Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου

Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου
Τοποθεσία	Βερολίνο, Γερμανία
Ιδρύθηκε	1951
Βραβεία	Χρυσή / Αργυρή Άρκτος
Επίσημη ιστοσελίδα

Το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου, το οποίο καλείται και Berlinale είναι ένα από τα σπουδαιότερα διεθνή φεστιβάλ για τον κινηματογράφο, μαζί με αυτά των Καννών και της Βενετίας. Λαμβάνει χώρα στο Βερολίνο κάθε Φεβρουάριο από το 1951. Μόνο το 1970 διακόπηκε η διεξαγωγή του για πολιτικούς λόγους, που ανέκυψαν λόγω της απαγόρευσης συμμετοχής της αντιπολεμικής ταινίας "Ο.Κ." του Μίχαελ Φερχέφεν (Michael Verhoeven).

Τα κύρια Βραβεία που απονέμονται είναι η Χρυσή Άρκτος και η Αργυρή Άρκτος.

Το 2020, οι υπεύθυνοι του Φεστιβάλ ανακοίνωσαν πως από το Φεβρουάριο του 2021, τα βραβεία δε θα απονέμονται βάσει φύλου, αλλά βάση ερμηνείας, ως ένδειξη ευαισθητοποίησης σχετικά με το φύλο στη βιομηχανία του κινηματογράφου.^[1]

Θεματικά τμήματα

Κυρίως διαγωνισμός (Wettbewerb)

Το τμήμα της κύριας συμμετοχής διαγωνιζομένων ταινιών, με έπαθλα τις Χρυσές και Αργυρές Άρκτους. Οι ταινίες πρέπει να είναι πρωτοπαρουσιαζόμενες, κάνουν δηλαδή στην Μπερλινάλε την πρεμιέρα τους.

Φόρουμ (Forum)

Το Διεθνές φόρουμ νέων ταινιών ή απλά φόρουμ αποτελεί το πιο τολμηρό και φιλελεύθερο πεδίο έκφρασης του φεστιβάλ, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον κυρίως σε ταινίες με πολιτική θεματολογία. Περαιτέρω φιλοξενεί στοιχεία αβαντγκάρντ, πειραματικού και ερευνητικού κινηματογράφου, νέες μεθόδους κινηματογραφικής έκφρασης και δεν θέτει όρια στον αντικονφορμισμό των συμμετεχόντων.

Διευρυμένο φόρουμ (Forum Expanded)

Στα πλαίσια του φόρουμ από το 2006 έγινε ένα άνοιγμα προς δημιουργίες από όλο τον κόσμο που προτείνουν νέες σκηνοθετικές ή υποκριτικές τεχνικές.

Αναδρομή (Retrospektive)

Η Αναδρομή αφιερώνεται κάθε χρόνο από το 1951 σε ένα σημαντικό θέμα της κινηματογραφικής ιστορίας ή σε ένα σημαίνον πρόσωπο του σινεμά. Προβάλλονται ταινίες από όλο τον κόσμο και συχνά δείχνει σημαντικά έργα, που παλιότερα είχαν διαγωνιστεί στην Μπερλινάλε. Συζητήσεις και διαλέξεις γύρω από το εκάστοτε θέμα συνδέουν το τότε με το σήμερα. Στο πλαίσιο της αναδρομής αποτίεται φόρος τιμής (Hommage) σε ένα σημαντικό πρόσωπο του κινηματογράφου.

Θέματα αναδρομής

Τιμώμενα πρόσωπα (Hommage)

Το ειδικό βραβείο φόρου τιμής Hommage (βλέπε λίστα τιμωμένων προσώπων) απονέμεται σε καταξιωμένους ηθοποιούς ή σκηνοθέτες, τιμώντας τη συνολική τους προσφορά στην έβδομη τέχνη.

