Pod Otvorenim partijama u šahu se podrazumjevaju pozicije nastale nakon poteza
- 1. e4 e5
i sve pozicije proistekle iz tog sistema otvaranja. Otvorene igre se drugačije nazivaju i Dvostruka igra kraljevog pješaka, jer su oba kraljeva pješaka pomjerena 2 polja naprijed. Ime dolazi od, u ovim partijama česte, Otvorene linije. Po Enciklopediji šahovskih otvaranja (ECO) ova su otvaranja kategorizirana u C20–C99. Dvije često igrane partije su Italijanska i Španska partija. Zbog velikog broja mogućih poteza, ova se otvaranja preporučuju početnicima za širok i jednostavan pristup osnovnim strategijama šahovske igre.
Historija
Ove partije su jedne od najstarijih zabilježenih otvaranja. Španski monah Ruy López de Segura je 1561. godine objavio svoju knjigu pod nazivom Knjiga o slobodnom izumijevanju i vještini šahovske igre, koja se smatra prvim šahovskim vodičem sa osnovnim pravilima i osnovama strategije i taktike. Otvorene igre su najčešće primenjivali romantičarski šahisti. Otvaranje je bilo najpopularnije od početka 16. vijeka, pa sve do kraja romantizma u 19. vijeku. Paul Morphy je koristio Otvorene igre kako bi pobjeđivao svoje protivnike, jer otvorenost same pozicije je odgovarala njegovom načinu igre. Vremenom su igrači tražili rješenja da izbjegnu remi pozicije iz Otvorenih partija, pa su tako nastale Poluotvorene partije. Tako su na značaju dobila otvaranja poput Caro-Kanna, Sicilijanke, Francuske odbrane i dr.
Ideja otvaranja
Prvim potezom bijeli pokušava pješacima zauzeti centar šahovske table čime postavljanjem pješaka na e4 i kasnije na d4 dolazi u prednost. Crni se može braniti može braniti sa 1. …e5, čime spriječava ili mijenja pješaka ukoliko bijeli igra 2. d4: jedini potez kojim crni može spriječiti ovu varijantu je 1. …c5, čime partija prelazi u Sicilijansku odbranu. Prvi potez bijeloga ima prednosti i nedostatke: Bijeli zauzima centar i napada na polje d5. Osim toga otvara dijagonale za bijelog lovca na f1 i damu. Takođe bijelom omogućava brzu mogućnost male rokade. Crni može spriječiti bijelog pješaka na d4, potezom 1. …e5 ili često igranjem 1. …e6. Dvije slabosti crnoga su važne: nebranjeni pješak na e5 i pješak na f7 kojeg brani samo kralj.
Ukoliko bijeli potezom lovca na c4 napadne pješaka na f7, crni ga mora braniti, evenualno potezom pješakom na e6, čime zatvara lovčevu dijagonalu i napad, koji bijeli može pojačati potezima Sf3 i kasnije Sg5, s tim da prije drugog poteza skakačom bi trebalo igrati d3, čime bijeli brani centralnog pješaka ali istovremeno i skakača na g5. Moguća je i varijanta Dd3 ili Dd5, koja vodi ka školskom matu, koji se rijetko igra zbog banalnosti, kao i pravila da se damom vrlo rijetko igra u otvaranju. U daljem slijedu, malom rokadom bijeli može postaviti topa na f-liniju. te oslobađanjem f-pješaka čestom zamjenom sa lovcima na e3, dodatno ojačati napad na f7. Ako se crni blagovremeno ne odbrani pješakom na h6 ili skakačem na h6, bijeli prijeti uzimanjem pješaka skakačem na f7 i viljuškom napada damu na d8 i topa na h8, čime već u početku dobija znatnu prednost u materijalu (top vs. skakača). Slične pozicije pojavljuju se u Kraljevom gambitu i Italijanskoj partiji.
Bijelog pješaka na e4, crni može napasti sa Sf3, pješakom f4 ili vrlo rijetko Dh5. Svoga pješaka na e5 crni može braniti sa potezom Sc6, što za nedostatak ima, da bijelom pruža mogućnost napada lovcem na Lb5, što u zavisnosti od situacije, razmjenom lovca za skakača, omogućava dobijanje nebranjenog pješaka na e5. Ova varijanta je karakteristična za Špansku partiju, gdje se bijeli lovac obično u dva koraka povlači na a2 ili b3. Druga varijanta je potez bijelim pješakom na f4, čime žrtvuje pješaka, obično privremeno, ali oslobađa e-liniju, čime partija prelazi u Kraljev gambit.
Varijante
 | a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 |  |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 | 8 |
| 7 |  |
 |
|
|
 |
|
|
| 7 |
| 6 |  |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
 |
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
 |
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
 |
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 |  |
 |
 |
 |
 |
|
 |
 | 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
| 8 | |
|
|
|
|
|
|
| 8 |
| 7 | |
|
|
|
|
|
|
| 7 |
| 6 | |
|
|
|
|
|
|
| 6 |
| 5 | |
|
|
|
|
|
|
| 5 |
| 4 | |
|
|
|
|
|
|
| 4 |
| 3 | |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
| 2 | |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
| 1 | |
|
|
|
|
|
|
| 1 |
| a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
|
Spisak
Najpoznatiji sistemi nastali iz ove pozicije su:
- Kraljev gambit
- Lovčevo otvaranje
- Bečka partija
- Letonski gambit
- Slonov gambit
- Središnje otvaranje
- Sjeverni gambit
- Škotski gambit
- Škotska partija
- Filidorova odbrana
- Evansov gambit
- Mađarska odbrana
- Italijanska partija
- Odbrana dva skakača
- Igra četiri skakača
- Igra triju skakača
- Ruska odbrana
- Poncijanijevo otvaranje
- Španska partija
Također pogledajte
- Poluotvorena partija (1. e4 )
- Zatvorena partija (1. d4 d5)
- Poluzatvorena partija (1. d4 neki drugi potez)
- Bočno otvaranje (1. c4, 1. Sf3, 1. f4 i druga)
- Nepravilna šahovska otvaranja
Reference
