Consonants | IPA | Bengali | Examples | ISO 15919 | English Approximation
| b | ব | বালি | b | abash
| bʱ[1] | ভ | ভীরু | bh | clubhouse
| d[2] | দ | দাম | d | deal (dental), Indian the
| dʱ[2] | ধ | ধারা | dh | redhead (dental), Indian that
| ɖ[2] | ড | ডুমুর | ḍ | American bird | ɖʱ[2] | ঢ | ঢোল | ḍh | American birdhouse
| d͡ʒ | জ, য[3] | জল যবন | j | hedge
| d͡ʒʱ | ঝ | ঝাউ | jh | hedgehog
| ɡ | গ | গম | g | agate
| ɡʱ | ঘ | বাঘা | gh | loghouse
| ɦ | হ, ঃ[4] | মহান বাঃ | h | behind
| h | head
| k | ক | কলম | k | scan
| kʰ | খ, ক্ষ | শাখা, ক্ষমা | kh | can
| l | ল | মালিনী | l | leaf
| m | ম | মানুষ | m | much
| n | ন, ণ | নীলা ,বাণ | n | not
| ŋ | ঙ, ং | বাঙালি অংশ | ṅ | sing | p | প | পাকা | p | span
| pʰ[5] | ফ | ফল | ph | pin
| r[6] | র, র্ক, (র্), ্র | বিরাম, তর্ক, শ্রম | r | American atom or ring (flapped or trilled)
| ɽ | ড়, ঢ় | বড় দৃঢ় | ṛ | American larder
| s | স | সেলাম | s | sue
| ʃ | শ, ষ, স | মশা ষাট সময় | ś | shoe
| t[2] | ত, ৎ | তমাল উৎস | t | get (dental), Indian think
| tʰ[2] | থ | থাবা | th | tub (dental), Indian thought
| ʈ[2] | ট | বট | ṭ | American parts
| ʈʰ[2] | ঠ | কাঠুরে | ṭh | American partake
| t͡ʃ | চ | মুচি | c | catch | t͡ʃʰ | ছ | ছাগল | ch | choose
| Marginal consonants
| β[1] | ভ | ভিসা | v | very
| j | য়[7] | নয়ন | y | yes
| ɸ[5] | ফ | ফ্যান | f | find
| w[8] | ও, উ | ওয়াদা, উইলিয়াম | v | will
| z | জ, য[3] | জাকাত যিয়ারত | z | zip
| ɳ[9] | ণ[10] | বাণ | ṇ | American burn |
| Vowels | Monophthongs | IPA | Bengali | Examples | ISO 15919 | English Approximation
| ɔ | অ, প | অমর | a | off
| a | আ, পা | আঙিনা | ā | Australian father, RP cut
| æ[11] | অ্যা, প্যা, এ, পে | ত্যাগ খেলা | ae/æ | trap
| i | ই, পি, ঈ, পী | দিন দীন | i | beat
| u | উ, পু, ঊ, পূ | কুল কূল | u | cool
| e | এ, পে | মেদিনী | ē | Scottish may | o | ও, পো, অ, প | ওজন অঙ্কুর | ō | story
| ◌̃ | ঁ | ইঁদুর | ঁ | nasal vowel ([ã],[õ], etc.)
| Semivowels | e̯[7] | য় | খায় | ẏ | Similar to very | i̯[7] | ই | ভাই | i | happy | o̯[8] | ও | যাও হাওয়া | ō | Similar to look
| u̯[8] | উ | ঝাউ | u | too | Diphthongs | ii̯ | িই | নিই | ii | tea | iu̯ | িউ | বিউভোল | iu | ew | ei̯ | েয় | দেয় | ēi | RP bay | eu̯ | েও | ঢেও | ēu | Roughly like go in some dialects of English[12] | æe̯ | ্যায় | ন্যায় | aeẏ/æẏ | No English equivalent
| ai̯ | াই | পাই | āi | Buy | ae̯ | ায় | পায় | āẏ | Similar to Hi | au̯ | াউ | পাউ | āu | How | ao̯ | াও | পাও | āō | Similar to How | ɔe̯ | ◌য় | নয় | aẏ | No English equivalent
| ɔo̯ | ◌ও | নও | aō | No English equivalent
| oi̯ | োই | দোই | ōi | Similar to boy | oo̯ | োও | দোও | ōō | Indian no | ou̯ | ৌ | নৌকা | ōu | goal
| ui̯ | ুই, ূই | ধুই | ui | Similar to Louie | Suprasegmentals | IPA | | ˈ | primary stress (placed before stressed syllable)[13] | ˌ | secondary stress (placed before stressed syllable)[13] | ː | doubled consonant
|
|