Berlinale Classics

Η υποκατηγορία αυτή υπάρχει από το 2013 και φιλοξενεί παλιές και φθαρμένες ταινίες που αποκαταστάθηκαν με τη βοήθεια της τεχνολογίας, αντίγραφα παλιών κλασσικών δημιουργιών με ψηφιοποιημένη εικόνα και ήχο, καθώς και ταινίες "χαμένες" που ξαναανακαλύπτονται.

Πανόραμα (Panorama)

Η καρδιά του Πανοράματος είναι ο κινηματογράφος τέχνης, με τις περισσότερες ταινίες εδώ να βασίζονται παραδοσιακά σε σενάρια από την λογοτεχνία. Στην κατηγορία αυτή κυριαρχεί η κοινωνική και όχι η πολιτική θεματολογία και συχνά οι παρουσιαζόμενες ταινίες (στοχεύουν στο να) προκαλούν συζητήσεις επί των θεμάτων που θίγουν. Παρουσιάζονται καταξιωμένοι σκηνοθέτες με τις νέες δημιουργίες τους, αλλά και νέοι φερέλπιδες. Οι ταινίες του Πανοράματος, όπως και του Κυρίως διαγωνισμού κάνουν στο πλαίσιο της συμμετοχής τους την πρεμιέρα τους.

Νέα γενιά (Generation)

Κατηγορία που υπάρχει από το 1978 και είναι αφιερωμένη σε ταινίες που απευθύνονται στη νεότερη γενιά κινηματογραφόφιλων. Είναι χωρισμένη σε δύο τμήματα, το Generation Kplus με ταινίες κατάλληλες και για μικρά παιδιά και το Generation 14plus, με ταινίες κατάλληλες για την εφηβική ηλικία. Η Κρυστάλλινη Άρκτος απονέμεται στην καλύτερη ταινία καθεμιάς κατηγορίας, με τις επιτροπές να αποτελούνται από παιδιά και εφήβους αντίστοιχα. Δίνεται έμφαση στο γεγονός να είναι οι ταινίες όχι απλά διασκεδαστικές για τους νεαρούς κριτές, αλλά να είναι κοντά στα βιώματα των νέων, θίγοντας θέματα από την καθημερινότητά τους, ακόμα κι αν κάποτε αυτή γίνεται σκληρή. Στα πλαίσια του Generation προβάλλονται εκτός συναγωνισμού και ταινίες των άλλων κατηγοριών, που κρίνονται κατάλληλες και ενδιαφέρουσες για παιδιά.

Προοπτική Γερμανικός Κινηματογράφος (Perspektive Deutsches Kino)

Εδώ παρουσιάζονται οι σύγχρονες και μελλοντικές τάσεις του μοντέρνου γερμανικού σινεμά, κυρίως από νέους δημιουργούς.

Berlinale Special

Η ειδική αυτή κατηγορία υφίσταται από το 2004 και παρουσιάζει νέους καλλιτέχνες που διακρίνονται κινούμενοι έξω από τα συνηθισμένα, όπως επίσης τιμά καταξιωμένα πρόσωπα για τα έργα τους. Παρουσιάζονται επίσης ταινίες που άπτονται του κεντρικού θέματος του φεστιβάλ ή θεμάτων της επικαιρότητας.

Berlinale Shorts

Ειδικό διαγωνιστικό τμήμα ταινιών μικρού μήκους, που καθιερώθηκε από το 2006. Η συμμετοχή εδώ δεν αποκλείει το γεγονός, κάποιες μικρού μήκους ταινίες να συμπεριληφθούν και σε άλλα θεματικά τμήματα.

