Richard Crawshay

Richard Crawshay
Ganwyd	1739  Normanton
Bu farw	27 Mehefin 1810
Galwedigaeth	metelegwr
Plant	William Crawshay I

Diwydiannwr a pherchennog Gwaith Haearn Cyfarthfa ger Merthyr Tudful oedd Richard Crawshay (1739 – 27 Mehefin 1810).

Ganed ef yn Normanton, Swydd Efrog, ac aeth i Lundain lle daeth yn farsiandïwr cefnog. Priododd Mary Bourne yn 1763, a chawsant fab, William, a thair merch, Anne, Elizabeth a Charlotte. Symudodd i Ferthyr, a chafodd lês Cyfarthfa ar farwolaeth Anthony Bacon. Datblygodd ef y gwaith haearn yn sylweddol, a bu ganddo ran bwysig yn y gwaith o adeiladu Camlas Morgannwg, i gario'r haearn i ddociau Caerdydd.

Nid oedd gan ei fab, William Crawshay I, lawer o ddiddordeb yn y gweithfeydd haearn, gan ganolbwyntio ar agweddau eraill o fusnes y teulu. Ar farwolaeth Richard Crawshay yn 1810, daeth ei ŵyr, William Crawshay II, yn rheolwr Cyfarthfa.

Roedd ganddo gysylltiadau teuluol a nifer o ddiwydianwyr pwysig eraill. Roedd yn ewythr i Crawshay Bailey a'i frawd Joseph Bailey, ac roedd ei ferch Charlotte yn briod â Benjamin Hall (1778-1817). Claddwyd ef yn Eglwys Gadeiriol Llandaf.