Воронеж фрончĕ
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/20px-Disambig_gray.svg.png)
Воронеж фрончĕ Вр.Ф | |
![]() ХВ эмблеми | |
Пулнă çулсем | утă, 7, 1942 ç. - юпа, 20, 1943 ç. |
---|---|
Патшалăх |
![]() |
Пăхăну | фронт çарпуçне |
Тĕс | фронт |
Унăн шутĕнче | управлени (штаб), пĕрлешӳсем, вăрçă чаçĕсем тата йĕркеленӳсем |
Функци | хӳтĕлев, тапăну |
Йышĕ | йĕркелев |
Хутшăнни | Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинче |
Командирсем | |
Паллă командирсем | Çарсен çарпуçĕсем, ят-йыша пăхăр |
Воронеж фро́нчĕ — Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи тапхăрĕнчи Хĕрлĕ Çарăн операци пĕрлешĕвĕ. Воронежа хӳтĕленĕ Брянск фрончĕн çар чаçĕсенчен 1942 çулхи утăн 7-мĕшĕнче йĕркеленĕ. 1943 çулхи юпан 20-мĕшĕнче Воронеж фронтне 1-мĕш Украина фрончĕ ят панă.
Фронт ĕçĕсем
1942 çулхи утă уйăхĕнче Воронеж фрончĕ Воронеж-Ворошиловград операцине хутшăннă, кайран тăшманăн Сталинградпа Кавказ çине куçарса каймалли çарĕсене чарса тăнă. Сталинград патĕнчи хирĕç тапăнура фронт Кăнтăр-Анăç фрончĕн çарĕсемпе пĕрле раштавăн иккĕмĕш çурринче Вăта Дон операцинче 8-мĕш итал çарне аркатнă.
1943 çулхи кăрлач уйăхĕнче Воронеж фрончĕ Острогож-Россошань операцине, кăрлач-нарăс уйăхĕсенче Брянск фрончĕпе пĕрле — Воронеж-Касторна операцине, нарăс-пуш уйăхĕсенче — Харьков тапăну операцине ăнăçлă иртернĕ, çав çапăçусенче Курск, Харьков, Льгов хуласене тăшманран хăтарнă. Пушăн 16-мĕшĕнче (урăх хыпарсемпе пушăн 14-мĕшĕнче) фронт çарĕсем Харьков хăварнă та (Харьков хӳтĕлев операцийĕ), Сумы хулинчен тухăç енче, Белгородран çурçĕрелле, Север Донецĕ тăрăх, Чӳкуйе çити çирĕпленсе, нимĕç-фашист çарĕсене чарса лартнă.
Курск çапăçавĕнче Воронеж фрончĕ, Хирти фронтпа пĕрле тăшмана Белгород-Харьков операцинче çĕмĕрсе тăкать. Авăн — юпа уйăхĕсенче фронт çарĕсем, Тăнăвар çапăçавĕ тапхăрĕнче, Сумă-Прилук операцине хутшăннă, Тăнăвара каçса Кейӳрен çурçĕр тата кăнтăр енчи операци валли кирлĕ плацдармсене ярса илнĕ, çак ĕнтĕ Кейӳ хулине ирĕке кăларма тата Сылтăм çыранри Украинăн территорине тăшманран тасатма çул уçнă. Юпан 20-мĕшĕнче Воронеж фронтне 1-мĕш Украина фрончĕ ята панă. Çак ячĕпех фронт Берлина илсе, Прагăна ирĕке кăларса Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçине вĕçлет.
Фронт йышĕ
Малтанах фронта кĕнĕ:
- 40-мĕш çар,
- 60-мĕш (3-мĕш резерв) çар,
- 6-мĕш (6-мĕш резерв) çар,
- 2-мĕш сывлăш çарĕ,
- 4-мĕш танк корпусĕ,
- 17-мĕш танк корпусĕ,
- 18-мĕш танк корпусĕ,
- 24-мĕш танк корпусĕ;
малашне:
- 13- мĕш çар,
- 21- мĕш çар,
- 27- мĕш çар,
- 38- мĕш çар,
- 47- мĕш çар,
- 52- мĕш çар,
- 64-мĕш çар,
- 69-мĕш çар,
- 4-мĕш гварди çарĕ,
- 5-мĕш гварди çарĕ,
- 6-мĕш гварди çарĕ,
- 7-мĕш гварди çарĕ,
- 1-мĕш танк çарĕ,
- 3-мĕш танк çарĕ,
- 3-мĕш гварди танк çарĕ,
- 5-мĕш гварди танк çарĕ тата
- уйрăм пĕрлешӳсемпе вăйлату чаçĕсем.
Çарпуçлăхĕ
Çарпуçсем
- Голиков Филипп Иванович (07.07.1942 — 14.07.1942), генерал-лейтенант
- Ватутин Николай Фёдорович (14.07.1942 — 22.10.1942), генерал-лейтенант
- Голиков Филипп Иванович (22.10.1942 — 28.03.1943), генерал-лейтенант, 19.01.1943-па генерал-полковник
- Ватутин Николай Фёдорович (28.03.1943 — 20.10.1943), генерал-лейтенант, 07.12.1942-па генерал-полковник, 13.02.1943-па çар генералĕ.
