Shaka Samvat
Deiziadur broadel India (anvet deiziadur Saka a-wezhioù) eo an deiziadur ofisiel sivil implijet en India. Implijet e vez war un dro gant an Deiziadur gregorian, gant The Gazette of India, abadennoù keleier All India Radio, hag an deiziadurioù hag an embannoù graet gant gouarnamant India[1].
En un doare forc'hellek e c'hall an anv-se bezañ implijet evit komz eus an deiziadur hindouek, hag an oadvezh Saka a zo implijet gant meur a zeiziadur disheñvel ivez.
Framm an deiziadur
| Miz (Sañskriteg) | Miz (Tamileg/தமிழ்) | Pad | Deiz kentañ (Gregorian) | Zodiak an Trovanoù | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Chaitra | Chitirai (சித்திரை) | 30/31 | 22 a viz Meurzh | Aries |
| 2 | Vaishākh | Vaikasi (வைகாசி) | 31 | 21 a viz Ebrel | Taurus |
| 3 | Jyaishtha | Aani (ஆனி) | 31 | 22 a viz Mae | Gemini |
| 4 | Āshādha | Aadi (ஆடி) | 31 | 22 a viz Even | Cancer |
| 5 | Shrāvana | Aavani (ஆவணி) | 31 | 23 a viz Gouere | Leo |
| 6 | Bhādrapad | Purratasi (புரட்டாசி) | 31 | 23 a viz Eost | Virgo |
| 7 | Āshvin | Aiypasi (ஐப்பசி) | 30 | 23 a viz Gwengolo | Libra |
| 8 | Kārtik | Kaarthigai (கார்த்திகை) | 30 | 23 a viz Here | Scorpio |
| 9 | Margshish | Maargazhi (மார்கழி) | 30 | 22 a viz Du | Sagitarius |
| 10 | Paush | Thai (தை) | 30 | 22 a viz Kerzu | Capricorn |
| 11 | Māgh | Maasi (மாசி) | 30 | 21 a viz Genver | Aquarius |
| 12 | Phālgun | Panguni (பங்குனி) | 30 | 20 a viz C'hwevrer | Pisces |
Er bloavezhioù bizeost, Chaitra zo 31 deiz ennañ hag a grog d'an 21 a viz Meurzh kentoc'h. Ar mizioù e hanterenn gentañ ar bloavezh zo enne pep a 31 deiz, da zerc'hel kont eus fiñv goustatoc'h an Heol a-dreuz d'an ekliptik d'ar mare-se.
Dont a ra anvioù ar mizioù eus deiziadurioù hindouek koshoc'h. Abalamour da se ez eus kemmoù en doare da zistagañ anezhe, hag ez eus peadra da faziañ pa glasker goût da betore deiziadur e tenn un anv miz.
Kontet e vez ar bloavezhioù en oadvezh Saka, a laka e vloavezh 0 da gregiñ er bloavezh 78 eus an Oadvezh kumun. Da c'houzout pegoulz e vez ar bloavezhioù bizeost e lakaer 78 ouzhpenn an niver a vloavezhioù eus ar bloavezh Saka - ma kaver un disoc'h a glot gant ur bloavezh bizeost en deiziadur gregorian, neuze ez eo ar bloavezh saka ur bloavezh bizeost ivez. Heñvel eo e framm ouzh hini deiziadur Persia.
Implij
Kroget e oad da implij an deiziadur-se gant ar Bodad da adreizhañ an deiziadur e 1957, en ul lodenn eus kendeiziadur hag eus almanak merdeerezh India, a gaved ennañ ivez titouroù all diwar-benn ar stered, ha reolennoù ha koulzioù da brientiñ deiziadurioù evit ar relijion hindouek, en ur striv da glask unvaniñ ar gizioù-se. Daoust d'ar striv-se, stummoù lec'hel diazezet war mammennoù evel ar Surya Siddhanta a zo anezhe c'hoazh.
Kregiñ a reas implij ofisiel an deiziadur-se d'ar c'hentañ a viz Chaitra, 1879 eus an oadvezh Saka, pe d'an 22 a viz Meurzh, 1957. Koulskoude, war a hañval, ne reont van implijidi ar gouarnamant ouzh deiz-kentañ'r bloaz an deiziadur-sehag a implij kentoc'h an deiziadurioù relijius[2].
Notennoù
- ↑ Lec'hienn ofisiel gouarnamant India, Deiziadur broadel
- ↑ "Hindu" New Year's day and related issues
- Mapping Time: The Calendar and its History by E.G. Richards (ISBN 0-19-282065-7), 1998, pp. 184–185.
Liammoù diavaez
- Calendars and their History (by L.E. Doggett)
- Indian Calendars (by Leow Choon Lian, pdf, 1.22mb)
- Positional astronomy in India
- Indian National Calendar abstract