Καζέρτα

Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {χωρίς παραπομπές|27|02|2024}

Συντεταγμένες: 41°4′0.001″N 14°19′59.999″E / 41.06666694°N 14.33333306°E / 41.06666694; 14.33333306

Καζέρτα Comune
Πανοραμική άποψη της Καζέρτα
(Έμβλημα) (Σημαία)
Διοικητικές πληροφορίες
Χώρα	Ιταλία
Περιφέρεια	Καμπανία
Επαρχία	Επαρχία της Καζέρτας
Δήμαρχος	Κάρλο Μαρίνο
Περιοχή
Υψόμετρο	68 μ.
Έκταση	54,07 χλμ²
Πληθυσμός	72.893 (31/07/2022)
Άλλες πληροφορίες
Ταχυδρομικός   κώδικας	81100
Ζώνη ώρας	UTC+1
Πολιούχος	Άγιος Σεβαστιανός και Αγία Άννα
Τοποθεσία
Καζέρτα
Θέση του δήμου στην ομώνυμη επαρχία
Επίσημος ιστότοπος

Η Καζέρτα (ιταλικά: Caserta) είναι πόλη της Ιταλίας, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας της Καμπανίας. Πρόκειται για σπουδαία ιστορική πόλη του άλλοτε Βασιλείου των Δύο Σικελιών, του Οίκου των Βουρβόνων, πλούσια σε οικοδομήματα με κυριότερο το θαυμαστό βασιλικό τους ανάκτορο (Παλάτσο Ρεάλε), χαρακτηριζόμενο εύλογα «Βερσαλλίες της Ιταλίας» που και έχει αναδειχθεί σε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Γενικά

Η Καζέρτα που αριθμεί σήμερα περί τους 73.000 κατοίκους, είναι πεδινή μεσόγαια πόλη με υψόμετρο 68 μ. και βρίσκεται προς τα δυτικά παράλια της Ιταλίας περίπου 40 χλμ. βόρεια από τη Νάπολη, στο νότιο τμήμα της εύφορης πεδιάδας της Καμπανίας. Το κλίμα της είναι καθαρά μεσογειακό. Αποτελεί σπουδαίο γεωργικό, εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο καθώς και σιδηροδρομικός κόμβος. Η ιστορία της αρχίζει από την εποχή των Ετρούσκων με εκπληκτική όμως ανάπτυξη από τον Μεσαίωνα και τους νεότερους αιώνες. Το όνομα της πόλης είναι σύνθετο λατινικό «Οίκος + Ίρτα».

Σήμερα το παλαιό τμήμα της πόλης συνεχίζει να φέρει το μεσαιωνικό όνομα «Καζέρτα βέκια». Οι πλατείες της, τα πάρκα και τα μουσεία της, οι εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα ανάκτορα που στολίζουν την πόλη υπολογίζονται σε δεκάδες ανά είδος. Πολιούχοι της Καζέρτας είναι ο Άγιος Σεβαστιανός και η Αγία Άννα. Στα τελευταία χρόνια η Καζέρτα θεωρούνταν ευρύτερα ως τόπος έντονης δραστηριότητας της Καμόρα.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Η Καζέρτα ενώθηκε με την πολιτική ιστορία της Ελλάδας από την ομώνυμη συμφωνία που συνομολογήθηκε σε αυτή.

Κατά τη διάρκεια ακόμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1944 η Καζέρτα υπήρξε έδρα του αρχηγείου του Βρετανού στρατάρχη Χάρολντ Αλεξάντερ κατά την εκστρατεία της Ιταλίας. Στην πόλη αυτή, τον Σεπτέμβριο του 1944, συνεκλήθη σύσκεψη, αφενός της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας που είχε συσταθεί στο Κάιρο, υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, αμέσως μετά την πολιτική κρίση του Καΐρου και που είχε στο μεταξύ εγκατασταθεί προσωρινά στην ιταλική επίσης πόλη Κάβα ντέι Τιρένι (κοντά στο Σαλέρνο), συμμετέχοντας σε αυτήν όλα τα ελληνικά κόμματα που εκπροσωπήθηκαν στο Συνέδριο του Λιβάνου και αφετέρου των αρχηγών των ενόπλων αντάρτικων δεξιών και αριστερών ελληνικών ομάδων αντίστασης (κυρίως ΕΔΕΣ και ΕΛΑΣ).

