Μπάτα Ζιβογίνοβιτς

Βέλιμιρ Μπάτα Ζιβογίνοβιτς
Велимир "Бата" Живојиновић
Ο Βέλιμιρ Ζιβογίνοβιτςστο σε εκδήλωση στο Βελιγράδι, στις 14 Ιουνίου 2008.
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Велимир Живојиновић (Σερβικά)
Γέννηση5 Ιουνίου 1933
Κορατσίτσα, Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας
Θάνατος22 Μαΐου 2016 (82 ετών)
Βελιγράδι, Σερβία
Αιτία θανάτουγάγγραινα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΝέο Κοιμητήριο Βελιγραδίου
Χώρα πολιτογράφησηςΓιουγκοσλαβία
Σερβία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Τεχνών στο Βελιγράδι
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, πολιτικός, ηθοποιός θεάτρου και ηθοποιός[1]
ΣύζυγοςΛούλα Ζιβογίνοβιτς (1960–2016)
Βραβεύσεις
  • Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Πούλα: 1962 (αργυρό), 1965, 1967 (χρυσό)
  • Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Πούλα: 1979 (καλύτερου ηθοποιού), 1997 (Βραβείο επιτευγμάτων όλης του της ζωής)
  • Διάφορα: Βελιγράδι (1972, 2006), Πάλιτς (2005), Νις (2005) κλπ.
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Βέλιμιρ Μπάτα Ζιβογίνοβιτς (σερβικά: Велимир "Бата" Живојиновић) ήταν Σέρβος ηθοποιός και πολιτικός. Έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 340 ταινίες και τηλεοπτικές σειρές και θεωρείται ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας.[2][3]

Πρώιμα χρόνια

Ο Ζιβογίνοβιτς (με το παρατσούκλι Μπάτα) γεννήθηκε στο χωριό Κορατσίτσα, στις παρυφές του βουνού Κοσμάι, κοντά στο Μλαντένοβατς, του τότε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας (τώρα Σερβία).[4] Ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός και η μητέρα του νοικοκυρά. Είχε δύο αδελφές και μεγάλωσε σε ένα πατριαρχικό νοικοκυριό. Μια σύγκρουση κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ανάγκασε την οικογένειά του να μετακομίσει στο Βελιγράδι.[5][6][7]

Ο νεαρός Μπάτα πήγαινε συχνά με τους φίλους του σινεμά και θέατρο, πυροδοτώντας το ενδιαφέρον του στην υποκριτική. Μετά την αποφοίτησή του από σχολεία υποκριτικής στη Νις και το Νόβι Σαντ, ενεγράφη στη Δραματική Ακαδημία Βελιγραδίου.[8][9]

Καριέρα

Ο Ζιβογίνοβιτς έκανε μια σπουδαία καριέρα στον κινηματογράφο, κάνοντας το ντεμπούτο του το 1955 με την ταινία Pesma sa Kumbare, όπου έπαιξε ρόλους τόσο ηρώων όσο και κακοποιών.[10] Το ζενίθ της δημοτικότητάς του ήρθε με ταινίες που είχαν ως θέμα τους παρτιζάνους και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη δεκαετία του 1970. Μια από τις πιο γνωστές ταινίες του από εκείνη την περίοδο ήταν η «Ο Βάλτερ υπερασπίζεται το Σαράγεβο» (Valter brani Sarajevo), η οποία κέρδισε μεγάλη επιτυχία και λατρεία στην Κίνα.[11][12]

Πολιτική

Το 1990 εξελέγη για το Σερβικό Κοινοβούλιο, ως μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Σερβίας. Ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 2002, λαμβάνοντας το 3.27% των ψήφων.[13]

Ασθένεια και θάνατος

Ο Ζιβογίνοβιτς υπέστη καρδιακή προσβολή τον Οκτώβριο του 2006 και υπέφερε από γάγγραινα στο δεξί του πόδι για περίπου τρία χρόνια. Οι γιατροί αρχικά ήθελαν να ακρωτηριάσουν το ένα άκρο του, αλλά ταξίδεψε στην Κούβα, όπου ζει η κόρη του. Μέσα στις 25 ημέρες που πέρασε στην Κούβα, θεραπεύθηκε από τη γάγγραινα από τον δόκτορα Μοντέκιν, ο οποίος θεράπευσε και τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες.[14]

