Princ od Asturije
Princ od Asturije (kastiljski: Príncipe de Asturias) je titula koju nosi španski prijestolonasljednik. To je historijska titula koja ima svoje korijene u Kruni Kastilje, a koju danas Ustav Španije iz 1978. garantuje prijestolonasljedniku Kraljevine Španije. Danas je nosi princ Filip.
Pravila
Ako monarh ima sinove, najstariji je princ od Asturije, a njegova supruga nosi titulu princeze od Asturije. Ako monarh nema sina, najstarija kćerka je princeza od Asturije, a njen suprug ne nosi nikakvu titulu ako mu je monarh ne osigura. Ako titulu nosi kćerka, ona će je izgubiti ako dobije brata. Ako monarh nema potomaka, prestolonasljednik (brat, sestra ili drugi najbliži srodnik) ne nosi titulu osim ako je ne dobije od monarha, a ako je dobije, izgubit će je kada monarh dobije sina ili kćerku.
Historija
Titula je nastala nakon građanskog rata u kojem su se pristalice infante Konstancije i Ivana od Engleske, kćerke i zeta zbačenog kastiljskog kralja Petra Okrutnog, sukobljavali s kraljem Ivanom I, sinom i nasljednikom Petrovog vanbračnog polubrata i uzurpatora, Henrika II. Građanski rat je završen 1388. godine Sporazumom iz Bajone kojim je dogoveren brak Konstancijine kćerke, Katarine Lankasterske, i princa Henrika Kastiljskog, sina i prijestolonasljednika kralja Ivana I. Sporazumom je također dogovoreno da će par dobiti titulu princa i princeze od Asturije, stvorenu po uzoru na englesku prijestolonasljedničku titulu princa od Velsa.
Titula je u početku nosila i određeni suverenitet nad Asturijom, što su promijenili Katolički kraljevi učinivši je potpuno počasnom. Nestankom Krune Kastilje i formiranjem Kraljevine Španije titula princa od Asturije je postala glavna titula prijestolonasljednika cijele Španije.
Spisak nosilaca
| Slika | Ime | Monarh | Dobio/la titulu | Izgubio/la titulu | |
|---|---|---|---|---|---|
| Godina | Razlog | ||||
 |
Henrik Kastiljski | Ivan I (otac) |
1388 | 1390 | naslijedio krunu kao Henrik III |
 |
Marija Kastiljska | Henrik III (otac) |
1402 | 1405 | dobila brata |
 |
Ivan II | 1405 | 1406 | naslijedio krunu kao Ivan II | |
|
Katarina Kastiljska | Ivan Kastiljski (otac) |
1422 | 1424 | umrla |
|
Eleonora Kastiljska | 1424 | 1425 | dobila brata | |
 |
Henrik Kastiljski | 1425 | 1454 | naslijedio krunu kao Henrik IV | |
 |
Ivana Kastiljska | Henrik IV (otac) |
1462 | 1464 | razbaštinjena u korist poluamidže |
|
Alfons Kastiljski | Henrik IV (polubrat) |
1465 | 1468 | umro |
|
Izabela Kastiljska | 1468 | 1470 | razbaštinjena u korist polubratične | |
|
|
Ivana Kastiljska | Henrik IV (otac) |
1470 | 1475 | krunu uzurpirala polutetka |
 |
Izabela Aragonska | Izabela I (majka) |
1476 | 1480 | dobila brata |
 |
Ivan Aragonski | 1480 | 1497 | umro | |
|
Izabela Aragonska | 1498 | 1498 | umrla | |
 |
Mihael Portugalski | Izabela I (nana) |
1499 | 1500 | umro |
 |
Ivana Aragonska | Izabela I (majka) |
1502 | 1504 | naslijedila krunu |
 |
Karlo Austrijski | Ivana (majka) |
1506 | 1516 | naslijedio krunu kao Karlo I |
 |
Filip Austrijski | Karlo I and Ivana (otac i nana) |
1528 | 1556 | naslijedio krunu kao Filip II |
 |
Karlo Austrijski | Filip II (otac) |
1560 | 1568 | umro |
 |
Ferdinand Austrijski | 1573 | 1578 | umro | |
 |
Diego Feliks Austrijski | 1580 | 1582 | umro | |
 |
Filip Austrijski | 1584 | 1598 | naslijedio krunu kao Filip III | |
 |
Filip Austrijski | Filip III (otac) |
1608 | 1621 | naslijedio krunu kao Filip IV |
 |
Baltazar Karlo Austrijski | Filip IV (otac) |
1632 | 1646 | umro |
 |
Filip Prosper Austrijski | 1658 | 1661 | umro | |
 |
Karlo Austrijski | 1661 | 1665 | naslijedio krunu kao Karlo II | |
 |
Ludovik Burbonski | Filip V (otac) |
1709 | 1724 | naslijedio krunu |
 |
Ferdinand Burbonski | 1724 | 1746 | naslijedio krunu kao Ferdinand VI | |
 |
Karlo IV | Karlo III (otac) |
1760 | 1788 | naslijedio krunu kao Karlo IV |
 |
Ferdinand Burbonski | Karlo IV | 1789 | 1808 | naslijedio krunu kao Ferdinand VII |
 |
Izabela Burbonska | Ferdinand VII (otac) |
1830 | 1833 | naslijedila krunu kao Izabela II |
 |
Izabela Burbonska | Izabela II (majka) |
1851 | 1857 | dobila brata |
 |
Alfons Burbonski | 1857 | 1868 | majka zbačena | |
 |
Emanuel Filibert Savojski | Amadeus | 1871 | 1873 | očeva abdikacija |
 |
Izabela Burbonska | Alfons XII (brat) |
1875 | 1880 | dobila bratičnu |
 |
Mercedes Burbonska | Alfons XII (otac) Alfons XIII (brat) |
1881 | 1904 | umrla |
 |
Alfons Burbonski | Alfons XIII (otac) |
1907 | 1933 | odrekao se prava na krunu |
 |
Filip Burbonski | Ivan Karlo (otac) |
1977 | / | — |
Ostale titule princa od Asturije
Ujedinjenjem Kastilje s ostalim španskim kraljevinama u personalnu uniju u 16. stoljeću, prestolonasljednik Kastilje je postao također prestolonasljednik Aragonije, Gornje Navare, Katalonije, Valencije, Majorke, itd. Zbog toga je princ od Asturije također:
- princ od Girone (kao nasljednik aragonskih kraljeva)
- princ od Viane (kao nasljednik navarskih kraljeva)
- vojvoda od Montblanca (kao nasljednik barcelonskih grofova)
- grof od Cervare (kao nasljednik valensijskih kraljeva)
- gospodar Balaguera (kao nasljednik majorkanskih kraljeva)