Λοιπά τμήματα / Ειδικές εκδηλώσεις

• «LOLA at Berlinale (LOLA@Berlinale)», τμήμα που έχει σκοπό να παρουσιάσει στο επαγγελματικό κοινό την επίκαιρη εικόνα του γερμανικού κινηματογράφου, προβάλλοντας παράλληλα τις νεώτερες γερμανικές ταινίες (κυρίως όσες ήταν στην προεπιλογή για το βραβείο Προοπτικής Γερμανικού Κινηματογράφου) και είναι προσηρτημένο στο εμπορικό τμήμα του φεστιβάλ, το European Film Market.
• «Kulinarisches Kino», δηλαδή το "γαστρονομικό σινεμά", που περιλαμβάνει ταινίες με θεματολογία αντλημένη από υλικά και στοιχεία της διατροφής μας.
• «Berlinale goes Kiez»: το Μπερλινάλε ξεχύνεται για επτά βραδιές στις γειτονιές (Kiez) του Βερολίνου και έρχεται κοντά στο κοινό, παρουσιάζοντας επιλεγμένες ταινίες σε συνοικιακούς κινηματογράφους.
• «NATIVe - A journey into indigenous cinema», κατηγορία ταινιών που αφηγούνται και παρουσιάζουν στοιχεία από τη ζωή ιθαγενών πληθυσμών από όλο τον κόσμο.

European Film Market

Το European Film Market (EFM) αποτελεί μια από τις τρεις μεγαλύτερες αγορές ταινιών παγκοσμίως, μαζί με το γαλλικό Marché du Film και το αμερικανικό American Film Market και αποτελεί στην ουσία το εμπορικό κέντρο του φεστιβάλ. Είναι τόπος συναλλαγής των συντελεστών παραγωγής των ταινιών με αγοραστές, σπόνσορες, εταιρείες διανομής και εμπορικούς αντιπροσώπους. Το 2016 προσέλκυσε πάνω από 9000 συμμετέχοντες από 110 χώρες, ενώ παρουσιάστηκαν περισσότερες από 780 ταινίες.

Βραβεία

Χρυσές Άρκτοι

• Καλύτερης ταινίας
• Τιμητική Χρυσή Άρκτος (για το σύνολο της καλλιτεχνικής προσφοράς)

Αργυρές Άρκτοι

• Καλύτερου σκηνοθέτη
• Καλύτερου σεναριογράφου
• Καλύτερου ηθοποιού
• Καλύτερης ηθοποιού
• Καλύτερης μουσικής
• Εξαιρετικής καλλιτεχνικής επίδοσης (μεταξύ υποψηφιοτήτων των κατηγοριών διεύθυνσης φωτογραφίας, μουσικής, μοντάζ, σκηνικών και κοστουμιών)
• Μέγα Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής (απονέμεται στην δεύτερη καλύτερη ταινία)

Άλλα

• Berlinale Camera, ειδικό βραβείο για πρόσωπα (μη διαγωνιζόμενα) ή ιδρύματα, που προσέφεραν ιδιαίτερες υπηρεσίες στο Φεστιβάλ
• Κρυστάλλινες Άρκτοι γαι την καλύτερη παιδική και καλύτερη εφηβική (άνω των 14 ετών) ταινία
• Βραβεία απονέμονται και στις ταινίες που διακρίνονται στα υπόλοιπα θεματικά τμήματα.

Παράλληλα δίδονται βραβεία από τρίτους φορείς, ανεξάρτητα από την επίσημη διοργάνωση, όπως το "Βραβείο FIPRESCI".