Στις 4 Ιουλίου 2012 υπέστη σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο εγκεφαλοαγγειακών παθήσεων Σβέτι Σάβα (Άγιος Σάβας) στο Βελιγράδι. Νοσηλεύθηκε στη μονάδα εντατικής θεραπείας και αναφέρθηκε ότι βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση. Σύμφωνα με αναφορές μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο ήταν σε κώμα για δύο ημέρες. [15][16] Παρέμεινε σε κρίσιμη κατάσταση για τρεις εβδομάδες.[17][18] Μετά από θεραπεία για το εγκεφαλικό επεισόδιο, πήρε εξιτήριο αλλά δεν μπορούσε να περπατήσει χωρίς βοήθεια και αντιμετώπιζε δυσκολίες στην ομιλία[19][20].

Στις 6 Μαΐου 2016, αφού μεταφέρθηκε από το νοσοκομείο Σβέτι Σάβα στο "ΚΒΣ Ντεντίνιε", υποβλήθηκε σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση στην οποία ακρωτηριάστηκε το ένα του πόδι για να αντιμετωπιστεί η γάγγραινα.[21] Πέθανε 16 μέρες αργότερα στο Βελιγράδι.[22]

Ο Ζιβογίνοβιτς σε σερβικό γραμματόσημο του 2019

Προσωπική ζωή

Ο Ζιβογίνοβιτς παντρεύτηκε τη Γιουλιάνα "Λούλα" Ζιβογίνοβιτς το 1960 και παρέμειναν ζευγάρι μέχρι τον θάνατο του το 2016. Είχαν μια κόρη, τη Γιελένα, ένα γιο, τον Μίλικο, και έξι εγγόνια.[23]

Ο Ζιβογίνοβιτς ήταν στενός φίλος με τον Κροάτη ηθοποιό Μπόρις Ντβόρνικ μέχρι τον Κροατικό πόλεμο. Το 1991, οι δυο τους αποχωρίστηκαν μετά από μια σειρά ανοικτών γραμμάτων, μια χειρονομία που συχνά θεωρήθηκε συμβολική για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Το 2004 αναφέρθηκε ότι οι δύο άνδρες προσπάθησαν να συμφιλιωθούν. Το 2006, οι δύο άνδρες μίλησαν δημοσίως στην τηλεόραση μέσω σύνδεσης μεταξύ Σπλιτ και Βελιγραδίου. Ο ηθοποιός είπε ότι «τα τελευταία χρόνια δεν υπήρξε μίσος ανάμεσα σε εμάς» και ο Ντβόρνικ ολοκλήρωσε τη φράση λέγοντας ότι ήταν «μόνο μια παρανόηση»[24].

Βραβεία και τιμές

Ο Živojinović κέρδισε τρεις φορές τη Χρυσή Αρένα για τον Καλύτερο Ηθοποιό στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Πούλα, το μεγαλύτερο βραβείο κινηματογράφου στη ΣΟΔ Γιουγκοσλαβίας (το κέρδισε στα έτη 1965, 1967 και 1972). Κέρδισε το βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού στο 11ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας το 1979 για το ρόλο του στην ταινία Στιγμή.[25] Στο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας (το 1981) ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής.[26]

Ήταν ο αποδέκτης του Βραβείου Οκτώβρης του Βελιγραδίου το 1972 και του βραβείου της 7ης Ιουλίου στη Σερβία το 1981. Τον Αύγουστο του 1993 του απονεμήθηκε το βραβείο δια βίου κατορθώματος "Σλάβιτσα".[27] Το 2016 κέρδισε το βραβείο δια βίου κατορθώματος Μπεογκράντσκι πομπέντνικ (Νικηφόρος του Βελιγραδίου).