Στη σύσκεψη αυτή που τελούσε υπό την αιγίδα του τότε αρχηγού των συμμαχικών δυνάμεων στρατηγού σερ Χένρι Ουίλσον αποφασίσθηκε όπως όλα τα αντάρτικα σώματα που δρούσαν στην Ελλάδα της δεξιάς και αριστερής παράταξης να ταχθούν υπό τις διαταγές της ελληνικής κυβέρνησης και του αρχηγού των βρετανικών δυνάμεων απελευθέρωσης της Ελλάδας στρατηγού Ρόναλντ Σκόμπι. Έτσι στις 26 Σεπτεμβρίου του 1944 συνομολογήθηκε και υπεγράφη η περίφημη Συμφωνία της Καζέρτας που όμως δύο μήνες αργότερα τους όρους της έμελε να αθετήσει το ΚΚΕ και να ακολουθήσουν τα γνωστά Δεκεμβριανά ή Δεκεμβριανό κίνημα.

Σημειώνεται ότι στην ίδια πόλη, επτά μήνες αργότερα, στις 29 Απριλίου του 1945 έγινε η συνθηκολόγηση των γερμανικών στρατευμάτων που είχαν παραμείνει στην Ιταλία και τη Γιουγκοσλαβία.

Παλάτσο Ρεάλε

Το κύριο αξιοθέατο της Καζέρτας είναι το βασιλικό ανάκτορο (Παλάτσο Ρεάλε) πρώην βασιλική κατοικία, κατασκευασμένη από τους Βουρβόνους βασιλείς της Νάπολης. Ήταν το μεγαλύτερο ανάκτορο και ένα από τα μεγαλύτερα κτίρια που ανεγέρθηκαν στην Ευρώπη τον 18ο αιώνα. Το 1997 το ανάκτορο ονομάστηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, περιγραφόμενο στην καθιέρωσή του ως «το κύκνειο άσμα της θεαματικής τέχνης του μπαρόκ, από την οποία υιοθέτησε όλα τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τη δημιουργία των ψευδαισθήσεων του χώρου πολλών κατευθύνσεων». Η κατασκευή του ανακτόρου άρχισε το 1752 για τον Κάρολο Γ΄ της Ισπανίας, που συνεργαζόταν στενά με τον αρχιτέκτονά του Λουίτζι Βανβιτέλι. Όταν ο Κάρολος είδε το μεγάλης κλίμακας μοντέλο του Βανβιτέλι για την Καζέρτα έκλαψε από συγκίνηση. Τελικά δεν κοιμήθηκε ποτέ ούτε μια νύχτα στο ανάκτορο, καθώς παραιτήθηκε το 1759 για να γίνει βασιλιάς της Ισπανίας και το σχέδιο ολοκληρώθηκε για τον τρίτο γιο και διάδοχό του, Φερδινάνδο Δ΄ της Νάπολης. Το πολιτικό και κοινωνικό μοντέλο για το ανάκτορο του Βανβιτέλι ήταν οι Βερσαλλίες, που, αν και πολύ διαφορετικό στην ποικιλία και τη διάταξή του, επιλύει παρόμοια προβλήματα συνάθροισης και προμηθειών για τον βασιλιά, την αυλή και την κυβέρνηση σε ένα ογκώδες κτίριο με την κοινωνική δομή μιας μικρής πόλης, αντιμετωπίζοντας μια μπαρόκ αντίληψη μιας έντονα υποταγμένης φύσης. Πρότυπα παρείχαν το βασιλικό ανάκτορο της Μαδρίτης, όπου είχε μεγαλώσει ο Κάρολος, που είχε εμπνευστεί ο Φιλίπο Γιουβάρα για τον πατέρα του Καρόλου, Φίλιππο Ε΄ της Ισπανίας και το ανάκτορο Σαρλότεμπουργκ (Βερολίνο). Μία ευρύχωρη οκταγωνική είσοδος φαίνεται να έχει εμπνευστεί από τη βασιλική της Σάντα Μαρία ντέλα Σαλούτε στη Βενετία, ενώ το ανακτορικό παρεκκλήσι συγκρίνεται συχνότερα με το βασιλικό παρεκκλήσι του Ρομπέρ ντε Κοτ στις Βερσαλλίες. Ο πρωταρχικός στόχος του βασιλιά ήταν να έχει μια μεγαλόπρεπη νέα βασιλική αυλή και διοικητικό κέντρο για το βασίλειο σε μια τοποθεσία προστατευμένη από θαλάσσια επίθεση. Ο Βανβιτέλι πέθανε το 1773 και η κατασκευή συνεχίστηκε από τον γιο του Κάρλο και τελείωσε το 1780. Το ανάκτορο έχει περίπου 1.200 δωμάτια, περιλαμβάνοντας 24 κρατικά διαμερίσματα, μια μεγάλη βιβλιοθήκη και ένα θέατρο στα πρότυπα του θεάτρου Σαν Κάρλο της Νάπολης. Ο πληθυσμός της Παλιάς Καζέρτας μετακινήθηκε 10 χιλιόμετρα για να παρέχει εργατική δύναμη πιο κοντά στο ανάκτορο. Μία βιοτεχνία μεταξιού στο κυνηγετικό καταφύγιο Σαν Λεούτσιο μετατράπηκε σε περίπτερο στο τεράστιο πάρκο. Μία μνημειακή λεωφόρος, που θα διέσχιζε τα 20 χιλιόμετρα από το ανάκτορο ως τη Νάπολη σχεδιάστηκε αλλά δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Κατά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το βασιλικό ανάκτορο λειτούργησε ως έδρα του ανώτατου συμμαχικού διοικητή. Τον Απρίλιο του 1945 το ανάκτορο ήταν ο τόπος υπογραφής της άνευ όρων παράδοσης των γερμανικών δυνάμεων στην Ιταλία. Η συμφωνία κάλυψε 600.000 ως 900.000 στρατιώτες σε όλο το ιταλικό μέτωπο, περιλαμβανομένων στρατευμάτων σε τμήματα της Αυστρίας. Η πρώτη δίκη εγκλημάτων πολέμου που έκαναν οι Σύμμαχοι έλαβε χώρα στο ανάκτορο το 1945 και ο Γερμανός στρατηγός Άντον Ντόστλερ καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στη γειτονική Αβέρσα.^[1]

