Муар (тканіна)

Муар
Выява
Названа ад махер
Метад вырабу calendering[d][1] і муараванне[d]
Мае арнамент moiré pattern[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Пётр I з муаравай ордэнскай стужкай ордэна Андрэя Першазванага  (руск.) (бел.

Муар[2] (фр.: moire — хвалепадобны, з разводамі) — шчыльная шаўковая або паўшаўковая (таксама ваўняная, баваўняная) гладкаафарбаваная тканіна з разводамі, якія пераліваюцца на святле рознымі адценнямі. Муар ішоў на пашыў жаночых вячэрніх сукенак, аздобных стужак, якія ўпрыгожвалі сукенкі, святочных галаўных убораў, выраб ордэнскіх стужак  (руск.) (бел., аздабленне мужчынскіх касцюмаў і на падшэўку

Гісторыя

Тэхніка вытворчасці муару была вядома ў старажытнасці ў Персіі (XI—XII стагоддзі), у Еўропе муар выраблялі ў Італіі ў другой палове XVII стагоддзя, у Францыі — у XVIII стагоддзі[2].

Вытворчасць

Каляндры для муаравання. 1889

Традыцыйны муар вырабляецца метадам каляндравання — апрацоўкі тканіны нагрэтымі меднымі цыліндрамі. Часам працэс атрымання гэтага эфекту называецца муараванне  (польск.) (бел., пад час яго тканіна складвалася спецыяльным спосабам і раскатвалася гарачымі металічнымі або скуранымі качалкамі з нанесеным на іх паверхню гравіраваным малюнкам. У выніку такога раскатвання атрымліваліся нерэгулярныя палосы, разводы. Муар з буйнымі разводамі называўся муар-антык, муар з шоўку вышэйшай якасці насіў назву громуар. Муар-антык карыстаўся вялікай папулярнасцю ў XIX стагоддзі[3] і досыць дорага каштаваў.

Выкарыстанне

У XX стагоддзі муар увайшоў у моду з пачатку 1950-х гадоў. Як і ўсе віды ціснення узораў, малюнак муара знікае пры намаканні, таму муар не падвяргаюць мокрай чыстцы[4].

Як матэрыял для вячэрніх сукенак, муар канкураваў з мноствам іншых дарагіх тканін, але як матэрыял для вырабу ордэнскіх стужак  (руск.) (бел. ён быў незаменны. Ордэнскія стужкі, на якіх насіліся знакі ордэна вышэйшых ступеняў, у Расійскай імперыі і сучасных ёй краінах вырабляліся выключна з муару (а ў заходніх краінах нярэдка вырабляюцца да гэтага часу).

Галерэя

Зноскі

  1. ↑ Tortora P. G., Merkel R. S. Fairchild's Dictionary of Textiles — Fairchild Fashion Media, 1996. — P. 86, 365.
  2. ↑ а б Лазука 2015, с. 132.
  3. ↑ В. И. Неелов. Бытовые ткани // Рассказы о ткачестве. — М.: Легпромбытиздат, 1990. — С. 10. — 160 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-7088-0352-5.
  4. ↑ Муар // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / под ред. А. И. Ревина. — М.: Советская энциклопедия, 1960. — Т. 1. — С. 355. — 770 с.

Літаратура

  • Лазука, Барыс Андрэевіч. Слуцкія паясы і еўрапейскі тэкстыль XVIII стагоддзя. Малы лексікон / Б. А. Лазука; [фота: Б. А. Лазука, М. П. Мельнікаў]. — Мінск: Беларусь, 2015. — 170, [2] с. : каляр. іл., партр. ; 30 см. Фактычная дата выхаду ў свет ― 2014. ― Бібліяграфія: с. 170―171.
  • Беловинский Л. В. Муар // Иллюстрированный энциклопедический историко-бытовой словарь русского народа. XVIII — начало XIX в. / под ред. Н. Ерёминой. — М.: Эксмо, 2007. — С. 397. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 978-5-699-24458-4.
  • Муар // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / под ред. А. И. Ревина. — М.: Советская энциклопедия, 1960. — Т. 1. — С. 355. — 770 с.
  • Р. М. Кирсанова. Муар // Костюм в русской художественной культуре 18 — первой половины 20 вв.: Опыт энциклопедии / под ред. Т. Г. Морозовой, В. Д. Синюкова. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1995. — С. 178—179. — 383 с.: ил. с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-144-0.
  • Р. М. Кирсанова. Муаре // Розовая ксандрейка и драдедамовый платок: Костюм — вещь и образ в русской литературе XIX в. / под ред. Э. Б. Кузьминой. — М.: Книга, 1989. — С. 149—151. — 286 с. — 55 000 экз. — ISBN 5-212-00130-7.


commons: Муар (тканіна) на Вікісховішчы