Камп’ютарная сетка

Камп’ю́тарная се́тка, ці вылічальная сетка, ці сетка перадачы даных (англ.: Computer Network) — аб'яднаны комплекс электронных вылічальных машын (ЭВМ), тэлекамунікацыйнага абсталявання і праграмнага забеспячэння, у якім праходзіць абмен данымі паміж ЭВМ (камп'ютарамі). Камп'ютарная сетка складаецца з вузлоў – хостаў (англ.: host), якімі могуць быць як асобныя камп'ютары, так і цэлыя падсеткі (іх часта называюць лакальнымі). Для перадачы інфармацыі, могуць быць выкарыстаны розныя фізічныя з’явы і асяроддзі; звычайна — розныя тыпы электрычных сігналаў ці электрамагнітнага выпраменьвання.

Камп'ютарная сетка — прыватны выпадак тэлекамунікацыйнай сеткі — сістэмы фізічных каналаў сувязі і камутацыйнага абсталявання, якая рэалізуе пэўны нізкаўзроўневы пратакол перадачы даных. Іншыя віды тэлекамунікацыйных сетак — тэлефонныя, сотавыя і кабельныя.

Камп’ютарная сетка ўключае мноства злучаных паміж сабой самастойных камп’ютараў. Камп’ютары лічацца злучанымі, калі яны могуць абменьвацца інфармацыяй. Пад самастойнасцю маецца на ўвазе, што адзін камп’ютар не можа гвалтоўна кіраваць іншым.

• Персанальная (PAN, «Personal Area Network»);
• Лакальная (LAN, «Local Area Network»):
  • HomePNA;
  • Аб'яднанне некалькіх будынкаў (CAN, «Campus Area Network»).
• Гарадская (MAN, «Metropolitan Area Network»);
• Нацыянальная;
• Глабальная (WAN, «Wide Area Network»).

• Кліент-сервер;
• Пункт-пункт;
• Змяшаная.

• Аднарангавая;
• Шматрангавая.

• «Шына»;
• «Зорка»;
• «Кола»;
• «Рашотка»;
• Змяшаная тапалогія;
• Паўназлучная тапалогія.

• Сеткі захоўвання даных;
• Серверныя фермы;
• Сеткі кіравання працэсам;
• Сеткі SOHO.

• На базе «Microsoft Windows»;
• На базе «UNIX»;
• На базе «NetWare»;
• Змяшаныя.

• Пакетная сетка (напрыклад, «Фіданет» і «UUCP»);
• Анлайнавая сетка (напрыклад, «Інтэрнэт» і «GSM»).

Пры рэалізацыі камп’ютарнай сеткі, могуць выкарыстоўвацца розныя наборы пратаколаў. Ніжэй пададзены некаторыя з іх:

• AppleTalk;
• ARCNET;
• ATM;
• DECnet;
• Ethernet;
• HIPPI;
• IEEE-488;
• IP;
• IPX;
• Myrinet;
• TCP;
• Token Ring;
• UDP;
• SPX;
• FDDI;
• QsNet;
• USB;
• IEEE 1394 (Firewire, iLink);
• X.25;
• Frame relay;
• Bluetooth;
• IEEE 802.11;
• Systems Network Architecture;
• RapidIO.

Для больш поўнага спісу — глядзіце «Сеткавыя пратаколы».

Апісанне стандартаў глядзіце ў IEEE 802.

Наступныя артыкулы дазволяць атрымаць больш падрабязную інфармацыю пра камп’ютарныя сеткі:

• Тэорыя камунікацый.

Эталонная мадэль OSI:

• Прыкладны узровень;
• Узровень падання інфармацыі;
• Сеансавы узровень;
• Транспартны узровень;
• Сеткавы узровень:
  • Камутацыя;
  • Маршрутызацыя.
• Канальны узровень (Узровень злучэння даных);
• Фізічны узровень.

• Правадная сувязь:
  • Тэлефонная сетка PSTN:
    • Мадэм і камутаваны доступ.
  • Вылучаныя лініі;
  • Камутацыя пакетаў;
  • Frame relay;
  • PDH;
  • Ethernet;
  • RS-232;
  • Перадача па оптавалакну:
    • Synchronous optical networking;
    • Fiber distributed data interface.
• Бесправадная сувязь:
  • Блізкага радыусу дзеяння:
    • Bluetooth;
    • Human Area Network.
  • Сярэдняга радыусу дзеяння:
    • IEEE 802.11;
    • Netsukuku.
  • Далёкага радыусу дзеяння:
    • Спадарожнікавая сувязь;
    • MMDS;
    • SMDS;
    • Перадача даных пры дапамозе мабільных тэлефонаў:
      • CSD;
      • GPRS;
      • HSCSD;
      • EDGE;
      • UMTS;
      • HSDPA;
      • HSUPA;
      • CDMA;
      • CDPD.
    • Paging networks:
      • DataTAC;
      • Mobitex;
      • Motient.

• Сеткавае абсталяванне:
  • Сеткавая карта.
• Маніторынг сеткі;
• Сеткавы адміністратар;
• Сеткавы камп’ютар;
• QoS;
• Сеткавыя сэрвісы.

• Уэндэл Одам. камп’ютарныя сеткі. Першы крок = Computer Networking First-step. — М.: "Вільямс", 2005. — С. 432. — ISBN 1-58720-101-1.
• Cisco Systems, Inc. Праграма сеткавай акадэміі Cisco CCNA 3 і 4. Дапаможнае кіраўніцтва = Cisco Networking Academy Program CCNA 3 and 4 Companion Guide. — М.: "Вільямс", 2006. — С. 944. — ISBN 1-58713-113-7. Архівавана 14 красавіка 2010.

• ARPANET
• Usenet
• BITNET
• Інтэрнэт
• Фіданет
• Netsukuku

• Уражлівыя хатнія сеткі(недаступная спасылка)
• Артыкул пра кабельны бок камп’ютарных сетак - пра структураваныя кабельныя сістэмы (СКС)