Πολιτικό Ισλάμ

Αυτό το λήμμα αφορά το πολιτικό Ισλαμικό κίνημα. Για τη θρησκεία, δείτε: Ισλάμ.

Ο ισλαμισμός (συχνά αποκαλούμενος επίσης πολιτικό Ισλάμ)[1] είναι μια θρησκευτικο-πολιτική ιδεολογία που υποστηρίζει ότι τα σύγχρονα μουσουλμανικά κράτη και περιφέρειες θα πρέπει να ανασυσταθούν με συνταγματικούς, οικονομικούς και πολιτιστικούς όρους, σύμφωνα με αυτό που νοείται ως αναβίωση ή επιστροφή. στην αυθεντική ισλαμική πίστη και πρακτική.[2][3]

Οι ιδεολογίες που ονομάζονται ισλαμιστικές μπορεί να υποστηρίζουν μια «επαναστατική» στρατηγική εξισλαμισμού της κοινωνίας μέσω άσκησης της κρατικής εξουσίας ή εναλλακτικά μια «μεταρρυθμιστική» στρατηγική για τον επανισλαμισμό της κοινωνίας μέσω του κοινωνικού και πολιτικού ακτιβισμού της βάσης.[4] Ο όρος αφορά σε μη κρατικά μεταρρυθμιστικά κινήματα, πολιτικά κόμματα, πολιτοφυλακές και επαναστατικές ομάδες.[5] Οι ισλαμιστές δίνουν έμφαση στην εφαρμογή της σαρία, [6] στην πανισλαμική πολιτική ενότητα,[6] στη δημιουργία ισλαμικών κρατών [7] και στην πλήρη άρση των δυτικών οικονομικών, στρατιωτικών, πολιτικών, κοινωνικών ή πολιτιστικών επιρροών και επιδιώξεων στον μουσουλμανικό κόσμο.

Η έννοια του όρου έχει συζητηθεί εκτενώς και έχει υπάρξει αντικείμενο αντιπαραθέσεων τόσο σε πολιτικά όσο και σε ακαδημαϊκά πλαίσια. Έχει επικριθεί από πολλούς Ισλαμιστές και ακαδημαϊκούς που πιστεύουν ότι τα δυτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν μετατρέψει τον όρο σε συνώνυμο της βίας, του εξτρεμισμού και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οδηγώντας στην ισλαμοφοβία. [1]

Κεντρικές και εξέχουσες προσωπικότητες του πολιτικού Ισλάμ στον 20ο αιώνα θεωρούνται οι Ρασίντ Ρίντα(D/R) (Sayyid Rhasid Rida), [8] Χασάν αλ-Μπάννα (Hassan al-Banna), Σαγίντ Κουτμπ (Sayyid Qutb), Αμπούλ Αλά Μαουντούντι (Abul A'la Maududi), [9]Χασάν αλ Τουραμπί(D/R) (Hasan al-Turabi) και άλλοι. Πολλά ισλαμιστικά κινήματα, όπως η «Μουσουλμανική Αδελφότητα», ήταν πρόθυμα να επιδιώξουν τους σκοπούς τους μέσω συμμετοχής στην πολιτική ζωή και όχι με επαναστατικά μέσα.[10] Άλλοι, όπως ο Σαγίντ Κουτμπ ζήτησαν τη χρήση ριζοσπαστικών μέσων, ενώ οι οπαδοί του θεωρούνται από τους δυτικούς μελετητές ως «ισλαμιστές εξτρεμιστές».[11] Μετά την Αραβική Άνοιξη, πολλά ισλαμιστικά κινήματα ενεπλάκησαν έντονα στη πολιτική των χωρών τους, ενώ άλλα όπως το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL). δημιούργησαν «την επιθετική ισλαμιστική πολιτοφυλακή».

