Serigrafia

A. Tinta. B. Tinta zabaltzeko pala. C. Irudia. D. Emultsioa. E. Xafla tenkatzeko markoa. F. Irudi inprimatua. (Irudia: Harry Wad.)

Serigrafia inprimaketa-sistema da, era askotako euskarrietan irudiak inprimatzeko erabiltzen dena (papera, kartoia, oihala, metala, beira, zura...), eta sistema horren bidez egindako irudia. Gainera, ez da ezinbestekoa euskarria laua izatea. Klixe gisa, zetazko edo zuntz artifizialezko xafla porotsu bat erabiltzen da inprimatzeko. Xafla hori zurezko edo aluminiozko marko batean ezartzen da tenkaturik; xafla tintaz busti ondoren, margotu nahi den materialari ezartzen zaio zapalduz. Xafla horretan, irudirik ez dagoen parteetan emultsio bat edo berniz bat erabiltzen da tinta ez pasatzeko. Hala, libre dauden parteetan bakarrik pasatzen da tinta euskarrira. Alegia, inprimatu beharreko irudiaren negatiboa da xafla.

Serigrafiatzeko pausoak

Serigrafia egiteko pantailan lan batzuk izan behar dira:

  • Lehenik, serigrafia egiteko pantailan emultsio fotosentikor bat ematen da.
  • Bigarrenik, pantaila eta fotolitoa intsolatzen dira, hau da, intsolagailuan ezartzen dira. Argia zuzenean ematen dieten pantailaren emultsio aldeak oso gogorrak geratzen dira (blokeatu egiten dira) eta ez dute uzten tinta pasatzen. Hala ere, argia zuzenean ematen dieten pantailaren fotolito aldeak, urarekin errebelatzeko prozesuan emultsio erortzen da eta tinta transferitzean, hau euskarrira pasatzen da. Horrela, irudia erregistratuta geratzen da.

Jatorria

Serigrafia inprimatzeko metodoak milaka urte ditu. Datu zehatzak ez dauden arren, antzinako Txinan jatorria omen du. Elezaharrak dioenez, emakumeen ile nahastuak erabiltzen zituzten. Ileekin, marrazkiak sortzen zituzten paperak itsasten zitzaizkien, eta gero lakatzen ziren iragazgaitzeko.

Harrezkero, materiala aldatzen joan zen eta zeta erabiltzen hasi ziren, hortik dator bere izena: sericum ("zeta" latinez) eta graphe ("idatzi", grekeraz).

Egungo erabilera

Serigrafia eskulangintza gisa hasi bazen ere, egun makina automatikoz egiten da gehienbat. Artean ere erabili izan da; hala, Andy Warhol margolari ospetsuak hainbat lan ditu halako teknikaz eginak.

Erreferentziak

  • Who’s Who in Screenprinting
  • Kanpo estekak