Лондон
Лондон (London), — Аслă Британи тĕп хули.
Истори
Хальхи Лондон территоринче римлянсем киличченех этем пурăннине асăрханă пулин те, пулас Лондониум вырăнĕнче пĕрмай пурăнан вырăн пулнине кăтартакан япаласене тупман-ха[1].
Рим тапхăрĕ
Лондиниума римлянсем Британ утравĕсем çине п. э. 43 çулта виççĕмĕш хут кĕрсе кайсан никĕсленĕ[2][3]. Темза урлă йывăç кĕпере хӳтĕлеме Темзăн çурçĕр çыранĕнчи пурăнан вырăна (Уолбрук пĕчĕк юханшыв патĕнче) туса хунă. Римлянсем тинĕс енчен утравалла хальхи Вестминстер кĕперĕ патĕнче иртекен çулпа пырса шыва ишсе каçнă.
60-61 çулсен хĕлĕнче бриттсем, рим çарĕсем Англси утравĕ çине кĕнĕ хыççăнах, Боудикка королева ертсе пынипе пăлхава çĕкленнĕ, Камулодуна — Британин пĕрремĕш тĕп хулине аркатнă, хыççăн Лондиниума та вут-кăвара янă. Çапах та, хулана çĕнĕрен туса лартнă — каярах вăл çĕнĕ тĕп хула пулса тăрать. II—III ĕмĕрсен чиккинче ăна ултă метр çӳллĕш хӳтĕлев хӳмипе картланă; хула лаптăкĕ ун чухне пĕр тăваткал миля пулнă. III ĕмĕрте Британие икĕ пая — Тури тата Анатри çине çурсан — Лондиниум Тури Британин тĕп хули пулса тăнă. IV ĕмĕрĕн вĕçĕнче ăна каллех пайланă, хулана Цезарь Максимĕн провинцин центрĕ пулса тăрать.
Вăтам ĕмĕрсем
Литература
- Лондон // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
- London — статья из энциклопедии «Британника»(акăлч.)
- Hibbert, Christopher; et al. The London Encyclopaedia. — 3rd ed. — McMillan, 2008. — 1119 p. — ISBN 978-1-4050-4925-2(акăлч.)
- Sheppard, Francis. London: A History. — Oxford University Press, 2000. — 496 p. — ISBN 978-0-19-822922-3(акăлч.)
- Eade, John. Placing London: From Imperial Capital to Global City. — Berghahn Books, 2001. — 198 p. — ISBN 1-57181-736-0(акăлч.)
- Porter, Roy. London: A Social History. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1994. — 560 p. — ISBN 0-674-53838-2(акăлч.)
- Hamnett, Chris. Unequal City: London in the Global Arena. — London: Routledge, 2003. — ISBN 0-415-31730-4(акăлч.)
- Tames, Richard. London: A Cultural History. — Oxford University Press, 2006. — 320 p. — ISBN 978-0-19-530953-9(акăлч.)
- Sutcliffe, Anthony. London: An Architectural History. — Yale University Press, 2006. — ISBN 0-300-11006-5(акăлч.)
- Billington, Jill. London’s Parks and Gardens. — Frances Lincoln, 2003. — 240 p. — ISBN 0-7112-2039-5(акăлч.)
- Duncan, Andrew. Walking London. — 6th ed. — London: New Holland Publishers, 2008. — 304 p. — ISBN 978-1-84773-054-1(акăлч.)