Πάντως τα ισλαμιστικά κινήματα έχουν αναμφισβήτητα αλλάξει τη Μέση Ανατολή περισσότερο από οτιδήποτε άλλο από τότε που τα σύγχρονα κράτη της περιοχής απέκτησαν την ανεξαρτησία τους, επαναπροσδιορίζοντας την πολιτική ακόμη και τα σύνορα.[12]

Τύποι

Ο Ισλαμισμός, όπως όλες οι ιδεολογίες μπορεί να χωριστεί σε επιμέρους τύπους, ανάλογα με την πολιτική σκέψη και τα πολιτικο-κοινωνικά γεγονότα που διαμορφώθηκαν στο πέρασμα του χρόνου. Έτσι, υπάρχουν,
οι μετριοπαθείς και μεταρρυθμιστές ισλαμιστές που αποδέχονται και εργάζονται στο πλαίσιο της δημοκρατικής διαδικασίας. Αυτή τη θέση ακολουθούν κόμματα όπως το τυνησιακό κίνημα Ennahda, το πακιστανικό Jamaat-e-Islami [13] το Partai Keadilan Sejahtera (PKS) στην Ινδονησία, κ.α.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 William E. Shepard; FranÇois Burgat; James Piscatori; Armando Salvatore (2009). «Islamism». Στο: John L. Esposito, επιμ. The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780195305135. http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195305135.001.0001/acref-9780195305135-e-0888. ««...Στα δυτικά κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, «ισλαμιστές» είναι εκείνοι που θέλουν να δημιουργήσουν, κατά προτίμηση με βίαια μέσα, ένα «ισλαμικό κράτος» ή να επιβάλουν τη Σαρία – στόχοι που γίνονται αντιληπτοί απλώς ως μια σειρά παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των δικαιωμάτων των γυναικών. Στον μουσουλμανικό κόσμο, οι γνωρίζοντες χρησιμοποιούν τον όρο με θετικό πρόσημο. Στην ακαδημαϊκή σφαίρα, αν και εξακολουθεί να συζητείται, ο όρος υποδηλώνει ένα πιο περίπλοκο φαινόμενο.(...)»». 
  2. Tibi, Bassam (2007-03-01). «The Totalitarianism of Jihadist Islamism and its Challenge to Europe and to Islam». Totalitarian Movements and Political Religions 8 (1): 35–54. doi:10.1080/14690760601121630. ISSN 1469-0764. 
  3. Bale, Jeffrey M. (2009-06-01). «Islamism and Totalitarianism». Totalitarian Movements and Political Religions 10 (2): 73–96. doi:10.1080/14690760903371313. ISSN 1469-0764. https://doi.org/10.1080/14690760903371313. 
  4. Roy, Failure of Political Islam, 1994: p. 24
  5. Nugent, Elizabeth (23 June 2014). «What do we mean by Islamist?». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2014/06/23/what-do-we-mean-by-islamist/. Ανακτήθηκε στις 17 January 2023. 
  6. 6,0 6,1 Eikmeier, Dale (2007). «Qutbism: An Ideology of Islamic-Fascism». The US Army War College Quarterly: Parameters 37 (1): 85–97. doi:10.55540/0031-1723.2340. 
  7. Soage, Ana Belén. "Introduction to Political Islam." Religion Compass 3.5 (2009): 887–96.
  8. Zhongmin, Liu (2013). «Commentary on "Islamic State": Thoughts of Islamism». Journal of Middle Eastern and Islamic Studies (In Asia) (Routledge: Taylor & Francis group) 7 (3): 23–28. doi:10.1080/19370679.2013.12023226. 
  9. Fuller, Graham E., The Future of Political Islam, Palgrave MacMillan, (2003), p. 120
  10. Hamid, Shadi (1 Οκτωβρίου 2015). «What most people get wrong about political Islam». 
  11. p. 296 Sayyid Qutb and the Origins of Radical Islamism by John Calvert
  12. Wright, Robin (10 January 2015). «A Short History of Islamism». Newsweek. http://www.newsweek.com/short-history-islamism-298235. Ανακτήθηκε στις 23 December 2015. 
  13. Roy, Olivier (1994). The Failure of Political IslamΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Harvard University Press. σελ. 24. ISBN 9780674291409.