіянатаў свету, пасля чаго каманда, у складзе якой гулялі Хамес Радрыгес і Радамель Фалькаа, упершыню дайшла да чвэрцьфіналу сусветнага першынства, што стала яе найлепшым вынікам, і заняла трэцяе месца на Кубку Амерыкі ў 2016 годзе. Апроч таго, у перыяд з 2013 да 2016 года Калумбія ўздымалася на найвышэйшае ў сваёй гісторыі трэцяе месца ў рэйтынгу ФІФА. Прайшоўшы кваліфікацыю да чэмпіянату свету 2018 года, зборная патрапіла ў асноўную стадыю ў шосты раз у сваёй гісторыі.

Доўгі час футбол у Калумбіі быў ізаляваны ад астатняга свету. Толькі ў 1936 годзе Калумбійская федэрацыя футбола стала членам КАНМЕБОЛ, а першы афіцыйны міжнародны матч зборная Калумбіі правяла праз 2 гады. Упершыню ў міжнародным турніры Калумбія прыняла толькі ў 1945 годзе — выступ на Кубку Амерыкі быў неадназначным: з аднаго боку — было пятае месца з 9 удзельнікаў (апярэдзілі такія каманды, як Балівія, Эквадор, Парагвай і Перу), з другога — выявілася відавочнае адставанне ад прызнаных лідараў — Аргенціны, Бразіліі, Чылі і Уругвая.

У далейшым цікавасць да футбола ў Калумбіі падагравалася ў асноўным наймацнейшай у свеце лігай, створанай у абыход правілаў ФІФА ў канцы 1940-х гадоў. Пра інтарэсы зборнай Калумбіі тады мала хто думаў. У 1962 годзе зборная Калумбіі прыняла ўдзел у чэмпіянаце свету ў Чылі, і ў далейшым больш дзесяцігоддзя не паказвала сур’ёзных вынікаў.

У 1975 годзе Калумбія дайшла да фіналу арганізаванага Кубка Амерыкі, які прыйшоў на змену чэмпіянатам Паўднёвай Амерыкі. Па суме трох матчаў калумбійцы саступілі легендарнай перуанскай камандзе.

Адлік «залатога перыяду» у гісторыі зборнай Калумбіі можна весці з Кубка Амерыкі 1987 года. Тады «Кафетэрас» занялі трэцяе месца на Кубку Амерыкі. У краіне з’явіўся россып талентаў, якія надоўга сталі лідарамі нацыянальнай зборнай — Карлас Вальдэрама, Леанель Альварэс, Луіс Карлас Перэс, Рэнэ Ігіта, крыху пазней — Віктар Арыстысабаль, Оскар Кордаба, Фарыд Мандрагон, Іван Раміра Кордаба. Значная частка поспехаў зборнай Калумбіі ў канцы 1980-х, 1990-х, і першай паловы 2000-х гадоў звязаная з працай выдатнага трэнера Франсіска Матураны. Менавіта пад яго кіраўніцтвам калумбійцы выхадзілі ў фінальныя стадыі чэмпіянатаў свету 1990 (1/8 фіналу турніру) і 1994, ён жа прывёў зборную да свайго вышэйшага дасягнення — бліскучай перамозе на хатнім Кубку Амерыкі 2001. У 1994—1998 гадах са зборнай працаваў Эрнан Дарыа Гомес, вывеў яе на чэмпіянат свету ў Францыі. У 2010 годзе ён быў у другі раз прызначаны галоўным трэнерам зборнай Калумбіі. У 2011 годзе зборную ўзначальваў Леанель Альварэс, а з 2012 года галоўным трэнерам каманды з’яўляецца аргенцінскі спецыяліст Хасэ Пекерман, які пасля шаснаццацігадовага перапынку вывеў Калумбію на чэмпіянат свету 2014 у Бразіліі, дзе яна дабілася свайго найбольшага дасягнення — выхаду ў чвэрцьфінал, у якім саступіла гаспадарам турніра бразільцам з лікам 2:1.

Наступныя 23 футбалісты былі выкліканыя на ўдзел у асноўнай стадыі чэмпіянату свету 2018 года.

Статыстыка прыведзена станам на 1 чэрвеня 2018 года пасля матча супраць Егіпта.