Вăрçă Канашĕн пайташĕсем
- Сусайков, Иван Захарович (июль — сентябрь 1942), корпус комиссарĕ
- Мехлис, Лев Захарович (сентябрь — октябрь 1942), корпус комиссарĕ
- Кузнецов, Фёдор Федотович (октябрь 1942 — март 1943), 2-мĕш рангри çар комиссарĕ, с декабря 1942 генерал-лейтенант
- Хрущёв, Никита Сергеевич (март — октябрь 1943), генерал-лейтенант
- Крайнюков, Константин Васильевич (октябрь 1943), генерал-майор
Штаб пуçлăхĕсем
- Шевченко, Фёдор Иванович (июль 1942), генерал-майор
- Казаков, Михаил Ильич (июль 1942 — февраль 1943), генерал-лейтенант
- Пилипенко, Антон Петрович (февраль — март 1943), генерал-майор
- Корженевич, Феодосий Константинович (март — май 1943), генерал-майор
- Иванов, Семён Павлович (май — октябрь 1943), генерал-лейтенант
Разведуйрăм пуçĕсем
- Чекмазов П. Н. (1942-па)
- Кочетков М. А. (1943 çулхи утăччен)
- Виноградов И. В. (1943 çулхи утă-юпа)
Вуламалли
- Воронежский фронт. // — Воронеж, 2005, Центр.-Чернозем. книж. изд-во.
- На Воронежском направлении. // — Воронеж, 2-е изд., 1973. Новый Оскол
Каçăсем
- Фронт 2012 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ.
- Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин пур фрончĕсем
- Воронеж фрончĕ 2012 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче архивланӑ.
![]() |
Ку СССР Хĕçпăшаллă вăйĕсем пирки вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
ССРП Хĕçпăшаллă Вăйĕсем Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинче |
|
---|---|
Фронтсем (çарпуçсем) | Беларуç • 1-мĕш Беларуç • 2-мĕш Беларуç • 3-мĕш Беларуç • Брянск • Волхов • Воронеж • Инçет Тухăç • 1-мĕш Инçет Тухăç • 2-мĕш Инçет Тухăç • Тан • Байкал лешьен • Кавказ лешьен • Анăç • Кавказ • Калинин • Карели • Крым • Курск • Ленинград • Можай хӳтĕлев йĕрĕ • Мускав хӳтĕлев зони • Мускав резерв • Орёл • Балтиçум • 1-мĕш Балтиçум • 2-мĕш Балтиçум • 3-мĕш Балтиçум • Тинĕсçум çар ушкăнĕ • Резерв • Резерв çарĕсен • Çурçĕр • Çурçĕр-Анăç • Çурçĕр-Кавказ • Сталинград • Çеçенхир • 1-мĕш Украина • 2-мĕш Украина • 3-мĕш Украина • 4-мĕш Украина • Вăта • Кăнтăр-Тухăç • Кăнтăр-Анăç • Кăнтăр |
СХВ фрончĕсем | Тухăç • Кавказ лешьен • Анăç • Мускав • Çурçĕр • Вăта • Кăнтăр-Анăç • Кăнтăр |
Флотсем | Балти • Çурçĕр • Лапкă океан • Хура тинĕс • |
Флотилисем | Азов • Амур • Шура тинĕс • Атăл • Тăнăвар • Тăнай • Ильмен • Каçпи • Ладога • Онега • Пинск • Çурçĕр Лăпкă океан • Чудь |
Пĕрлехи | Тинĕсçум • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 21 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 •
|
Танк | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • Гварди: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • |
Сывлăш | 1-мĕш бомба пăрахакан • 1-мĕш истребитель • 2-мĕш истребитель • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • |
СХВ çарĕсем | 1-мĕш истребитель • Баку • Байкал лешьен • Ленинград • Мускав • Амурçум • Тинĕсçум |
Сапёр | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • |
Перевçĕ | Пайăр • 1 • 2 • 3 • 4 (1940) • 4 (1942) • 5 • 6 (1922) • 6 (1942) • 6 (1943) • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 75 • 56 • 57 • 58 • 59 • 50 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 88 • 89 • 90 • 91 • 92 • 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 99 • 100 • 101 • 102 • 103 • 104 • 105 • 106 • 107 • 108 • 109 • 110 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 121 • 122 • 123 • 124 • 125 • 126 • 127 • 128 • 129 • 130 • 131 • 132 • 133 • 134 • 135 • Гварди: 1 • 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 |
Танк | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • Гварди: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 |
Механизациленĕ | 1 (1940) • 1 (1942) • 2 • 3 (1940) • 3 (1942) • 4 • 5 • 6 (1942) • 6 (1942) • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • Гварди: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 |
Кавалери | Уйрăм • 1 • 2 (1922) • 2 (1941) • 3 • 4 • 5 (1934) • 5 (1942) • 6 (1934) • 6 (1941) • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • Гварди: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 |
Артиллери | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 |
Сывлăш-десант корпусĕсем | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гварди: 8 |