شانشینی پەھلەوی
شانشینی پەھلەوی | |
---|---|
دامەزران | ١٢ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٥ |
ناو بە زمانی فەرمی | کشور شاهنشاهی ایران |
ناسناوی خەڵک | Iranian، Iranien، إيراني |
دامەزرێنەر | ڕەزا شا |
زمانی فەرمی | زمانی فارسی |
سروودی نیشتمانی | Imperial Anthem of Iran |
کیشوەر | ئاسیا |
وڵات | ئێرانی پەھلەوی، ئێران |
پایتەخت | تاران |
پۆتانی شوێن | ٣٢°٠′٠″N ٥٣°٠′٠″E |
شێوەی بنەڕەتیی حکوومەت | پاشایەتی، تەواوخوازی |
دراو | ڕیاڵی ئێرانی |
گۆڕدراوە لەلایەن | ئێران |
جێگەی دەگرێتەوە | قاجاڕەکان |
کۆتاییھاتن | ١ی نیسانی ١٩٧٩ |
شانشینی پەھلەوی کۆتا بنەماڵەی پاشایەتی بوون کە لە ئێران فەرمانڕەوایەتیان دەکرد، ماوەی فەرمانرەوایەتییەکەی لە ١٩٢٥ تا ١٩٧٩ بوو کە لەداوی قاجاڕەکان ھاتنە سەر تەخت، تاکوو سەردەمی کۆماری ئیسلامی فەرمانرەوایەتیان درێژەی کێشا. کەوتنی فەرمانڕەوایەتییەکەی لەگەڵ شۆڕشی ١٩٧٩ دەستی پێکرد کە لەدوای ٢٥٠٠ ساڵ لە فەرمانڕەوایەتیکردنی فارس ڕووخا و کۆماری ئیسلامیی جێی گرتەوە.[ژێدەر پێویستە]
بنچینە
شانشینی پەھلەوی بنەماڵییەکی پاشایەتیی ئێرانین کە لە ڕەگەزی تەبەرین، شانشینەکە بنچینەکەی لە پارێزگای مازەندەرانی ئێرانەوە سەرچاوەی گرتووە.[١][٢][٣][٤]
دامەزراندن
لە ساڵی ١٩٢٥، ڕەزا خان ژەنەڕاڵی پێشووی قاجاڕ، قاجاڕەکانی دوورخستەوە و خۆی وەک پاشای ئێران ناساند، ناوی پەھلەوی بۆ شانشینەکەی دانا کە لە زمانی پاڵەوییەوە ھاتووە کە زمانی ئیمپراتۆریەتیی ساسانی بوو.[٥]
ڕووخان
شانشینی پەھلەوی بە ھۆی کۆمەڵە ڕووداوی شۆڕشی ئیسلامیی ئێران، کە لە ساڵی ١٩٧٩ی زایینیدا ڕوویدا ڕووخا و حکوومەتی کۆماری ئیسلامی جێی گرتەوە.
سەرچاوەکان
- ^ کوروش، نوروز مرادی؛ نوری، مصطفی (1388). «سندی نویافتە از نیای ڕضاشاھ» (PDF). پیام بھارستان. د۲، س ۱، ش۴. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٦ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
{cite journal}
: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ معتضد، خسرو (1387). تاج ھای زنانھ (چاپی چاپ اول). تھران: نشر البرز. لاپەڕە ٤٦ ٤٧ ٤٨ ٤٩ ٥٠ ٥١ جلد اول. ژپنک ٩٧٨٩٦٤٤٤٢٥٩٧٤.
- ^ نیازمند، رضا (1387). رضاشاە از تولد تا سلطنت (چاپی چاپ ششم). تھران: حکایت قلم نوین. لاپەڕە ١٥ ١٦ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤ ٢٥ ٢٦ ٢٧ ٢٨ ٢٩ ٣٠ ٣١ ٣٢ ٣٣ ٣٩ ٤٠ ٤٣ ٤٤ ٤٥. ژپنک ٩٦٤٥٩٢٥٤٦٠.
- ^ زیباکلام، صادق (1398). رضاشاھ (چاپی اول). تھران: روزنە، لندن:اچ انداس. لاپەڕە ٦١, ٦٢. ژپنک ٩٧٨-١-٧٨٠٨٣-٧٦٢-٨.
- ^ Ansari، Ali M. (٢٠٠٣). Modern Iran Since 1921: The Pahlavis and After. Longman. لاپەڕە ٣٦. ژپنک ٩٧٨-٠-٥٨٢-٣٥٦٨٥-٦. لە ١٤ی شوباتی ٢٠١٦ ھێنراوە.