Хосні Мубарак

Хосні Мубарак
араб. حسني مبارك‎‎
4-ы Прэзідэнт Егіпта 14 кастрычніка 1981 — 11 лютага 2011
Кіраўнік урада	Ахмед Шафік
Віцэ-прэзідэнт	Амар Сулейман (у 2011)[1]
Папярэднік	Анвар Садат Суфі Хасан Абу Талеб (в. а.)
Пераемнік	Махамед Хусейн Тантаві (в. а.) Мухамед Мурсі
49-ы Прэм'ер-міністр Егіпта 7 кастрычніка 1981 — 2 студзеня 1982
Папярэднік	Анвар Садат
Пераемнік	Ахмад Фуад Махі ад-Дзін
15-ы Віцэ-прэзідэнт Егіпта 16 красавіка 1975 — 14 кастрычніка 1981
Прэзідэнт	Анвар Садат
Папярэднік	Хусейн эль-Шафей
Пераемнік	Амар Сулейман
Нараджэнне	4 мая 1928(1928-05-04)[2][3][…] Кафр-эль-Мусайлах[d], Мінуфія[d], Каралеўства Егіпет[d][4]
Смерць	25 лютага 2020(2020-02-25)[5][6][…] (91 год) Каір, Мухафаза Каір, Егіпет[7]
Месца пахавання	Heliopolis[d]
Бацька	ас-Саід Ібрахім Мубарак
Жонка	Suzanne Mubarak[d]
Дзеці	Alaa Mubarak[d] і Gamal Mubarak[d]
Веравызнанне	іслам суніцкага толку
Партыя	Нацыянальна-дэмакратычная партыя Егіпта
Адукацыя	Егіпецкая ваенная акадэмія
Прафесія	ваенны
Дзейнасць	палітыка[8]
Аўтограф
Гады службы	1954—2011
Род войскаў	Egyptian Air Force[d]
Званне	маршал авіяцыі[d]
Бітвы	Суэцкі крызіс Ваенны пераварот 1962 года ў Емене Шасцідзённая вайна War of Attrition[d] Вайна Суднага дня[d] Libyan–Egyptian War[d] Вайна ў Персідскім заліве
Узнагароды	прэмія імя Джавахарлала Нэру[d] (1995) ганаровы доктар Пекінскага ўніверсітэта[d] (1999) ганаровы доктар МДІМА[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Махамад Хосні Саід Мубарак (араб. محمد حسني سيد مبارك‎‎, 4 мая 1928(1928-05-04)^[2][3][…], Кафр-эль-Мусайлах^[d], Мінуфія^[d], Каралеўства Егіпет^[d][4] — 25 лютага 2020(2020-02-25)^[5][6][…], Каір^[7]) — чацвёрты прэзідэнт Егіпта з 14 кастрычніка 1981 года па 11 лютага 2011 года.

Быў прызначаны віцэ-прэзідэнтам Рэспублікі Егіпет пасля доўгай службы ў егіпецкіх ВПС. У адпаведнасці з Канстытуцыяй прызначаны прэзідэнтам пасля таго, як прэзідэнт Садат быў забіты на ваенным парадзе 6 кастрычніка 1981 г. Сышоў з пасады ў пачатку 2011 г. пасля 18 дзён масавых пратэстаў.

Адразу пасля свайго прызначэння правёў шэраг мерапрыемстваў па барацьбе з карупцыяй. Былі аддадзены пад суд шматлікія сваякі і набліжаныя Садата, некаторыя высокапастаўленыя дзяржаўныя чыноўнікі.

Прэзідэнт Мубарак быў пераабраны большасцю галасоў на рэферэндумах у 1987, 1993 і 1999 гадах. Галасаванне праходзіла па адзінай кандыдатуры. Неабходнасць рэферэндумаў абгрунтоўвалася захаваннем надзвычайнага становішча ў краіне, выкліканага абвастрэннем ісламскай праблемы з-за дзейнасці радыкальных арганізацый.

Мубарак перагледзеў палітыку Садата ў адносінах з апазіцыяй. З турмаў былі вызвалены некалькі сотняў членаў апазіцыйных арганізацый, змякчыў умовы дзейнасці апазіцыйных партый, ім было дазволена выдаваць уласныя газеты. У той жа час шэраг фундаменталісцкіх арганізацый былі разгромленыя, некаторыя іх члены пакараны. У прыватнасці, былі пакараныя ўдзельнікі забойства прэзідэнта Садата.

Мубарак кіраваў краінай на пасадзе прэзідэнта 29 гадоў. Пры ім было адноўлена членства Егіпта ў Лізе арабскіх дзяржаў (прыпыненае пасля падпісання Садатам егіпецка-ізраільскага пагаднення), а штаб-кватэра арганізацыі была вернутая ў Каір. Егіпет прымаў удзел у вайне ў Персідскім заліве ў 1991 г. на баку міжнароднай кааліцыі.

Ён выступаў супраць амерыканскага ўварвання ў Ірак у 2003 г., але потым не заклікаў да неадкладнага вываду акупацыйных сіл, мяркуючы, што гэта прычыніць намнога больш шкоды.

Хосні Мубарак кіраваў Егіптам з 1982 па 2011 год і быў скінуты ў выніку Арабскай вясны. Пасля адхілення ад улады ён шэсць гадоў правёў у зняволенні. Яго абвінавачвалі ў забойстве сотняў пратэстоўцаў у ходзе «арабскай вясны». Сам Мубарак адмаўляў, што аддаваў загад. У 2012 годзе яго прыгаварылі да пажыццёвага зняволення, але ў сакавіку 2017 года апраўдалі, пасля чаго ён выйшаў на волю.

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 542. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0169-9 (Т. 10).