Το ανάκτορο έχει ορθογώνιο σχήμα με διαστάσεις 247x184 μέτρα. Οι τέσσερις πλευρές συνδέονται με δύο κάθετους βραχίονες, σχηματίζοντας τέσσερις εσωτερικές αυλές, καθεμιά πάνω από 3.800 τ.μ. Από όλα τα βασιλικά ανάκτορα στον κόσμο, η Καζέρτα είναι μακράν το μεγαλύτερο ως προς τον όγκο, με πάνω από 2 εκατομμύρια κ.μ. Πίσω από τις προσόψεις των συμμετρικών σειρών κτισμάτων που οριοθετούν το γιγαντιαίο προαύλειο ανεγέρθηκε ένας κυκεώνας κτιρίων για να διευκολύνει τις καθημερινές δραστηριότητες. Εδώ αργότερα, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ξεκουράζονταν σε κέντρο ανάπαυσης οι στρατιώτες της 5ης στρατιάς των ΗΠΑ. Από το 1923 ως το 1943 το ανάκτορο ήταν η θέση της Ιταλικής Αεροπορικής Ακαδημίας, Accademia Aeronautica. Από όλες τις βασιλικές κατοικίες τις εμπνευσμένες από το ανάκτορο των Βερσαλλιών, εκείνη της Καζέρτας είναι αυτή που εμφανίζει τη μεγαλύτερη ομοιότητα με το αρχικό πρότυπο: ο αδιάσπαστος ορίζοντας με τα κιγκλιδώματα, το ελαφρύ «σπάσιμο» που δημιουργούν περίπτερα στη μακριά, κάπως μονότονη πρόσοψη. Όπως και στις Βερσαλλίες, χρειάστηκε ένα μεγάλο υδραγωγείο για τα θαυμάσια έργα με νερά. Όπως το γαλλικό προηγούμενό του, το ανάκτορο προοριζόταν να επιδείξει τη δύναμη και το μεγαλείο μιας απόλυτης βουρβονικής μοναρχίας. Ο σολοικισμός στην Καζέρτα είναι ότι πάνω από το «πιάνο ρεάλε», το πάτωμα του βασιλιά, υπάρχει άλλο ένα πάτωμα ίδιας μεγαλοπρέπειας. Οι αίθουσες του, ύστερου μπαρόκ, σαλονιού ήταν η καρδιά και η έδρα της κυβέρνησης καθώς και εκθέσεων του εθνικού πλούτου. Η Καζέρτα παρείχε ένα βασιλικό καταφύγιο από τη σκόνη και τις διαμάχες της πρωτεύουσας, όπως ακριβώς οι Βερσαλλίες είχαν απελευθερώσει τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ από το Παρίσι. Το βασιλικό ανάκτορο έχει πάνω από 40 μνημειακές αίθουσες, διακοσμημένες παντού με τοιχογραφίες (για παράδειγμα οι Βερσαλλίες έχουν μόνο 22). Η μεσόγεια τοποθεσία ήταν πιο υπερασπίσιμη από το παλιό βασιλικό ανάκτορο στη Νάπολη, που έβλεπε στον Κόλπο της Νάπολης και συνεπώς ήταν πιο ευάλωτο σε επίθεση από τη θάλασσα. Για να εξασφαλίζουν στον βασιλιά την κατάλληλη προστασία, οι στρατώνες στεγάζονταν μέσα στο ανάκτορο. Η πλατιά λεωφόρος της κεντρικής εισόδου έχει σήμερα ενσωματωθεί στην κυκλοφορία της πόλης.

