Каралеўства Італія (сярэднявечнае)
Гістарычная дзяржава | |||
Каралеўства Італія | |||
---|---|---|---|
лац.: Regnum Italicum | |||
|
|||
961 — 1802 і 1014
|
|||
Сталіца | |||
Мова(ы) | італьянская мова і лігурыйская мова[d] | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя Італіі | |
---|---|
| |
Старажытны свет | |
Дагістарычная Італія | |
Этрускі (XII—VI стст. да н.э.) | |
Вялікая Грэцыя (VIII—VII стст. да н.э.) | |
Старажытны Рым (VIII ст. да н.э. — V ст. н.э.) | |
Італія пад уладай остготаў (V—VI стст.) | |
Сярэдневякоўе | |
Сярэдневяковая Італія | |
Італія пад уладай Візантыі (VI—VIII стст.) | |
Лангабардскае каралеўства (VI—VIII стст.) | |
Сярэдневяковае каралеўства Італія | |
Іслам і нарманы ў паўднёвай Італіі | |
Марскія рэспублікі і Італьянскія гарады-дзяржавы | |
Новы час | |
Італьянскі Рэнесанс (XIV—XVI стст.) | |
Італьянскія войны (1494—1559) | |
Італія ў Новы час (1559—1814) | |
Рысарджымента (1815—1861) | |
Сучасная гісторыя | |
Каралеўства Італія (1861—1945) | |
Італія ў Першай сусветнай вайне (1914—1918) | |
Фашызм і каланіяльная імперыя (1918—1945) | |
Італія ў Другой сусветнай вайне (1940—1945) | |
Найноўшая гісторыя Італіі (1945—цяперашні час) | |
Свінцовыя гады (1970-я — 1980-я) | |
Асобныя тэмы | |
Гістарычныя дзяржавы Італіі | |
Ваенная гісторыя Італіі | |
Эканамічная гісторыя Італіі | |
Генетычная гісторыя Італіі | |
Выбарчая гісторыя | |
Гісторыя моды ў Італіі | |
Паштовая гісторыя | |
Чыгуначная гісторыя | |
Гісторыя грошай у Італіі | |
Гісторыя музыкі ў Італіі | |
Партал «Італія» |
Каралеўства Італія (лац.: Regnum Italiae або Regnum Italicum; італ.: Regno d'Italia; ням.: Königreich Italien), таксама званае Імперскай Італіяй (італ.: Italia Imperiale, ням.: Reichsitalien) — адно са складовых каралеўстваў Свяшчэннай Рымскай імперыі, разам з каралеўствамі Германія, Багемія і Бургундыя.
Першапачаткова яно ўключала большую частку паўночнай і цэнтральнай Італіі, але пазней саступіла свае ўсходнія часткі Венецыі і Папскай вобласці.
Яго першапачатковай сталіцай была Павія да 11 стагоддзя.
Гісторыя
У 961 годзе Папа Ян XII звярнуўся да караля Германіі Атона I з просьбай аб абароне супраць караля Італіі Берэнгара II і паабяцаў яму імператарскую карону. Атон I неадкладна перайшоў Альпы, здабыў перамогу над Берэнгарам II і быў прызнаны каралём лангабардаў (Італіі), а затым рушыў на Рым. 2 лютага 962 года Атон I быў памазаны на царства і каранаваны імператарам.
Італьянскае каралеўства Ламбардыя ўвайшло ў склад утворанай у 962 годзе Свяшчэннай Рымскай імперыі. Аднак 15 лютага 1002 года, неўзабаве пасля смерці імператара Атона III, італьянская шляхта ў Павіі абвясціла каралём Італіі маркграфа Іўрэі Ардуіна, праўнука Адальберта I Іўрэйскага . У студзені 1003 года пасланая ў Італію новым германскім каралём Генрыхам II Святым армія была разбіта, але ў 1004 годзе Генрых асабіста адправіўся з арміяй у Італію, разбіўшы Ардуіна, і 15 мая каранаваўся ў Павіі італьянскай каронай. Але пасля яго вяртання з Італіі Ардуін хутка зноў стаў фактычным кіраўніком каралеўства. Восенню 1013 года Генрых зноў арганізаваў паход у Італію, вымусіўшы Ардуіна адступіць, а сам ён у Рыме 14 лютага 1014 года быў каранаваны папай імператарскай каронай. Пасля сыходу Генрыха з Італіі Ардуін зноў пачаў актыўныя дзеянні, захапіў шэраг гарадоў і разбурыў валодання біскупаў, якія падтрымлівалі імператара. Але праціўнікі Ардуіна пад кіраўніцтвам маркграфа Каносы Баніфацыя паспяхова супрацьстаялі яму. У выніку Ардуін пацярпеў паразу, да ваенных няўдач дадаліся праблемы са здароўем. У выніку ён адрокся ад прастола схаваўся ў манастыры Фрутуарыя блізу Турына, дзе і памёр 14 снежня 1015 года. Хаця яго сыны і паплечнікі працягнулі барацьбу супраць імператара, але з 1014 года Італьянскае каралеўства канчаткова стала часткай імперыі, а яе кіраўнікі выкарыстоўвалі тытул караля Італіі. Пры гэтым з сярэдзіны XIV стагоддзя імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі (за выключэннем Максіміліяна I і Карла V) мелі чыста намінальны ўладу ў Італіі і не ўмешваліся ў яе ўнутраныя і знешнія справы (гл. таксама гвельфы і гібеліны).