زین‌الدین کتبغا
| زین‌الدین کتبغا | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| کتبغا، سلطان مصر | |||||
 | |||||
| سلطنت | ۱۲۹۴ - نوامبر ۱۲۹۶ | ||||
| پیشین | الناصر محمد | ||||
| جانشین | حسام‌الدین لاجین | ||||
| زاده | پیرامون ۱۲۴۲م | ||||
| درگذشته | ۱۳۰۲م حماة | ||||
| |||||
| دودمان |  مملوکان | ||||
| پدر | عبدالله | ||||
ملک عادل زین‌الدین کتبغا (به عربی: السلطان الملك العادل زين الدين كتبغا بن عبد الله المنصوري) (زاده: پیرامون ۱۲۴۲م - درگذشته: ۱۳۰۲م در حماة) دهمین سلطان فرمانروایی ممالیک مصر بود که از ۱۲۹۴م تا ۱۲۹۶م پادشاهی این سلسله را بر عهده داشت. او از نژاد مغول بود.[۱][۲]
پیش از سلطنت
کتبغا (کیت‌بوقا) یکی از سربازان مغول در لشکر ایلخانان ایران بود که در دسامبر ۱۲۶۰م در میانه جنگ نخست حمص به اسارت ممالیک درآمد.[۳] بنابراین قلاوون الفی او را خرید و در زمره ممالیک خویش قرار داد؛ سپس هنگامی که به سلطنت رسید، او را آزاد نموده و جزو امیران قرار داد.[۴] پس از درگذشت سلطان قلاوون، جانشین او (سلطان اشرف خلیل) او را دستگیر و مدتی زندانی نمود، اما سپس او را مورد بخشش قرار داد.[۵] پس از کشته شدن سلطان اشرف خلیل، هنگامی که برادر کوچک‌تر او (ناصرالدین محمد بن قلاوون) جانشین او شد، با توجه به کم بودن سن او که نه‌ساله بود، کتبغا نایب‌السلطنه گردید و به‌همراه امیر سنجر شجاعی که وزیر محمد بن قلاوون بود، فرمانروای اصلی مصر به‌شمار می‌رفت.[۳][۶]
پانویس
منابع
- ابن إياس، زين الدين محمد بن شهاب الدين أحمد (٢٠٠٧). بدائع الزهور في وقائع الدهور، تحقيق مدحت الجيار، قاهره: الهيئة المصرية العامة للكتاب.
- ابن تغري بردي، جمال الدين أبو المحاسن يوسف بن سيف الدين (۱۹۶۸). النجوم الزاهرة في ملوك مصر والقاهرة، قاهره: الحياة المصرية.
- الشيال، جمال الدين (۱۹۶۶). تاريخ مصر الإسلامية، الجزء الثاني [العصرين الأيوبي والمملوكي]، قاهره: دار المعارف.
- المقريزي، تقي الدين أبو العباس أحمد بن علي (۱۹۹۶). السلوك لمعرفة دول الملوك، قاهره: دار الكتب المصرية.
- المقريزي، تقي الدين أبو العباس أحمد بن علي (۱۹۶۸). المواعظ والاعتبار بذكر الخطط والآثار، قاهره: مطبعة الأدب.