عدد فرما عدد صحیح و مثبتی است به صورت
F
n
=
2
2
n
+
1
{\displaystyle F_{n}=2^{2^{n}+1}
که در آن
n
{\displaystyle n}
عددی صحیح و غیر منفی است.
اگر چنین عددی اول هم باشد آن را «عدد اول فرما» می نامند.
پس از اثبات این اعداد توسط پیر دو فرما ، آن را بنام وی نامگذاری کردهاند.
اگر
2
m
+
1
{\displaystyle 2^{m}+1}
اول باشد، میتوان نشان داد
m
=
2
n
{\displaystyle m=2^{n}
.
اثبات (با عکس نقیض ) : فرض کنید
m
{\displaystyle m}
توانی از ۲ نباشد، بنابراین
m
{\displaystyle m}
دارای یک شمارنده فرد مانند
2
k
+
1
{\displaystyle 2k+1}
(بزرگتر از یک) است. بنابراین:
m
=
(
2
k
+
1
)
r
{\displaystyle m=(2k+1)r}
حال خواهیم داشت که
2
m
+
1
{\displaystyle 2^{m}+1}
با استفاده از اتحاد دارای تجزیهٔ غیر بدیهی میشود. که این خلاف اول بودن این عدد است، پس این عدد به صورت
2
2
n
{\displaystyle 2^{2^{n}
است. بنابراین هر عدد اولی که به صورت
2
m
+
1
{\displaystyle 2^{m}+1}
باشد، عدد فرما است.
فرما که اغلب حدسهایش برای ریاضیدانان در خور توجه و قابل اعتماد بود مشاهده کرد که با گذاشتن چند عدد ۰ و ۱ و ۲ و ۳ و ۴ به جای
n
{\displaystyle n}
در فرمول بالا
F
{\displaystyle F}
اول است.
در سال ۱۷۳۲ لئونارد اویلر نشان داد که
F
(
5
)
{\displaystyle F(5)}
مرکب است. تاکنون فقط به ازای
n
=
0
,
.
.
.
,
4
{\displaystyle n=0,...,4}
عدد اول فرما یافت شدهاست.
جستارهای وابسته
منابع
Wikipedia contributors، "Fermat number،" Wikipedia، The Free Encyclopedia، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Fermat_number&oldid=211537779
برحسب فرمول
اعداد فرما
اعداد مرسن
Double Mersenne (22p−1 − 1)
Wagstaff (2p + ۱)/۳
Proth (k·2n + ۱)
Factorial (n! ± 1)
Primorial (pn# ± 1)
Euclid (pn# + 1)
Pythagorean (4n + ۱)
Pierpont (2m·3n + ۱)
Quartan (x4 + y4)
Solinas (2m ± 2n ± 1)
Cullen (n·2n + ۱)
Woodall (n·2n − 1)
Cuban (x3 − y3)/(x − y)
Carol (2n − 1)2 − 2
Kynea (2n + 1)2 − 2
Leyland (xy + yx)
Thabit (۳·2n − 1)
Williams ((b−۱)·bn − 1)
میلز (⌊A3n⌋)
برحسب دنباله اعداد برحسب خواص
Wieferich (pair)
Wall–Sun–Sun
Wolstenholme
اعداد اول ویلسون
Lucky
Fortunate
عدد اول رامانوجان
Pillai
Regular
Strong
Stern
Supersingular (elliptic curve)
Supersingular (moonshine theory)
Good
Super
Higgs
Highly cototient
وابسته به مبنا
Palindromic
Emirp
Repunit (10n − 1)/9
Permutable
Circular
Truncatable
Minimal
Weakly
Primeval
Full reptend
Unique
اعداد خوشحال
Self
Smarandache–Wellin
Strobogrammatic
Dihedral
Tetradic
الگوها
اعداد اول دوقلو
Bi-twin chain (n − 1, n + 1, 2n − 1, 2n + 1, …)
Triplet (p, p + 2 or p + 4, p + 6)
Quadruplet (p, p + 2, p + 6, p + 8)
k−Tuple
Cousin (p, p + 4)
Sexy (p, p + 6)
Chen
Sophie Germain/Safe (p, 2p + 1)
Cunningham (p, 2p ± 1, 4p ± 3, 8p ± 7, ...)
