Akitaniako bidea

Akitania Bidea (gorriz), Gauleko erromatar bide nagusien artean. ibilbide ideala da, eta ez eraiki zen galtzada zehatza.

Akitaniako Bidea (edo Via Aquitania)[1] erromatar galtzada nagusietako bat zen, zalantzarik gabe 14. J.-C. Narbona, Galia Narbonensiseko hiriburua, Tolosa eta Bordelerekin lotzeko,[2][3] Bide hau, K.a. II. mendeko trazaduretan oinarrituta eraiki zen eta Italiako ardoen salerosketaren gorakadaren eraginez sortutako ardatza da. Tolosa eta Narbona arteko lotura bereziki garrantzitsua izan zen, beste kasu batzuetan ez bezala, nabigazioa eta merkantzien garraioa bermatzeko kalitate oneko ibai-biderik ez zegoelako. Horrek azaltzen du erromatarren bideko zati horretan aztarna ugari egotea, galtzadako zimenduak sendoak baitziren. Bordele eta Tolosa artean, aldiz, trazadura ezberdina da: lurrezko bide asko eraiki ziren, ez hain sendoak eta finkatuak; bertan, funtsean, ibai-bide batek, Garona ibaiak alegia, merkantzientzat garraio sinpleagoa ahalbidetzen zuelako.[4]

Ibilbidea

Frantziako 113 errepide nazionalak (RN113, gaur egun Audeko D6113 errepidea eta D813 errepidea, Garona Garaian, Tarn eta Garonan eta Lot eta Garonan) Via Aquitania galtzadaren bidearen antzinako trazadurari jarraitzen dio, hein handi batean.

Tolosa eta Narbona arteko zatia legar edo agger-en gainean eraiki zen eta harriz inguratu zen irmo mantendu ahal izateko, bai gizakiak eta bai salgaiak garraiatzeko.[4]

Frantzia hegoaldeko bideak erromatar inperioaren garaian. Mediterraneotik Tolosara dona bidea, Pirinioen eta Erdialdeko mendiguenearen artean, zuzena da, eta hortik ozeanorantz, bideak biderkatzen dira.

Bidean, miliarioek Narbonara eta Erromako hirira handietarainoko distantzia adierazten zuten.

Historia

Erromatar galtzada sortu aurretik, Aude-Garona ardatza, Mediterraneo itsasoa eta Ozeano Atlantikoa lotzen zituen, Akitania-Pirinioetako "istmoari" jarraituz. Pasabide naturala da, bi mendikate handien artean. Narbonatik Carcasonara arte Aude ibaiaren ibarra luzatzen da eta Garonako ibarra, Tolosatik Bordelera. Carcasona eta tolosa artean ere mendi mendikateen arteko bailarak Aude eta Garona konektatzen ditu. Bide horren merkataritza bizitza nabarmena izan zen Brontze Arotik eta bereziki Kornualleseko eztainuko merkataritzarako erabili zen.

Erromatar bidea Augustoren agintaldian eraiki zen, erromatartzearen sinboloa da eta Erromatar Inperioaren ekonomia hedatzen lagundu zuen.

Azpiegiturak

Akitaniako bidean zehar, topografia aldetik bidaia egiten zutenentzat zailak ziren leku batzuetan, mansioak eta errelebo geltokiek (mutatio) atsedena eskaintzen zieten bidaiariei eta militarrei.[4]

Erreferentziak

  1. ↑ (Ingelesez) «Roman roads» sashamaps.net 2017-06-03 (Noiz kontsultatua: 2024-09-02).
  2. ↑ Archéologia n° 470, octobre 2009, p.52-63
  3. ↑ Club ArchéoGéographie. (2008). La voie d'Aquitaine. L.Decramer.
  4. ↑ a b c (Frantsesez) Sanchez, Corinne. (2008). La voie de Rome : entre Méditerranée & Atlantique. Catalogue de l'exposition présentée à l'Archéopôle d'Aquitaine d'octobre 2008 à fin mars 2009.. Ausonius éditions ISBN 9782356730060. (Noiz kontsultatua: 2024-09-02).

Ikus, gainera

Kanpo estekak