Καπνοτόπια (ταινία)

Καπνοτόπια
ΣκηνοθεσίαΤζον Φορντ
ΠαραγωγήΝτάριλ Ζάνουκ
ΣενάριοΝάναλι Τζόνσον
Έρσκιν Κάλντγουελ (Μυθιστόρημα)
Τζακ Κέρκλαντ (Θεατρικό)
Βασισμένο σεTobacco Road
ΠρωταγωνιστέςΤσάρλι Γκρέιπγουιν
Μάρτζορι Ραμπό
Τζιν Τίρνεϊ
Ντέινα Άντριους
ΜουσικήΝτέιβιντ Μπάντολφ
ΦωτογραφίαΆρθουρ Τσαρλς Μίλερ
ΜοντάζΜπάρμπαρα ΜακΛίν
Εταιρεία παραγωγής20th Century Fox
Διανομή20th Century Fox
Πρώτη προβολήCountry flag 2/20/1941
Κυκλοφορία1941
Διάρκεια84 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά

Η ταινία Καπνοτόπια (αγγλ. Tobacco Road), είναι δραματική κομεντί του 1941 σε σκηνοθεσία Τζον Φορντ. Η ταινία είναι βασισμένη σε ομώνυμο μυθιστόρημα του Έρσκιν Κάλντγουελ, καθώς και στη διασκευή του για το θέατρο από τον Τζακ Κέρκλαντ[1]. Η προσαρμογή του σεναρίου έγινε από τον Νάναλι Τζόνσον[2]. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι: Τσάρλι Γκρέιπγουιν, Μάρτζορι Ραμπό, Τζιν Τίρνεϊ και Ντέινα Άντριους.

Υπόθεση

Ο Τζίτερ Λέστερ (Τσάρλι Γκρέιπγουιν) και η εκκεντρική του οικογένειά ζουν σε μια αγροτική περιοχή της Τζώρτζια κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης του '30. Οι πρόγονοί του ήταν πλούσιοι γεωκτήμονες του νότου που με την πάροδο του χρόνου έχασαν τα πάντα. Τα μέλη της φτωχής αυτής οικογένειας εργάζονται στα καπνοτόπια της περιοχής προσπαθώντας να επιβιώσουν και να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους. Ο αμερικανικός νότος έχει χτυπηθεί για τα καλά από την κρίση και οι κτηματίες της περιοχής έχουν ερημώσει τα υποστατικά τους. Ο Τζίτερ όμως δεν το βάζει κάτω και ψάχνει να βρει τον τρόπο να πληρώσει το χρέος του στην τράπεζα προκειμένου να του επιτραπεί να μείνει στο διαλυμένο πλέον σπίτι του ακόμη για ένα χρόνο

Πληροφορίες παραγωγής

Ταινία βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Έρσκιν Κάλντγουελ, το οποίο μεταφέρθηκε πρώτα με επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ για να καταλήξει εν τέλει και στις κινηματογραφικές αίθουσες. Την ταινία σκηνοθέτησε ο Τζον Φορντ, σε ένα εγχείρημα που ξεφεύγει αρκετά από το γνώριμο στυλ του σκηνοθέτη και που παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες όσον αφορά τη θεματολογία με την βραβευμένη Κοιλάδα της Κατάρας (How Green Was My Valley), την οποία ο Φορντ γύρισε την ίδια χρονιά. Κι ενώ η Κοιλάδα της Κατάρας πραγματεύεται την βιομηχανική επανάσταση κατά τα τέλη του 19ου αιώνα και αποτελεί μια καθαρά δραματική ταινία, τα Καπνοτόπια φλερτάρουν με τη χρυσή τομή μεταξύ κωμωδίας και δράματος. Κοινό στοιχείο των δυο ταινιών το δράμα δυο οικογενειών σε περίοδο κρίσης.

