دووەم کەرتی ئابووری
| دووەم کەرتی ئابووری | |
|---|---|
 | |
| لقی | economic sector |
| بەشێکە لە | بیردۆزی سێ جۆرەکەی کەرتی کار |
| لە پێش | primary sector of the economy |
| لە دوای | tertiary sector of the economy |
لە ئابووری گەورەدا، کەرتی دووەمی ئابووری بریتییە لە کەرتێکی ئابووری لە تیۆری سێ-کەرتیدا کە ڕۆڵی پیشەسازی ڕوون دەکاتەوە. ئەم کەرتە ئەو پیشەسازییانە لەخۆ دەگرێت کە بەرھەمی تەواوکراو و بەکارھێنراو بەرھەم دەھێنن یان لە بواری بیناسازیدا کار دەکەن.
ئەم کەرتە بە گشتی بەرھەمی کەرتی یەکەم (واتە کەرەستەی خاو وەک کانزاکان، دار) وەردەگرێت و دەیکات بە کاڵای تەواوکراو کە گونجاو بێت بۆ فرۆشتن بە کۆمپانیا ناوخۆیییەکان یان بەکاربەران و بۆ ھەناردەکردن (لە ڕێگەی دابەشکردن لە کەرتی سێیەمەوە). زۆرێک لەم پیشەسازییانە بڕێکی زۆر وزە بەکاردەھێنن، پێویستیان بە کارخانە ھەیە و ئامێر بەکاردەھێنن؛ زۆرجار وەک سووک یان قورس پۆلێن دەکرێن بەپێی ئەو بڕانە. ھەروەھا پاشماوە و گەرمی زیادە بەرھەم دەھێنێت کە لەوانەیە کێشەی ژینگەیی یان پیسبوون دروست بکات. نموونەکان بریتین لە بەرھەمھێنانی ڕستن و چنین، دروستکردنی ئۆتۆمبێل، و پیشەسازی دەستی.[١]
پیشەسازی چالاکییەکی گرنگە لە پێشخستنی گەشەی ئابووری و پەرەپێدان. ئەو نەتەوانەی کە بەرھەمی پیشەسازی ھەناردە دەکەن، بە شێوەیەکی گشتی گەشەی زیاتری کۆبەرھەمی ناوخۆیی بەدەست دەھێنن، کە پشتگیری داھاتی بەرزتر دەکات و بەمەش داھاتی باجی زیاتر دابین دەکات کە بۆ خەرجییەکانی حکوومەت وەک چاودێری تەندروستی و ژێرخان پێویستە. لە نێو وڵاتە پێشکەوتووەکاندا، سەرچاوەیەکی گرنگی کاری باشداھاتە بۆ چینی ناوەند (بۆ نموونە، ئەندازیاری) کە ڕێگە بە جووڵانەوەی کۆمەڵایەتی زیاتر دەدات بۆ نەوەکانی داھاتوو لە ئابووریدا. لە ئێستادا، مەزەندە دەکرێت ٢٠٪ی ھێزی کار لە وڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لە پیشەسازی دووەمدا کار دەکەن.[٢]
کەرتی دووەم پشت بە کەرتی یەکەم دەبەستێت بۆ کەرەستە خاوەکان کە بۆ بەرھەمھێنان پێویستن. ئەو وڵاتانەی کە بە شێوەیەکی سەرەکی بەرھەمی کشتوکاڵی و کەرەستەی خاوی تر بەرھەم دەھێنن (واتە کەرتی یەکەم) بە ھێواشی گەشە دەکەن و وەک ئابووری دواکەوتوو یان پەرەسەندوو دەمێننەوە. بەھای زیادکراو لە ڕێگەی گۆڕینی کەرەستە خاوەکان بۆ کاڵای تەواوکراو بە شێوەیەکی جێگیر قازانجی زیاتر بەرھەم دەھێنێت، کە بنەمای گەشەی خێراتری ئابوورییە پێشکەوتووەکانە.
سەرچاوەکان
- ^ «What is secondary sector? Definition and meaning - BusinessDictionary.com». لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئابی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٤ی تەممووزی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ «Secondary Industry: Meaning, Types, Characteristics, and Examples».