#	Паз	Футбаліст	Дата нараджэння	Матчы	Галы	Клуб
1	Бр	Давід Аспіна	31 жніўня 1988 (36 гадоў)	86	0	Арсенал
12	Бр	Каміла Варгас	9 сакавіка 1989 (35 гадоў)	5	0	Дэпартыва Калі
22	Бр	Хасэ Фернанда Куадрада	1 чэрвеня 1985 (39 гадоў)	1	0	Онсэ Кальдас
2	Аб	Крысціян Сапата	30 верасня 1986 (38 гадоў)	55	2	Мілан
3	Аб	Оскар Мурылья	18 красавіка 1988 (36 гадоў)	13	0	Пачука
4	Аб	Сант’яга Арыяс	13 студзеня 1992 (33 гады)	41	0	ПСВ Эйндхавен
13	Аб	Еры Міна	23 верасня 1994 (30 гадоў)	12	3	Барселона
17	Аб	Хаан Мохіка	21 жніўня 1992 (32 гады)	4	1	Жырона
18	Аб	Фарыд Дыяс	20 ліпеня 1983 (41 год)	13	0	Алімпія
23	Аб	Давінсан Санчэс	12 чэрвеня 1996 (28 гадоў)	9	0	Тотэнхэм Хотспур
5	ПА	Вільмар Барыяс	16 кастрычніка 1993 (31 год)	10	0	Бока Хуніярс
6	ПА	Карлас Санчэс	6 лютага 1986 (39 гадоў)	85	0	Фіярэнціна
8	ПА	Абель Агілар	6 студзеня 1985 (40 гадоў)	70	7	Дэпартыва Калі
10	ПА	Хамес Радрыгес	12 ліпеня 1991 (33 гады)	63	21	Баварыя Мюнхен
11	ПА	Хуан Куадрада	26 мая 1988 (36 гадоў)	70	7	Ювентус
15	ПА	Матэус Урыбэ	21 сакавіка 1991 (33 гады)	8	0	Амерыка
16	ПА	Джэферсан Лерма	25 кастрычніка 1994 (30 гадоў)	5	0	Левантэ
20	ПА	Хуан Кінтэра	18 студзеня 1993 (32 гады)	15	2	Рывер Плэйт
7	Нап	Карлас Бака	8 верасня 1986 (38 гадоў)	45	14	Вільярэал
9	Нап	Радамель Фалькаа (капітан)	10 лютага 1986 (39 гадоў)	73	29	Манака
14	Нап	Луіс Мур’ель	16 красавіка 1991 (33 гады)	18	2	Севілья
19	Нап	Мігель Борха	26 студзеня 1993 (32 гады)	7	2	Палмейрас
21	Нап	Хасэ Іск’ерда	7 ліпеня 1992 (32 гады)	5	1	Брайтан энд Хоўв Альбіён

Чэмпіянат свету										Найлепшы бамбардзір (галы)	Галоўны трэнер		Кваліфікацыя
Год	Стадыя	М	ЗМ	В	Н	П	ЗГ	ПГ					ЗМ	В	Н	П	ЗГ	ПГ
1930	Не з’яўлялася членам ФІФА
1934	Не з’яўлялася членам ФІФА
1938	Не прымала ўдзел[чс 1]
1950	Не прымала ўдзел
1954	Адхілена[чс 2]
1958	Не прайшла кваліфікацыю												4	0	1	3	3	8
1962	Групавы раўнд (топ-16)	14-е / 16	3	0	1	2	5	11		5 гульцоў (1): Герман Асерас Марына Клінгер Маркус Коль Антоніа Рада Франсіска Сулуага	Адольфа Педэрнера		2	1	1	0	2	1
1966	Не прайшла кваліфікацыю												4	1	0	3	4	10
1970	Не прайшла кваліфікацыю												6	1	1	4	7	12
1974	Не прайшла кваліфікацыю												4	1	3	0	3	2
1978	Не прайшла кваліфікацыю												4	0	2	2	1	8
1982	Не прайшла кваліфікацыю												4	0	2	2	4	7
1986	Не прайшла кваліфікацыю												8	3	2	3	8	10
1990	1/8 фіналу	14-е / 24	4	1	1	2	4	4		Бернарда Рэдын (2)	Франсіска Матурана		6	3	2	1	6	3
1994	Групавы раўнд (топ-24)	19-е / 24	3	1	0	2	4	5		Адольфа Валенсія (2)	Франсіска Матурана		6	4	2	0	13	2
1998	Групавы раўнд (топ-32)	21-е / 32	3	1	0	2	1	3		Лейдэр Прэсьяда (1)	Эрнан Дарыа Гомес		16	8	4	4	23	15
2002	Не прайшла кваліфікацыю												18	7	6	5	20	15
2006	Не прайшла кваліфікацыю												18	6	6	6	24	16
2010	Не прайшла кваліфікацыю												18	6	5	7	14	18
2014	Чвэрцьфінал	5-е / 32	5	4	0	1	12	4		Хамес Радрыгес (6)	Хасэ Пекерман		16	9	3	4	27	13
2018	1/8 фіналу	9-е / 32	4	2	1	1	6	3		Еры Міна (3)	Хасэ Пекерман		18	7	6	5	21	19
2022
2026
Усяго	Чвэрцьфінал (1)	6/21	22	9	3	10	32	30		Хамес Радрыгес (6)			152	57	46	49	180	159