Πολλές εταιρίες παραγωγής του παλιού Χόλυγουντ ενδιαφέρονταν για την οπτικοποίηση του επιτυχημένου μυθιστορήματος του Κάλντγουελ, το οποίο είχε μεταφερθεί στο θέατρο εισπράττοντας διθυράμβους[3]. Το 1933 η εταιρία RKO προσπάθησε να αποκτήσει τα δικαιώματα του μυθιστορήματος και να αναθέσει το ρόλο του Τζίτερ στον Τσαρλς Λότον, αλλά τα σχέδια ναυάγησαν, εφόσον το έργο του Κάλντγουελ είχε καταταχθεί στη λίστα με τα απαγορευμένα βιβλία από τον κώδικα Χέιζ[3]. Οι αναφορές στην ανθρώπινη εξαθλίωση και η σκληρή γλώσσα του βιβλίου σκανδάλιζαν την συντηρητική μερίδα του αμερικανικού κοινού. Εν τέλει η 20th Century Fox κατάφερε να αποκτήσει τα δικαιώματα από τον Έρσκιν Κάλντγουελ και τον Τζακ Κέρκλαντ το 1940. Οι δυο συγγραφείς ήταν διστακτικοί στο να τα πουλήσουν και συμφώνησαν μόνο αφότου ο παραγωγός Ντάρυλ Ζάνουκ τους υποσχέθηκε ότι η μεταφορά του έργου θα γινόταν με ειλικρίνεια και χωρίς φόβο[4]. Η σκηνοθεσία του έργου ανατέθηκε στον Τζον Φορντ, ο οποίος δήλωσε ότι είχε σκοπό να αφαιρέσει όλες τις τραγικές και αηδιαστικές λεπτομέρειες του μυθιστορήματος (προκειμένου να αποφευχθεί η λογοκρισία από τον κώδικα Χέιζ) και να επικεντρωθεί στη δραματική ιστορία της οικογένειας του αμερικανικού νότου κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Η διασκευή του σεναρίου έγινε από τον Νάναλι Τζόνσον, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τις κωμικές ατάκες του Τζίτερ Λέστερ, τον οποίον υποδύθηκε ο βετεράνος ηθοποιός Τσάρλι Γκρέιπγουιν. Ο Τσάρλι Γκρέιπγουιν ήταν προσωπική επιλογή του Φορντ, ενώ οι δεύτεροι ρόλοι ανατέθηκαν στους: Τζιν Τίρνεϊ, Ντέινα Άντριους, Γουίλιαμ Τρέισι και Μάρτζορι Ράμπο. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, οι κριτικοί πίστευαν ότι τα "Καπνοτόπια" επρόκειτο να αποσπάσουν καλύτερες κριτικές, σε σχέση με το προηγούμενο επιτυχημένο εγχείρημα του σκηνοθέτη, την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζον Στάινμπεκ Τα σταφύλια της οργής (The Grapes Of Wrath, 1940)[4], αλλά όταν η ταινία προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες οι κριτικές ήταν διφορούμενες. Το έργο του Κάλντγουελ είχε χάσει όλα τα χαρακτηριστικά που το καθιστούσαν ανατρεπτικό και ριζοσπαστικό. Οι αιχμηρές ατάκες η περιγραφή της εξαθλίωσης, η δύναμη της ψυχής μιας οικογένειας που προσπαθεί να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της, ήταν όλα στοιχεία που είχαν χαθεί προκειμένου να αποφευχθεί η λογοκρισία από τα συντηρητικά μυαλά του γραφείου του γερουσιαστή Χέιζ. Η 20th Century Fox είχε τόσο φόβο για τη λογοκρισία, έτσι ώστε να μην την προωθήσει καθόλου. Παρόλα αυτά η ταινία αποτέλεσε μεγάλη εμπορική επιτυχία κάνοντας εισπράξεις που ξεπέρασαν το 1.900.000 δολάρια[3].

Παραπομπές

  1. https://www.ibdb.com/broadway-show/tobacco-road-8766
  2. Crowther, Bosley."Tobacco Road (1941)",New York Times, February 21, 1941
  3. 3,0 3,1 3,2 «Notes for Tobacco Road (1941)». Turner Classic Movies. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2010. 
  4. 4,0 4,1 "Sensational Screen Play Comes Thurs. To Fox California", San Jose Evening News, March 12, 1941, p. 13

Εξωτερικοί σύνδεσμοι