Ελληνικές συμμετοχές

Έτος	Ταινία	Σκηνοθέτης	Θεματικό τμήμα
1963	Μικρές Αφροδίτες	Νίκος Κούνδουρος	Κυρίως διαγωνισμός
1982	Οι απέναντι	Γιώργος Πανουσόπουλος	Πανόραμα
1982	Οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί	Φρίντα Λιάππα	Πανόραμα
1983	Επικίνδυνο Παιχνίδι (Αναμέτρηση)	Γιώργος Καρυπίδης	Πανόραμα
1984	Ποτέ την Κυριακή	Ζυλ Ντασέν	Αναδρομή
1984	Φαίδρα	Ζυλ Ντασέν	Αναδρομή
1984	Προσοχή, κίνδυνος!	Γιώργος Σταμπουλόπουλος	Πανόραμα
1984	Ρεμπέτικο	Κώστας Φέρρης	Κυρίως διαγωνισμός
1984	Ταξίδι στην πρωτεύουσα	Τάκης Παπαγιαννίδης	Πανόραμα
1985	Ευτυχώς (μικρού μήκους)	Χρήστος Χριστοδουλίδης	Κυρίως διαγωνισμός
1985	Η πόλη ποτέ δεν κοιμάται	Ανδρέας Τσιλιφώνης	Πανόραμα
1985	Λούφα και παραλλαγή	Νίκος Περάκης	Κυρίως διαγωνισμός
1985	Όστρια - Το τέλος του παιχνιδιού	Ανδρέας Θωμόπουλος	Πανόραμα
1986	Η σκιάχτρα	Μανούσος Μανουσάκης	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
1986	Μανία	Γιώργος Πανουσόπουλος	Κυρίως διαγωνισμός
1986	Πέτρινα χρόνια	Παντελής Βούλγαρης	Φόρουμ
1986	Σενάριο	Ντίνος Μαυροειδής	Πανόραμα
1986	Το άρωμα της βιολέτας	Μαρία Γαβαλά	Πανόραμα
1986	Του κολυμβητή (μικρού μήκους)	Στράτος Στασινός, Νάσος Μυρμιρίδης	Κυρίως διαγωνισμός
1986	Βαριετέ	Νίκος Παναγιωτόπουλος	Πανόραμα
1987	Αδάμ (κινούμενα σχέδια - μικρού μήκους)	Ιορδάνης Ανανιάδης	Κυρίως διαγωνισμός
1987	Καραβάν Σαράι	Τάσος Ψαρράς	Πανόραμα
1987	Σχετικά με τον Βασίλη	Σταύρος Τσιώλης	Πανόραμα
1987	Το δέντρο που πληγώναμε	Δήμος Αβδελιώτης	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
1987	Το τέλειο έγκλημα (μικρού μήκους)	Εύρης Παπανικόλας	Κυρίως διαγωνισμός
1988	120 Ντεσιμπέλ	Βασίλης Βαφέας	Πανόραμα
1988	Δοξόμπους	Φώτος Λαμπρινός	Πανόραμα
1988	Ο παράδεισος ανοίγει με αντικλείδι	Βασίλης Μπουντούρης	Πανόραμα
1988	Ριγέ (μικρού μήκους)	Κώστας Καπάκας	Κυρίως διαγωνισμός
1988	Τεριρέμ	Απόστολος Δοξιάδης	Πανόραμα
1988	Θεόφιλος	Λάκης Παπαστάθης	Κυρίως διαγωνισμός
1988	Γενέθλια πόλη	Τάκης Παπαγιαννίδης	Πανόραμα
1989	Η φανέλα με το 9	Παντελής Βούλγαρης	Κυρίως διαγωνισμός
1989	Λιποτάκτης	Γιώργος Κόρρας, Χρήστος Βούπουρας	Πανόραμα
1989	Τοπίο στην ομίχλη	Θόδωρος Αγγελόπουλος	Φόρουμ
1989	Τζίτζικας και μέρμηγκας (κινούμενα σχέδια - μικρού μήκους)	Αλέκος Παπαδάτος	Κυρίως διαγωνισμός
1990	Δεξιότερα της δεξιάς	Νίκος Αντωνάκος	Πανόραμα
1990	Ο θίασος	Θόδωρος Αγγελόπουλος	Φόρουμ
1990	Τρώες (μικρού μήκους) - Συμπαραγωγή	Κωνσταντίνος Γιάνναρης	Πανόραμα
1991	Ήσυχες μέρες του Αυγούστου	Παντελής Βούλγαρης	Κυρίως διαγωνισμός