Arithmetic progression (p + a·n, n = 0, 1, 2, 3, ...)
Balanced (consecutive p − n, p, p + n)
برحسب بزرگی عدد مختلط
Eisenstein prime
Gaussian prime
اعداد مرکب
Pseudoprime
Catalan
Elliptic
Euler
Euler–Jacobi
Fermat
Frobenius
Lucas
Somer–Lucas
Strong
Carmichael number
Almost prime
Semiprime
Interprime
Pernicious
موضوعات مرتبط اولین ۶۰ عدد اول
اعداد چند جمله ای دیگر
Carol
Hilbert
Idoneal
Kynea
Leyland
Loeschian
Lucky numbers of Euler
اعدادی که با تابع
بازگشتی تعریف شده اند
دربرگیرندهی مجموعه خاصی از سایر اعداد
بیان شده به وسیله ی جمع
Nonhypotenuse
عدد مؤدب
Practical
Primary pseudoperfect
Ulam
Wolstenholme
عدد شکلدار
فضای دوبعدی
centered
Centered triangular
Centered square
Centered pentagonal
Centered hexagonal
Centered heptagonal
Centered octagonal
Centered nonagonal
Centered decagonal
Star
غیر-مرکزی
عدد مثلثی
مربع کامل
Square triangular
Pentagonal
Hexagonal
Heptagonal
Octagonal
Nonagonal
Decagonal
Dodecagonal
فضای سهبعدی
مرکزی
Centered tetrahedral
Centered cube
Centered octahedral
Centered dodecahedral
Centered icosahedral
غیر-مرکزی
Tetrahedral
مکعب (جبر)
Octahedral
Dodecahedral
Icosahedral
Stella octangula
هرمی
Square pyramidal
Pentagonal pyramidal
Hexagonal pyramidal
Heptagonal pyramidal
فضای چهاربعدی
non-centered
Pentatope
Squared triangular
Tesseractic
اعداد ترکیبیاتی
اعداد بل
Cake
اعداد کاتالان
Dedekind
Delannoy
Euler
Fuss–Catalan
Lazy caterer's sequence
Lobb
Motzkin
Narayana
Ordered Bell
Schröder
Schröder–Hipparchus
اعداد شبهاول
Carmichael number
Catalan pseudoprime
Elliptic pseudoprime
Euler pseudoprime
Euler–Jacobi pseudoprime
Fermat pseudoprime
Frobenius pseudoprime
Lucas pseudoprime
Lucas–Carmichael number
Somer–Lucas pseudoprime
Strong pseudoprime
تابع مقسومعلیهی
زائد
Almost perfect
Arithmetic
Betrothed
Colossally abundant
Deficient
Descartes
Hemiperfect
Highly abundant
Highly composite
Hyperperfect
Multiply perfect
عدد کامل
Practical
Primitive abundant
Quasiperfect
Refactorable
Semiperfect
Sublime
Superabundant
Superior highly composite
اعداد فوق کامل
تابع اومگای پرایم تابع فی اویلر
Highly cototient
Highly totient
Noncototient
Nontotient
Perfect totient
Sparsely totient
دنباله الیکوت تابع اعداد اول
Blum
Erdős–Nicolas
Erdős–Woods
اعداد دوست
Giuga
Harmonic divisor
Lucas–Carmichael
Pronic
Regular
Rough
Smooth
Sphenic
Størmer
Super-Poulet
Zeisel
توابع حسابی و dynamicsجمع ارقام
Digit sum
Digital root
Self
Sum-product
ضرب ارقام
Multiplicative digital root
Sum-product
مربوط به کدگذاری سایر
Dudeney
Factorion
کاپرکار
ثابت کاپرکار
Keith
Lychrel
Narcissistic
Perfect digit-to-digit invariant
Perfect digital invariant
مرتبط با اعداد p-ادیک مربوط به ترکیب ارقام
متقارن
Pandigital
Repdigit
Repunit
Self-descriptive
Smarandache–Wellin
Strictly non-palindromic
Undulating
مرتبط با جایگشت ارقام
Cyclic
Digit-reassembly
Parasitic
Primeval
Transposable
مربوط به مقسومعلیه
Equidigital
Extravagant
Frugal
Harshad
Polydivisible
عدد اسمیت
Vampire
سایر
تولید شده از راه غربال کردن