Επιλεγμένη φιλμογραφία

  • Τρένο χωρίς Πρόγραμμα (1959)
  • Ντουμπρόβσκι (1959)
  • Νύφη Ατομικού Πολέμου (1960)
  • Σήμα πάνω από την πόλη (1960)
  • Κοζάρα (1962)
  • Διπλός Κύκλος (1963)
  • Βουνά Βροντών (1963)
  • Τρεις (1965)
  • Λαβύρινθος θανάτου (1965)
  • Κοιτάζοντας στα μάτια του ήλιου (1966)
  • Το Όνειρο (1966)
  • Γνώρισα Ακόμη και Χαρούμενους Τσιγγάνους (1967)
  • Σημύδα (1967)
  • Βρέχει στο χωριό μου (1968)
  • Η Γέφυρα (1969)
  • Μάχη του Νερέτβα (1969)
  • Ο Βάλτερ υπερασπίζεται το Σαράγιεβο (1972)
  • Ο Δάσκαλος και η Μαργαρίτα (1972)
  • Ίχνη μιας Μαυρομάλλας (1972)
  • Η μάχη της Σούτιεσκα (1973)
  • Ο Δερβίσης και ο Θάνατος (1974)
  • Ποταμός του Διαβόλου (1974)
  • Εν Σωτήριω Έτει 1573 (1975)
  • Φρουρά Παραλίας το Χειμώνα (1976)
  • Ο Σκύλος που Αγαπούσε τα Τρένα (1977)
  • Ομαδικό πορτρέτο με μία κυρία (1977)
  • Στιγμή (1978)
  • Ο Τίγρης (1978)
  • Ειδική μεταχείριση (1980)
  • Το πολλά υποσχόμενο αγόρι (1981)
  • Υψηλή τάση (1981)
  • Η πτώση της Ιταλίας (1981)
  • Το Εξπρές των Βαλκανίων (1983)
  • Μεγάλη Μεταφορά (1983)
  • Μικρή Ληστεία σε Τρένο (1984)
  • Στις σιαγόνες της ζωής (1984)
  • Αόρατο θαύμα (1984)
  • Βαλκανικός κατάσκοπος (1984)
  • Κανένα Πρόβλημα (1984)
  • Το Τέλος του Πολέμου (1984)
  • Η Γη της Επαγγελίας (1986)
  • Ημέρες να θυμάσαι (1987)
  • Οι εγκληματίες (1987)
  • Οκτόμπερφεστ (1987)
  • Ας ερωτευθούμε (1987/1990)
  • Μια καλύτερη ζωή (1987/1991)
  • Βουκ Κάραζιτς (Τηλεοπτική Σειρά) (1987)
  • Μάχη του Κοσσυφοπεδίου (1989)
  • Η πτώση του Ροκ και Ρολ (1989)
  • Πόλεμος και μνήμη (1989)
  • Το πρωτότυπο της πλαστογραφίας (1991)
  • Διακοπές στο Σαράγεβο (1991)
  • Οι Ξένοι Φταίνε για Όλα (1991)
  • Η κυρία που σκοτώνει (1992)
  • Τρία εισιτήρια για το Χόλιγουντ (1993)
  • Το τέλος της δυναστείας των Ομπρένοβιτς (1995)
  • Όμορφο χωριό, όμορφη φλόγα (1996)
  • Βαλκανικό Καμπαρέ (1998)
  • Γάβγισμα στα αστέρια (1998)
  • Οι πληγές (1998)
  • Το λευκό κοστούμι (1999)
  • Το μαχαίρι (1999)
  • Σκιές αναμνήσεων (2000)
  • Πόλεμος Χωντανά (2000)
  • Κατεψυγμένα άκαμπτο (2002)
  • Ιβκόβα Σλάβα (2005)
  • Κατασκευασμένο στη YU (2005)
  • Οι αδελφές (2011)

