Gustaf Dalén

Gustaf Dalén
Nobel-premiito
Persona informo
Nils Gustaf Dalén
Naskiĝo	30-an de novembro 1869 (1869-11-30)
Morto	9-an de decembro 1937 (1937-12-09) (68-jaraĝa) en Lidingö församling
Tombo	Lidingö kyrkogård (en) , 1 1 F 373 (1937–) vd
Lingvoj	sveda • angla vd
Loĝloko	Svedio vd
Ŝtataneco	Svedio vd
Alma mater	Teknologia Universitato de Ĉalmers vd
Subskribo
Familio
Patro	Anders Johansson (en) vd
Gefratoj	Albin Dalén (en) vd
Edz(in)o	Elma Persson (en) vd
Profesio
Okupo	fizikisto komerca estro kemiisto entreprenisto inĝeniero inventisto industriisto vd
Laborkampo	Fiziko, fizika kemio, Gasreduktilo, etino kaj history of discoveries and inventions (en) vd
Honorigoj Honorigoj (1912)  Nobel-premio pri fiziko vd
Membrecoj Membrecoj Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Nils Gustaf DALÉN (30-an de novembro 1869, Stenstorp, Svedio – 9-an de decembro 1937, Stokholmo) estis Nobel-premiito pri fiziko en 1912. Li ricevis la distingon pro aŭtomata solventilo (sunventilo), kiu reguligis per sunlumo la lumfonton funkciantan per gas-flamo: la ventilo fermas la flamon ĉe sunleviĝo (aŭrore) kaj ĉe krepusko aŭ en mallumeto malfermas tion. La inventaĵo baldaŭ disvastiĝis: oni uzis ĝin en aŭtomate funkciantaj lumturoj kaj buoj (naĝobareloj).

Dalén iĝis ĉefinĝeniero en gasfabriko, produktanta acetilenan gason. Li iĝis en 1909 afergvidanto kaj malkovris la materialon “agamassan”, kiu absorbas la acetilenon. Post tio, oni povis verŝi grandvolumenon el gaso en ŝtalbotelojn, sen eksploda danĝero.

Dalén blindiĝis dum eksperimento en 1913-ban, sed ĝismorte daŭrigis la esplorojn.