1991	Ο ψύλλος	Δημήτρης Σπύρου	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
1992	Κλειστή στροφή	Νίκος Γραμματικός	Πανόραμα
1992	Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης	Φρίντα Λιάππα	Πανόραμα
1995	Τέλος εποχής	Αντώνης Κόκκινος	Πανόραμα
1996	Σταγόνα στον ωκεανό	Ελένη Αλεξανδράκη	Φόρουμ
1997	Καβάφης	Γιάννης Σμαραγδής	Πανόραμα
1998	Όλα είναι δρόμος	Παντελής Βούλγαρης	Φόρουμ
1998	Χαμένες νύχτες (Verspielte Nächte) - Συμπαραγωγή	Αγγελική Αντωνίου	Γερμανικός κινηματογράφος
1999	Από την άκρη της πόλης	Κωνσταντίνος Γιάνναρης	Πανόραμα
1999	Sled kraja na sveta (Μετά το τέλος του κόσμου) - Συμπαραγωγή	Ivan Nitchev	Πανόραμα
1999	Τσιπς (μικρού μήκους)	Κώστας Μαχαίρας	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2000	Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων	Δήμος Αβδελιώτης	Φόρουμ
2000	Peppermint	Κώστας Καπάκας	Πανόραμα
2001	Κλειστοί δρόμοι	Σταύρος Ιωάννου	Πανόραμα
2001	My sweet home (Σπίτι μου σπιτάκι μου) - Συμπαραγωγή	Φίλιππος Τσίτος	Κυρίως διαγωνισμός
2001	Το σπίτι του Κάιν	Χρήστος Καρακέπελης	Φόρουμ
2002	Το καλοκαίρι της Άννας (Anna's Sommer) - Συμπαραγωγή	Jeanine Meerapfel	Γερμανικός Κινηματογράφος
2002	Δεκαπενταύγουστος	Κωνσταντίνος Γιάνναρης	Κυρίως διαγωνισμός
2002	Πρόσωπο με πρόσωπο	Ροβήρος Μανθούλης	Αναδρομή
2004	Return from the valley (μικρού μήκους) - Παραγωγή για την ECA Greece	John Ferno (John Fernhout)	Αφιέρωμα Selling Democracy [2]
2004	The story of Koula (μικρού μήκους) - Παραγωγή για την ECA Greece	Stephen L. James, Fasco Maraini	Αφιέρωμα Selling Democracy
2004	Το λιβάδι που δακρύζει - Συμπαραγωγή	Θόδωρος Αγγελόπουλος	Κυρίως διαγωνισμός
2005	Corinth Canal (μικρού μήκους) - Παραγωγή για την ECA Greece	John Ferno (John Fernhout)	Αφιέρωμα Selling Democracy
2005	Melegin düsüsü (Έκπτωτος άγγελος) - Συμπαραγωγή	Semih Kaplanoğlu	Φόρουμ
2005	Όμηρος - Συμπαραγωγή	Κωνσταντίνος Γιάνναρης	Πανόραμα
2005	Πιλάλα (μικρού μήκους)	Θοδωρής Παπαδουλάκης	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2006	Κινέττα	Γιώργος Λάνθιμος	Φόρουμ
2006	Ο κλέφτης (μικρού μήκους)	Ιρίνα Μπόικο	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2006	Ποτέ την Κυριακή - Συμπαραγωγή	Ζυλ Ντασέν	Αναδρομή
2007	Extranjera / Foreigner (Ξένη) - Συμπαραγωγή	Inés de Oliveira Cézar	Φόρουμ
2008	Διόρθωση	Θάνος Αναστόπουλος	Φόρουμ
2009	Eden à l'ouest / Παράδεισος στη Δύση - Συμπαραγωγή	Κώστας Γαβράς	Κυρίως διαγωνισμός (εκτός συναγωνισμού)
2009	Hayat var (Μοναδική μου ηλιαχτίδα) - Συμπαραγωγή	Reha Erdem	Φόρουμ