Παραπομπές

  1. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2018981343. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  2. ↑ https://2tm.si/bata-left-but-walter-remains-velimir-bata-zivojinovic-a-legendary-serbian-actor-and-politician-left-this-life/?lang=en
  3. ↑ http://www.imdb.com/list/ls006100250/
  4. ↑ https://www.blic.rs/vesti/hronika/opljackana-kuca-bate-zivojinovica-u-koracici/kbf7j57
  5. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  6. ↑ https://www.blic.rs/vesti/beograd/secanje-na-valtera-krstasi-oslikali-mural-cuvenog-glumca/ehw6d8r
  7. ↑ https://www.lupiga.com/vijesti/razgovor-velimir-bata-zivojinovic-nisam-ono-sto-sam-radio
  8. ↑ https://hocupozoriste.rs/vesti/zurka-za-pomoc-pozoristu-branko-krsmanovic
  9. ↑ http://www.balkaninsight.com/en/article/yugoslav-film-legend-bata-zivojinovic-dies-in-belgrade-05-23-2016
  10. ↑ http://www.fcs.rs/najbolje-uloge-bate-zivojinovica-po-njegovom-sopstvenom-izboru-drugi-deo/
  11. ↑ http://ba.n1info.com/a225798/Vijesti/Kultura/Koliko-su-Bata-i-Ljubisa-zaradili-od-Valtera.html[νεκρός σύνδεσμος]
  12. ↑ https://www.blic.rs/kultura/covek-koga-vole-milijarde-kako-je-bata-zivojinovic-postao-legenda-medu-kinezima/3vqgk9x
  13. ↑ «IFES Election Guide | Elections: Serbia Pres 29 Sep 2002». www.electionguide.org. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. 
  14. ↑ «Velimir Bata Živojinović imao moždani udar i u kritičnom je stanju» [Velimir Bata Živojinović had a stroke, and is in a critical condition]. Blic.rs (στα Serbian). 6 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  15. ↑ «Bata Živojinović bolje, probudio se iz kome» [Bata Živojinović is feeling better, woke up from a coma]. Slobodna Dalmacija (στα Serbian). 6 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  16. ↑ «Bata Živojinović u kritičnom stanju» [Bata Živojinović is in a critical condition]. B92.net (στα Serbian). 5 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  17. ↑ «Bata Živojinović i dalje kritično» [Bata Živojinović still a critical condition]. Glas Srpske (στα Serbian). 20 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  18. ↑ «Bata Živojinović i dalje u teškom stanju» [Bata Živojinović still in serious condition]. seebiz.eu (στα Serbian). 20 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  19. ↑ «Bata Živojinović neće moći samostalno da hoda» [Bata Živojinović won't be able to walk on his own]. Svet Plus (στα Serbian). 26 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  20. ↑ «Bata Živojinović: Dobiću i ovu bitku» [Bata Živojinović: I'll win this battle too]. Svet Plus (στα Serbian). 24 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  21. ↑ «BATA ŽIVOJINOVIĆ U TEŠKOM STANJU: Legendarnom glumcu amputirali nogu, da bi preživeo!» [BATA ŽIVOJINOVIĆ IN SERIOUS CONDITION: The legendary actor had to have his leg amputated to save his life!]. INFORMER (στα Serbian). 9 Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  22. ↑ «Преминуо Бата Живојиновић» [Bata Živojinović passed away] (στα Serbian). Novosti.rs. 22 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  23. ↑ «ISPOVEST Lula Živojinović: Moj život s Batom». 
  24. ↑ «Bata i Boris: Naša pomirba odnosi se na cjelokupni hrvatski i srpski narod» (στα Croatian). Index.hr. 2 November 2006. http://www.index.hr/vijesti/clanak/bata-i-boris-nasa-pomirba-odnosi-se-na-cjelokupni-hrvatski-i-srpski-narod/331662.aspx. Ανακτήθηκε στις 21 June 2010. 
  25. ↑ «11th Moscow International Film Festival (1979)». MIFF. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2013. 
  26. ↑ «12th Moscow International Film Festival (1981)». MIFF. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2013. 
  27. ↑ «Umro Bata Živojinović». B92. 23 Μαΐου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι