Лавы (прадмесце)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Лавы.
Лавы з боку Валок Полацкіх. Ч. Манюшка, 1849 год.

Ла́вы, Ла́ўскае прадмесце — гістарычная мясцовасць Мінска, размешчаная паміж Зыбіцкай вуліцай і ракой Свіслаччу.

Аэрафотаздымак, 1941 год.

Гісторыя

Лаўскі мост. Ф. Рушчыц, 1895 г.
Панарама, 1912 год.

Прадмесце было адметнае тым, што ў ім канцэнтраваўся гандаль малочнымі прадуктамі. Тут жа на Плябанскай вуліцы (цяпер Куйбышава) знаходзіўся Лаўскі мост (знесены ў сярэдзіне 1960-х гадоў, месціўся проста па трасе Плябанскай вуліцы[1]), на якім збіралася гарадская галота ў пошуках якой-небудзь працы.

Гэты раён Мінска найбольш цярпеў ад паводак на Свіслачы і Нямізе. Ускладнялі становішча кожную вясну Плябанскія млыны, якія знаходзіліся на Свіслачы там, дзе цяпер парк імя Янкі Купалы[2].

Абмеры будынка на Зыбіцкай

У пачатку XX ст. Лавы ўваходзілі ў другую паліцэйскую частку горада[3]. Асноўнай вуліцай раёна была Лаўская набярэжная, якая цягнулася ад Хлусава (па вуліцыМаксіма Багдановіча) да Паліцэйскага (па вуліцы Янкі Купалы) моста[4].

Сучаснасць

У наш час тапонім ніяк не пазначаны на карце Мінска.

Старыя адрасы

  • Рог Плябанскай і Гандлёва-Набярэжнай. Малочны рынак. На гарадской плошчы каля Лаўскага моста здаўна вёўся гандаль малочнымі прадуктамі, якія прывозілі сюды з навакольных маёнткаў і вёсак. З цягам часу рынку пачало бракаваць плошчы. Гарадскія ўлады, каб неяк выйсці са становішча, купілі прылеглыя плошчы ў дзвюх прыватных асоб, а затым доўга як і ў гісторыі з Плябанскімі млынамі, гандлявалася з праваслаўным кафедральным саборам, пакуль той у 1896 годзе не прадаў гораду кавалак зямлі за 625 рублёў. Малочны гандаль Мінска канцэнтраваўся ў раёне сучаснага рэстарана «Журавінка» (Янкі Купалы, 25)[5].

Галерэя

Гістарычныя планы

  • Старыя паяны
  • 1801 г.
    1801 г.
  • да 1866 г.
    да 1866 г.
  • XIX ст.
    XIX ст.
  • XIX ст.
    XIX ст.

Праекты будынкаў

  • Праекты будынкаў
  • да 1900 г.
    да 1900 г.
  • XIX ст.
    XIX ст.
  • XIX ст.
    XIX ст.
  • XIX ст.
    XIX ст.

Гістарычныя здымкі

  • Старыя здымкі
  • З боку Валок, 1870-я гг.
    З боку Валок, 1870-я гг.
  • 1897 г.
    1897 г.
  • 1903 г.
    1903 г.
  • 1913 г.
    1913 г.
  • Лаўскі мост, да 1918 г.
    Лаўскі мост, да 1918 г.
  • 1918 г.
    1918 г.
  • Лаўскі мост, 1920-я гг.
    Лаўскі мост, 1920-я гг.
  • Лаўскі мост, 1920-я гг.
    Лаўскі мост, 1920-я гг.
  • 1929 г.
    1929 г.
  • Унутраныя двары, 1935 г.
    Унутраныя двары, 1935 г.
  • 1941 г.
    1941 г.
  • Лаўскі мост з даху манастыра базыльянак, да 1944 г.
    Лаўскі мост з даху манастыра базыльянак, да 1944 г.
  • да 1950 г.
    да 1950 г.
  • да 1950 г.
    да 1950 г.
  • да 1950 г.
    да 1950 г.
  • да 1950 г.
    да 1950 г.

Зноскі

  1. ↑ Шыбека З. В., Шыбека С. Ф. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада / Пер. з рускай мовы М. Віжа; Прадмова С. М. Станюты. — Мн.: Полымя, 1994. С. 110
  2. ↑ Гісторыя Мінска. 1-е выданне. Мінск. БелЭн. 2006. С. 222
  3. ↑ «План губернского города Минска (1903)» з выпраўленнямі і дадаткамі І. Сацукевіча // Гісторыя Мінска. 1-е выданне. Мінск. БелЭн. 2006. C. 196—197
  4. ↑ Іван Сацукевіч. Тапанімія вуліцы і плошчаў Менска ў ХІХ — пачатку ХХ стст. // «Беларускі калегіюм», 4 чэрвеня 2008.
  5. ↑ Шыбека З. В., Шыбека С. Ф. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада/ Пер. з рускай мовы М.Віжа; Прадмова С. М. Станюты. — Мн.: Полымя, 1994. С. 305

Літаратура