Год	Стадыя	М	ЗМ	В	Н	П	ЗГ	ПГ		Найлепшы бамбардзір (галы)	Галоўны трэнер
Чэмпіянат Паўднёвай Амерыкі
1916	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1917	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1919	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1920	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1921	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1922	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1923	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1924	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1925	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1926	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1927	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1929	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1935	Не з’яўлялася членам КАНМЕБОЛ
1937	Знялася
1939	Знялася
1941	Знялася
1942	Знялася
1945	Фінальны раўнд (топ-7)	5-е / 7	6	1	1	4	7	25		3 гульцы (2): Фульхенсіа Бердуха Раберта Гамес Гансалес Рубіа	Раберта Мелендэс
1946	Знялася
1947	Фінальны раўнд (топ-8)	8-е / 8	7	0	2	5	2	19		2 гульцы (1): Карлас Аранга Рафаэль Гранадас	Ліна Таёлі
1949	Фінальны раўнд (топ-8)	8-е / 8	7	0	2	5	4	23		4 гульцы (1): Фульхенсіа Бердуха Лус Гастэльбонда Альфрэда Перэс Нельсан Перэс	Фрыдрых Доненфельд
1953	Знялася
1955	Знялася
1956	Знялася
1957	Фінальны раўнд (топ-7)	5-е / 7	6	2	0	4	10	25		2 гульцы (3): Карлас Аранга Дэліа Гамбоа	Педра Лопес
1959	Знялася
1959	Знялася
1963	Фінальны раўнд (топ-7)	7-е / 7	6	0	1	5	10	19		4 гульцы (2): Герман Асерас Алонса Батэра Дэліа Гамбоа Карлас Кампілья	Габрыэль Ачоа Урыбэ
1967	Знялася
Усяго	Топ-7 (3)	5/16	32	3	6	23	33	111
Кубак Амерыкі
1975	Фінал	2-е / 10	9	6	0	3	11	5		Эрнеста Дыяс (4)	Эфраін Санчэс
1979	Групавы раўнд (топ-10)	5-е / 10	4	2	1	1	5	2		5 гульцоў (1): Фелікс Вальвердэ Эрнеста Дыяс Арнольда Ігуаран Хаймэ Марон Габрыэль Чапара	Благое Відніч
1983	Групавы раўнд (топ-10)	7-е / 10	4	1	2	1	5	5		Алекс Вальдэрама (2)	Благое Відніч
1987	Паўфінал	3-е / 10	4	3	0	1	8	3		Арнольда Ігуаран (4)	Франсіска Матурана
1989	Групавы раўнд (топ-10)	6-е / 10	4	1	2	1	5	4		Арнольда Ігуаран (3)	Франсіска Матурана
1991	Паўфінал	4-е / 10	7	2	2	3	5	6		Антоні дэ Авіла (3)	Луіс Аўгуста Гарсія
1993	Паўфінал	3-е / 12	6	3	2	1	6	4		Адольфа Валенсія (2)	Франсіска Матурана
1995	Паўфінал	3-е / 12	6	3	1	2	7	8		Фрэдзі Рынкон (3)	Эрнан Дарыа Гомес
1997	Чвэрцьфінал	8-е / 12	4	1	0	3	6	7		Нейдэр Марантэс (2)	Эрнан Дарыа Гомес
1999	Чвэрцьфінал	5-е / 12	4	3	0	1	8	4		Віктар Банілья (2)	Хаўер Альварэс
2001	Фінал	1-е / 12	6	6	0	0	11	0		Віктар Арыстысабаль (6)	Франсіска Матурана
2004	Паўфінал	4-е / 12	6	3	1	2	7	7		2 гульцы (2): Абель Агілар Трэсар Марэна	Рэйнальда Руэда
2007	Групавы раўнд (топ-12)	9-е / 12	3	1	0	2	3	9		Хаймэ Кастрыльян (2)	Хорхэ Луіс Пінта
2011	Чвэрцьфінал	6-е / 12	4	2	1	1	3	2		Радамель Фалькаа (2)	Эрнан Дарыа Гомес
2015	Чвэрцьфінал	6-е / 12	4	1	2	1	1	1		Джэйсан Мурылья (1)	Хасэ Пекерман
2016	Паўфінал	3-е / 16	6	3	1	2	7	6		2 гульцы (2): Карлас Бака Хамес Радрыгес	Хасэ Пекерман
2019	Чвэрцьфінал	5-е / 12	4	3	1	0	4	0		Дуван Сапата (2)	Карлуш Кейруш
2021	Паўфінал	3-е / 10	7	2	3	2	7	7		Луіс Дыяс (4)	Рэйнальда Руэда
2024
Усяго	Перамога (1)	18/18	92	46	19	27	109	80

• Сайт Калумбійскай федэрацый футбола
• Зборная Калумбіі на сайце ФІФА Архівавана 23 лістапада 2018. (англ.)
• Архіў матчаў на RSSSF з 1938 года
• Гвардзейцы зборнай і лепшыя брамнікі на RSSSF
• Галоўныя трэнеры на RSSSF з 1938 года