Асăрхавсем
- Комментарисем
- Çăлкуçсем
- ^ Sheppard, Francis. London: A History. — Oxford University Press, 2000. — P. 8. — 496 p. — ISBN 978-0-19-822922-3
- ^ Francis Sheppard London: A History. — Oxford University Press, 2000. — P. 8. — 442 p. — ISBN 9780192853691
- ^ Lindsey German, John Rees A People's History of London. — Verso Books, 2012. — P. 13. — 310 p. — ISBN 9781844678556
Каçăсем
- www
.london .gov .uk — официаллă сайт Лондона(акăлч.) - London Councils(акăлч.) — Ассоциация 32 районов и Сити
- British Pathé(акăлч.) — Кинохроника Лондона
- The Exploring 20th century London(акăлч.) — Проект изучения Лондона XX века
- British History Online(акăлч.) — Цифровая библиотека, содержащая печатные источники по истории Лондона
- 360-градусная панорама Лондона 2016 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.(акăлч.) — 320 гигапикселей
- История Лондона до 1400 года(выр.) — Youtube
Шаблон:Лондон историйĕ
Европăри тĕп хуласем | |
---|---|
ПНО пайташ-патшалăхĕсен тĕп хулисем: Амстердам • Андорра-ла-Велья • Анкара • Астана • Афин • Белград • Берлин • Берн • Братислава • Брӳссел • Будапешт • Бухарест • Вадуц • Валлетта • Варшава • Вена • Вильнюс • Дублин • Загреб • Киев • Кишинёв • Копенгаген • Лиссабон • Лондон • Любляна • Люксембург • Мадрид • Минск • Монако • Мускав • Никосия • Осло • Парис • Подгорица • Прага • Рейкьявик • Рига • Рим • Сан-Марино • Сараево • Скопье • Софи • Стокгольм • Таллин • Тирана • Хельсинки |
Шаблон:Çуллахи Олимпиадăсен тĕп хулисем
Ганза |
|
---|---|
Балти тинĕсĕн çыранĕ (Одра юханшывран анăçалла) | |
Анăç Померани (Одра юханшывран тухăçалла) | Бялогард • Волин • Голенюв • Грыфице • Камень • Кёзлин (Кошалин) • Кольберг (Колобжег) • Рюгенвальде (Дарлово) • Шлаве (Славно) • Штольп (Слупск) • Старгард(-Щециньски) • Тшебятув |
Прусси (Польша, Раççей) |
Данциг (Гданьск)*† • Браунсберг (Бранево) • Бреслау* • Кёнигсберг* • Краков* • Торн* • Кульм (Хелмно) • Эльбинг |
Çурçĕр тинĕсĕн çыранĕ | |
Саксони | |
Вестфали |
Ален • Аллендорф • Альтена • Арнсберг • Аттендорн • Бальве • Беккум • Белекке • Билефельд • Бланкенштайн • Бохольт • Бохум • Бёдефельд • Боргентрайх • Боркен • Бракель • Бреккерфельд • Брилон • Варбург • Варендорф • Варштайн • Ваттеншайд • Верль • Верне • Вестхофен • Веттер • Виденбрюк • Гезеке • Грефенштайн • Дорстен • Дортмунд*† • Дрольсхаген • Дюльмен • Золинген • Зост† • Зундерн (Зауэрланд) • Ибург • Изерлон • Калленхардт • Камен • Квакенбрюк • Косфельд • Лангшайд • Лемго • Липпштадт • Люденшайд • Люнен • Мелле • Менден • Минден • Мюнстер† • Неайм • Нихайм • Нойенраде • Нойштадт • Олдензал • Ольпе • Оснабрюк† • Падерборн • Пеккельсхайм • Плеттенберг • Ратинген • Рекклингхаузен • Райне • Рютен • Тельгте • Унна • Фёрден • Фрайеноль • Фреден • Фюрстенау • Хаген • Хальтерн-ам-Зе • Хамм • Хаттинген • Хахен • Херфорд • Хёрде • Хиршберг • Хюстен • Шверте • Эссен • Эферсберг |
Варринчи Германи, Тюринги |
• Галле • Гёттинген • Дудерштадт • Мерзебург • Мюльхаузен • Наумбург • Нордхаузен • Нортхайм • Остероде-ам-Харц • Услар • Эрфурт |
Бранденбург |
Берлин • Бранденбург-на-Хафеле • Кёлльн • Кириц • Перлеберг • Прицвальк • Франкфурт-на-Одере (Слубице шута илсе) • Хафельберг |
Райн, Маас, Бельги, Нидерланд |
Арнем • Венло • Везель • Грит • Девентер • Динан • Дусбург • Дюссельдорф • Залтбоммел • Зволле • Зютфен • Кампен • Кёльн† • Неймеген • Нойс • Оммен • Рекклингхаузен • Рурмонд • Ставорен • Тил • Хардервейк • Хаттем • Хасселт • Элбург • Эммерих-ам-Райн |
Ливони (Балтиçум) | |
Швеци | |
Тĕпри конторăсем |
Брюгген (Бергенре) • Ханзекантор (Брюгге-ре) • Хурçă картишĕ (Лондонра) • Нимĕç картишĕ (Новгородра) • Готсен картишĕ (Новгородра) |
Иккĕмĕш степеньлĕ конторăсем | |
* Тăрăх тĕп хули † Сăваплăхлă Рим империн импери хули |