Піт Мандрыян

Піт Мандрыян
нідэрл.: Pieter Cornelis (Piet) Mondriaan
Імя пры нараджэнні	нідэрл.: Pieter Cornelis Mondriaan
Род дзейнасці	мастак, рысавальнік, архітэктурны чарцёжнік, ілюстратар, майстар афорту, дзеяч выяўленчага мастацтва, дызайнер мэблі
Дата нараджэння	7 сакавіка 1872(1872-03-07)[1][2][…]
Месца нараджэння	Amersfoort[d], Амерсфарт, правінцыя Утрэхт, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў[3][4][…]
Дата смерці	1 лютага 1944(1944-02-01)[5][1][…] (71 год)
Месца смерці	Нью-Ёрк, штат Нью-Ёрк, ЗША[6][4][…]
Месца пахавання	Cypress Hills Cemetery[d][7]
Грамадзянства	Каралеўства Нідэрландаў[8][3]
Бацька	Pieters Cornelis Mondriaan[d]
Альма-матар	Каралеўская акадэмія прыгожых мастацтваў у Амстэрдаме[d]
Член у	Arti et Amicitiae[d] (снежань 1910)[9][4] Дэ Стэйл Abstraction-Création[d][10] American Abstract Artists[d][11]
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Творы ў Вікікрыніцах

Пітэр Карнеліс (Піт) Мандрыян (нідэр. Pieter Cornelis (Piet) Mondriaan, з 1911 — Mondrian; 7 сакавіка 1872, Амерсфарт — 1 лютага 1944) — мастак, які адначасова з Кандзінскім і Малевічам паклаў пачатак абстрактнага жывапісу.

Нарадзіўся ў невялікім галандскім мястэчку Амерсфарт, у сям’і дырэктара мясцовай школы. Бацька не мог забяспечыць сям’ю, але падтрымаў талент сына, у 20 гадоў Мандрыян з’ехаў вучыцца ў Амстэрдам.

Пачынаў выкладчыкам малявання ў пачатковай школе, раннія працы — пейзажы Галандыі ў духу імпрэсіянізму. Захапіўся тэасофіяй Алены Блавацкай. Глыбока ўспрыняў шуканні кубізму на выставе кубістаў у Амстэрдаме (1911). У 1912 пераехаў у Парыж, у знак пачатку новага жыцця змяніў прозвішча на «Мандрыян».

Гады Першай сусветнай вайны правёў на радзіме, у 1915 годзе зблізіўся з мастаком Тэа ван Дусбургам, заснаваў з ім разам рух «Стыль» і аднайменны мастацкі часопіс. Часопіс стаў органам неапластыцызму — утопіі новай пластычнай культуры як лімітавай свядомасці ў скрупулёзнай перадачы абагульненай прыгажосці і ісціны самымі аскетычнымі сродкамі, асноўнымі, першаснымі маляўнічымі тонамі, лініямі, формамі Гэты нефігуратыўны кірунак Мандрыян паслядоўна развіваў у Францыі, дзе пражыў з 1919 па 1938, затым у Вялікабрытаніі, а з 1940 — у ЗША.

У амерыканскі перыяд сваёй творчасці паспрабаваў прыстасаваць прынцыпы неапластыцызму для перадачы дынамічных эфектаў («Бугі-вугі на Брадвеі»). Памёр ад запалення лёгкіх 1 лютага 1944 года і быў пахаваны на могілках Cypress Hills у нью-ёркскім Брукліне.