2009	Η σκόνη του χρόνου - Συμπαραγωγή	Θόδωρος Αγγελόπουλος	Κυρίως διαγωνισμός (εκτός συναγωνισμού)
2009	Στρέλλα	Πάνος Κούτρας	Πανόραμα
2010	Pus / Haze (Πούσι) - Συμπαραγωγή	Tayfun Pirselimoglu	Φόρουμ
2011	Αμνηστία - Συμπαραγωγή	Bujar Alimani	Φόρουμ
2011	Άνθρωπος στη θάλασσα	Κωνσταντίνος Γιάνναρης	Πανόραμα
2012	Μετέωρα - Συμπαραγωγή	Σπύρος Σταθουλόπουλος	Κυρίως διαγωνισμός
2012	Τα γλυκά όνειρα του Μουσταφά (Mustafa's Sweet Dreams) - Συμπαραγωγή	Άγγελος Αμπάζογλου	Νέα Γενιά (κατηγορία 14+)
2012	Tepenin Ardi (Πέρα απ' το λόφο) - Συμπαραγωγή	Emin Alper	Φόρουμ
2012	Το λιβάδι που δακρύζει - Συμπαραγωγή	Θόδωρος Αγγελόπουλος	Berlinale Special
2013	Before Midnight (Πριν τα μεσάνυχτα) - Συμπαραγωγή	Richard Linklater	Κυρίως διαγωνισμός (εκτός συναγωνισμού)
2013	Fynbos - Συμπαραγωγή	Χάρης Πατραμάνης	Φόρουμ
2013	Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά	Ελίνα Ψύκου	Φόρουμ
2013	Η κόρη - Συμπαραγωγή	Θάνος Αναστόπουλος	Φόρουμ
2013	Lamma shoftak (Όταν σε είδα) - Συμπαραγωγή	Annemarie Jacir	Φόρουμ
2013	Στο λύκο - Συμπαραγωγή	Χριστίνα Κουτσοσπύρου, Aran Hughes	Φόρουμ
2014	Mavi Dalga (The Blue Wave) - Συμπαραγωγή	Zeynep Dadak, Merve Kayan	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2014	Να κάθεσαι και να κοιτάς	Γιώργος Σερβετάς	Πανόραμα
2014	Προαύλιο (μικρού μήκους)	Ρηνιώ Δραγασάκη	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2014	Στο σπίτι - Συμπαραγωγή	Αθανάσιος Καρανικόλας	Φόρουμ
2014	Το μικρό ψάρι - Συμπαραγωγή	Γιάννης Οικονομίδης	Κυρίως διαγωνισμός
2014	Washingtonia (μικρού μήκους)	Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη	Berlinale Shorts
2015	Petting Zoo - Συμπαραγωγή	Micah Magee	Πανόραμα
2015	Squirrel (μικρού μήκους) - Συμπαραγωγή	Tomas Vengris	Νέα γενιά (κατηγορία 14+)
2016	Ein Atem (Μια ανάσα) - Συμπαραγωγή	Christian Zübert	LOLA at Berlinale
2016	Moderation - Συμπαραγωγή	Anja Kirschner	Διευρυμένο φόρουμ
2016	pssst Leopard 2A7+[3] - Συμπαραγωγή	Natascha Sadr Haghighian	Διευρυμένο φόρουμ
2016	Vlažnost (Humidity) - Συμπαραγωγή	Nikola Ljuca	Φόρουμ

Σημείωση: Το έτος στον παραπάνω πίνακα αναφέρεται στη συμμετοχή και δεν συμπίπτει κατ' ανάγκην με το έτος παραγωγής των ταινιών

Φωτογραφίες

• 
  Kino International
• 
  Cubix Kino
• 
  Delphi Filmpalast
• 
  Βιμ Βέντερς
• 
  Σάρον Στόουν
• 
  Ντένζελ Ουάσινγκτον

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη Ιστοσελίδα
• Εισαγωγή στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου

Παραπομπές