Мергель

Мергель — асадкавая горная парода змешанага глініста-карбанатнага складу: 50 — 75 % карбанат (кальцыт, радзей даламіт), 25 — 50 % — нерастваральны астатак (SiO₂ + R₂O₃). Колер светлы, пераважна шэры, з рознымі адценнямі. Тэкстура сланцаватая, аалітавая, мелападобная, шчыльная, зямлістая, камякаватая. Парода глеістая, у вільготным стане пластычная, пасля высыхання рыхлая. Вылучаюцца гліністы мергель (25—50 % карбанатаў), уласна мергель (50—75 %) і вапнавы мергель (75—95 %). У залежнасці ад дамешак адрозніваюць мергелі даламітавыя, крэменязёмістыя, пясчаныя, глаўканітавыя і інш. Утвараецца пераважна ў марскіх умовах, а таксама на дне азёр, у тарфяных балотах, на вільготных лугах. Трапляецца ў адкладах ад верхняга пратэразою да антрапагену. Заляганне пластавое, радзей лінзападобнае. Шырока выкарыстоўваецца ў цэментнай прамысловасці.

На Беларусі для вытворчасці цэменту, будаўнічага матэрыялу і вапнавых угнаенняў здабываецца мергель марскога паходжання. Найбольш радовішча Камунарскае (Касцюковіцкі раён Магілёўскай вобласці), дзе прамысловыя запасы складалі 386,5 млн т (1999). Выяўлена таксама 300 пакладаў вапнавага прэснаводнага мергелю з агульнымі запасамі да 200 млн т.

Літаратура

• Мергель // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мергель