Хĕрлĕ Чутай районĕ
Хĕрлĕ Чутай районĕ | |||
| |||
Патшалăх | РФ | ||
---|---|---|---|
Статус | муниципаллă район | ||
Кĕрет | Чăваш Ен | ||
Администраци центрĕ | Хĕрлĕ Чутай чиркӳ ялĕ | ||
Йĕркеленĕ вăхăт | 1927, авăн, 5 | ||
Район администрацин пуçлăхĕ | Башкиров Александр Викторович | ||
Пурăнан халăх |
19 788[3] çын (14-мĕш вырăн | ||
Йышлăх | 29,2 çын/çм² | ||
Лаптăк | 691,6 çм² (14-мĕш вырăн) | ||
Вăхăт тăрăхĕ | |||
Телефон кочĕ | +7 83557 | ||
Почтă индексĕсем | 429240 | ||
Сайчĕ | |||
Хĕрлĕ Чутай районĕ, — Чăваш Республикин (РФ) администрациллĕ-территориллĕ виçи тата муниципаллă йĕркеленĕвĕ (муниципаллă район).
Чăваш Енĕн çурçĕр-анăç енче вырнаçнă. Лаптăкĕ — 691,6 км2, çурçĕр енчен кăнтăралла тата анăç енчен тухăç еннелле 36 çухрăма тăсăлнă. Хĕвел анăç енче Сар юханшывĕ тăрах Чулхула облаçĕпе чикĕ иртет. Çурçĕр енче Етĕрне районĕ, тухăç енче — Элĕк районĕ, кăнтăр енче Çĕмĕрле районĕ вырнаçнă.
Район администрацийĕ Хĕрлĕ Чутай салинче вырнаçнă. Районăн кулленхи кăларăмĕ — Пирĕн пурнăç хаçат.
Çутçанталăк
Район чăваш плато çинче вырнаçнă. Район варрипе çурçĕн енĕпе пĕчĕк юханшывсемпе çырмасемпе нумай тĕл пулаççĕ.
Çĕр айĕнчи пурлăхсенчен кунта хăйăр, кирпĕч тума юрăхлă суглиноксем тĕл пулаççĕ.
Кăрлач уйăхĕн вăтам температури -12,2°С танлашать, утă уйăхĕнче — 18,7 °C. Чи сивĕ температурăна кунта -44 °C паллă тунă, чи ăшшине — 37 °C. Çул тăршшĕпе 492 мм юр-çумăр çăвать.
Районăн 33% вăрмансем йышăнаççĕ. Ытларах пайĕпе кунта юман (55%), вĕрене, каврăç, ильм тĕл пулать.
Халăх йышĕ
Районта 1999 çул пуçламăшĕнче 22,7 пин çын пурăннă. Районта пурĕ 70 ял, вĕсенче вăтамран 354 çын пурăнать. Халăхсенчен ытларах пайĕ чăвашсем — 97%.
Администрациллĕ пайлану
- Акчикасси ял тăрăхĕ
- Атнар ял тăрăхĕ
- Кивĕ Атикасси ял тăрăхĕ
- Мăн Этмен ял тăрăхĕ
- Пантьăк ял тăрăхĕ
- Питĕркасси ял тăрăхĕ
- Тралькасси ял тăрăхĕ
- Хĕрлĕ Чутай ял тăрăхĕ
- Хусанушкăнь ял тăрăхĕ
- Штанаш ял тăрăхĕ
Район гимнĕ
Хĕрлĕ Чутай районĕн гимнĕ "Чечеклен,Чутай Ен" сăввине Петĕр Ялкир çырнă, кĕввине - Фёдоров П.
Паллă çыннисем
- Важоров Валерий Афанасьевич, флейтист, дирижёр, вĕрентӳçĕ, профессор.
- Данилов Анатолий Васильевич, ӳнерçĕ.
- Дмитриева Юлия Александровна, хор дирижёрĕ.
- Караттай Иван Михайлович, чăваш сăвăçĕ.
- Лебедев Василий Иванович, чăваш чĕлхи тĕпчевçи.
- Логинов Алексей Романович, Совет Союзĕн Паттăрĕ.
- Некей (Михаил Иванов), чăваш халăх кĕрешӳçи.
- Оринов Вячеслав Николаевич, театр режиссёрĕ.
- Сандомирова Венера Николаевна, ӳнерçĕ.
- Элле Николай Алексеевич, Чăваш Енре театрсене йĕркелекенĕ.
- Ялкир Пётр Алексеевич, сăвăç, тăлмач, журналист.
Çавăн пекех пăхăр
Вуламалли
Статьян çак пайне халлĕхе çырман. Википедине хутшăнакан ĕмĕчĕпе, çак вырăнтаятарлă пай.
Эсир çак пая çырса проекта пулăшма пултаратăр. |
Асăрхавсем
Каçăсем
Ку Чăваш Енĕн географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Хĕрлĕ Чутай районĕн ял тăрăхĕсем |
|
---|---|
Акчикасси • Атнар • Кивĕ Атикасси • Мăн Этмен • Пантьăк • Питĕркасси • Тралькасси • Хĕрлĕ Чутай • Хусанушкăнь • Штанаш |
Хĕрлĕ Чутай районĕнчи пурăнан вырăнсем |
||
---|---|---|
Администраци центрĕ: Хĕрлĕ Чутай Ялсем: Акташ • Акчикасси • Анат Çĕрпӳкасси • Арайкасси • Атнар • Берёзовка • Вăрманкасси • Ваçкаçырми • Виçенер • Вырăсушкăнь • Горбатовка • Енкĕлт • Иçеккей • Иккĕмĕш Çăкалăх • Иккĕмĕш Хурашаш • Ирчакасси • Кĕрлев • Калкасси • Карăкçырми • Кивĕ Атикасси • Кивĕ Ирчемес • Кишля • Кушлавăш • Кӳпеш • Лопа • Мăн Xăмăркка • Мăн Этмен • Малиновка • Мишеркасси • Мучикасси • Пĕрремĕш Çăкалăх • Пĕчĕк Этмен • Пантьăк • Питĕркасси • Пухтанкасси • Пчёлка • Сĕнтĕкçырми • Сĕренкасси • Сурăм • Çĕн Ирчемес • Çĕнĕ Атикасси • Тарапай • Тиххăнушкăнь • Тракушкăнь • Тралькасси • Туканаш • Туктамăш • Тумликасси • Тури Çĕрпӳкасси • Турхан • Уйпуç • Упукушкăнь • Урикасси • Утаркасси • Хĕрлĕ Çыр • Хĕрлĕ Чутай • Хватукасси • Хирлӳкасси • Хурапыр • Хурашаш • Хусанушкăнь • Черёмушки • Чурпай • Шĕмшеш • Шорово • Штанаш • Шукакасси • Шулю • Юманлăх • Яман |
Чăваш Ен |
|||
---|---|---|---|
Тĕп хула : Шупашкар Муниципаллă-территориллĕ пайланăвĕ:
Районсем : Вăрмар | Вăрнар | Елчĕк | Етĕрне | Йĕпреç | Канаш | Комсомольски | Красноармейски | Куславкка | Муркаш | Патăрьел | Пăрачкав | Сĕнтĕрвăрри | Çĕмĕрле | Çĕрпӳ | Тăвай | Улатăр | Хĕрлĕ Чутай | Шăмăршă | Шупашкар | Элĕк | Статьясем: Географи | Гербĕ | Гимнĕ | Историйĕ | Халăхĕ | Администрациллĕ-территориллĕ пайланăвĕ | Ялавĕ |