آسپاراژیناز

آسپاراژیناز
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریElspar, others
نام‌های دیگرcrisantaspase, colaspase
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa682046
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • AU: D
روش مصرف داروعضلانی یا داخل‌وریدی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
نیمه‌عمر حذف۳۹ تا ۴۹ ساعت (عضلانی)، ۸ تا ۳۰ ساعت (وریدی)
شناسه‌ها
  • E. coli L-asparagine amidohydrolase
شمارهٔ سی‌ای‌اس
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
  • none
UNII
KEGG
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.029.774 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC1377H2208N382O442S۱۷
جرم مولی31731.9 g/mol g·mol−1
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

آسپاراژیناز (انگلیسی: Asparaginase) آنزیمی است که در صنایع غذایی و همچنین به‌عنوان دارو بکار می‌رود.[۱][۲]

مصارف دارویی آن، درمانِ لوسمی حاد لنفاوی، لوسمی حاد مغز استخوان و لنفوم غیر هوچکین است[۱] و می‌توان آنرا به‌صورت تزریق زیرجلدی، عضلانی و داخل‌وریدی تجویز کرد.[۱] آسپاراژیناز کارش را از طریق شکستن و تجزیهٔ اسید آمینه‌ای به نام «آسپاراژین» انجام می‌دهند که سلول‌های سرطانی بدون آن، قادر به ساختِ دی‌ان‌ای نیستند.[۱]

در صنایع غذایی از این آنزیم جهت کاهش آکریل آمید استفاده[۲] و یک افزودنی مجاز محسوب می‌شود.[۲]

عوارض جانبی مهم آن، واکنش‌های حساسیتی، پانکراتیت، مشکلات کلیوی و اختلالات کبدی است[۱] و استفاده از آن در دوران بارداری، ممکن است موجب صدمه به جنین شود.[۳]

سازمان غذا و دارو آمریکا این آنزیم را در سال ۱۹۷۸ میلادی برای مصارف دارویی مورد تأیید قرار داد.[۴] این دارو جزءِ داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است که در واقع فهرستی از موثرترین و بی‌خطرترین داروهای مورد نیاز در سیستم بهداشت است.[۵] قیمت عمده‌فروشی آن در کشورهای در حال توسعه، ۴۲٫۰۰ دلار آمریکا برای هر ویال ۱۰٬۰۰۰ واحدی است.[۶] همین میزان دارو در انگلستان، ۶۱۳٫۰۰ پوند استرلینگ برای سرویس سلامت همگانی (ان‌اچ‌اس) هزینه دارد.[۷]

آسپاراژیناز معمولاً از اشریشیا کلی یا دیکیا دادانتی بدست می‌آید.[۴][۸]

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ "Asparaginase". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 8 December 2016.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Gökmen, Vural (2015). Acrylamide in Food: Analysis, Content and Potential Health Effects (به انگلیسی). Academic Press. p. 415. ISBN 978-0-12-802875-9. Archived from the original on 2016-12-21.
  3. ↑ "Asparaginase escherichia coli (Elspar) Use During Pregnancy". www.drugs.com. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 20 December 2016.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Kim, Kyu-Won; Roh, Jae Kyung; Wee, Hee-Jun; Kim, Chan (2016). Cancer Drug Discovery: Science and History (به انگلیسی). Springer. p. 147. ISBN 9789402408447. Archived from the original on 2016-12-21.
  5. ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived from the original (PDF) on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  6. ↑ "Asparaginase". Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 15 September 2019.|website=International Drug Price Indicator Guide|accessdate=8 December 2016|deadurl=no|archiveurl= March 2017|df=}
  7. ↑ British National Formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 600. ISBN 978-0-85711-156-2.
  8. ↑ Farmer, Peter B.; Walker, John M. (2012). The Molecular Basis of Cancer (به انگلیسی). Springer Science & Business Media. p. 279. ISBN 978-1-4684-7313-1. Archived from the original on 2016-12-21.

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آسپاراژیناز موجود است.