Ο κήπος, τυπικό παράδειγμα της μπαρόκ επέκτασης των τυπικών προοπτικών, απλώνεται σε 1.200 στρέμματα, εν μέρει σε έδαφος λοφώδες. Είναι εμπνευσμένος από το πάρκο των Βερσαλλιών, αλλά γενικά θεωρείται ανώτερος σε ομορφιά. Το πάρκο αρχίζει από την πίσω όψη του ανακτόρου, πλαισιώνοντας έναν μακρύ διάδρομο με τεχνητά σιντριβάνια και καταρράκτες. Υπάρχει ένας βοτανικός κήπος, ονόματι «Αγγλικός κήπος» στο ανώτερο τμήμα σχεδιασμένος τη δεκαετία του 1780 από τον Κάρλο Βανβιτέλι και τον γεννημένο στη Γερμανία και εκπαιδευμένο στο Λονδίνο αρχιτέκτονα κήπων Τζον Γκρέφερ. Τα σιντριβάνια και οι καταρράκτες, που καθένας γεμίζει μία «βάσκα» (λεκάνη) με αρχιτεκτονική και υδραυλικά από τον Λουίτζι Βανβιτέλι κατά διαστήματα κατά μήκος ενός πλατιού καναλιού που τρέχει στον ορίζοντα, συναγωνίζονταν εκείνα του Πέτερχοφ έξω από την Αγία Πετρούπολη.

Φωτογραφίες

Τα βασιλικά ανάκτορα.   Οι κήποι των ανακτόρων.   Το υδραγωγείο του Βανβιτέλι.

Παραπομπές

Πηγές

• "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ. Γ΄(συμπλήρ.), σελ. 210

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Φωτογραφίες από Καζερταβέτσια (= Φράγκικη ονομασία: "πόλη της Καζέρτας")
• Ανεπίσημος ιστότοπος του Βασιλικού Παλατιού της Καζέρτα Το πιο πλήρες στην ιστορία του Βασιλικού Παλατιού και των Βουρβόνων (Ιταλική και Αγγλική γλώσσα)
• (Ιταλικά) Blog Επίσημη & δημοσιογραφία των πολιτών της επαρχίας της Καζέρτας
• Δείτε φωτογραφίες από την ιστοσελίδα του Antonio Mucherino Αρχειοθετήθηκε 2012-03-03 στο Wayback Machine.