سریر مقدس

Holy See Sancta Sedes  (لاتین) Santa Sede  (ایتالیایی)
پرچم نشان ملی
پایتخت	واتیکان (de facto) (with extraterritorial properties around Rome, Italy) ۴۱°۵۴٫۲′ شمالی ۱۲°۲۷٫۲′ شرقی / ۴۱٫۹۰۳۳°شمالی ۱۲٫۴۵۳۳°شرقی / 41.9033; 12.4533
Ecclesiastical jurisdiction	اسقف‌نشین رم (حوزه قضایی بین‌المللی full communion) کلیسای لاتین کلیسای کاتولیک
زبان کاریs	Italian French (diplomatic)
دین(ها)	کلیسای کاتولیک
نام(های) اهلیت	Papal Pontifical
نوع	Apostolic سریر اسقف of the Bishop of Rome, the pope, head of the worldwide کلیسای کاتولیک
حکومت	حکومت متمرکز Christian پادشاهی مطلقه (under an ecclesiastical حاکمیت دینی)
• پاپ	پاپ فرانسیس
• Cardinal Secretary of State	Pietro Parolin
حاکمیت of حقوق بین‌الملل
• Apostolic see	1st century by پطرس ("Prince of the Apostles")
• تقدم پاپی	تاریخ مسیحیت – اروپای دوران قدیم (Canon law; legal history)
• Donation of Sutri	728 (territory in Duchy of Rome by لمباردها King Liutprand)
• Donation of Pepin	756 (حاکمیت in Duchy of Rome reaffirmed by فرانک‌ها فهرست پادشاهان فرانک‌ها پپن کهتر)
• ایالات پاپی	۷۵۶–۱۸۷۰ 1075: Dictatus papae 1177: Treaty of Venice (sovereignty reaffirmed by Emperor فریدریش بارباروسا of the امپراتوری مقدس روم)
• Prisoner in the Vatican	۱۸۷۰–۱۹۲۹ (under the پادشاهی ایتالیا)
• واتیکان	۱۹۲۹– (پیمان لاتران with Italy)
وبگاه رسمی	Vatican.va

سریر مقدس (به لاتین: Sancta Sedes) (به ایتالیایی: Santa Sede) اسقف‌نشین کلیسای کاتولیک در شهر رم است که اسقف اعظم آن به پاپ شهرت دارد. سریر مقدس عالی‌ترین اسقف‌نشین کلیسای کاتولیک و حکومت مرکزی کلیساهای کاتولیک دنیا به‌شمار می‌رود.

در تعریفی دیگر، سریر مقدس نام رسمی موقعیت قانونی واتیکان است و مجموعه پاپ، وزیر خارجه واتیکان، و گروه‌های رایزن حاضر در هیئت مشورتی پاپ را دربر می‌گیرد. سریر مقدس را می‌توان به عنوان ارگان مرکزی مدیریت شاخه کاتولیک رومی از دین مسیحیت در نظر گرفت.

اصطلاح سریر مقدس معمولاً فقط در آثار حقوق بین‌الملل استفاده می‌شود و در رسانه‌ها از آن با نام واتیکان یاد می‌شود، در حالی که این دو کاملاً از یکدیگر مجزایند. واتیکان دولت‌شهری است که در سال ۱۹۲۹ با توافق نمایندگان پاپ و دولت ایتالیا در شهر رم ایجاد شد و یک قلمرو جغرافیایی مشخص دارد اما قدمت سریر مقدس به اوایل پیدایش مسیحیت می‌رسد. سفرا و نمایندگان پاپ نیز به‌طور رسمی نماینده و سفیر سریر مقدس نامیده می‌شوند و نه دولت‌شهر واتیکان. نظام اداری آن‌ها هم از یکدیگر متفاوت است. مصوبات واتیکان به زبان ایتالیایی منتشر می‌شود، اما اسناد رسمی سریر مقدس معمولاً به زبان لاتین است. این دو حتی گذرنامه‌های متفاوتی هم صادرمی‌کنند. واتیکان گذرنامه‌های عادی و سریر مقدس گذرنامه‌های دیپلماتیک و خدماتی را منتشر می‌کند. همچنین فقط «دبیرخانه دولت سریر مقدس» در واتیکان قرار دارد و بقیه ادارات آن در نقاط مختلف شهر رم پراکنده هستند.^[۱]

رهبر سریر مقدس «پاپ» نامیده شده و در کنفرانس پاپی برگزیدهمی‌شود. تمامی کاردینال‌های زیر ۸۰ سال کلیساهای کاتولیک حق شرکت در این کنفرانس را دارند و بایستی یکی از خودشان را به این مقام انتخاب کنند. محل برگزاری کنفرانس در دوران معاصر در کلیسای سیستین واقع در کاخ رسالت شهر واتیکان است. این مذاکرات به صورت کاملاً محرمانه انجام شده و به هیچ وجه ثبت نمی‌شود. هم‌اکنون فرانسیس یکم این مقام را بر عهده‌دارد. ۱۱۵ کاردینال در ۱۳ مارس ۲۰۱۳ این کاردینال آرژانتینی را به این مقام برگزیدند.

موقعیت بین‌المللی

با این که سریر مقدس ویژگی‌های یک کشور؛ یعنی داشتن قلمرو، جمعیت و حکومت مشخص، را ندارد اما در جامعهٔ بین‌المللی یک واحد مستقل واجد حاکمیت به‌شمار می‌رود و مدتهاست که هم در عمل و هم در آثار نویسندگان حقوق بین‌الملل به عنوان یک «موضوع حقوق بین‌الملل» با حقوق و تکالیفی مشابه کشورهای مستقل، در نظر گرفته می‌شود. سریر مقدس در بسیاری از کشورها سفارتخانه و در بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی عضویت دارد. سریر مقدس به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل، و سازمان تجارت جهانی عضویت دارد. عضو دوفاکتوی پیمان شنگن است و به عنوان عضو کامل در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و آنکتاد حضور دارد.^[۲]

ساختار

سریر مقدس از مجموعه ادارات و سازمان‌هایی تشکیل می‌شود که به امور کلیساهای کاتولیک سراسر دنیا رسیدگی می‌کند و همگی آن‌ها زیر نظر پاپ هدایت می‌شوند. این ادارات شامل دبیرخانه دولت، نه کنگره کلیسایی، سه تریبونال، ۱۱ شورای اسقفی و هفت کمیسیون اسقفی می‌شوند. از میان این سازمان‌ها فقط دبیرخانه دولت در واتیکان قرار دارد و بقیه در نقاط مختلف شهر رم قرار دارند و از موقعیتی مشابه موقعیت قانونی سفارتخانه‌ها برخوردارند. هم‌اکنون ریاست دبیرخانه دولت که عالی‌ترین نهاد اداری این مجموعه است را پیترو پارولین برعهده دارد و می‌توان او را صدراعظم و رئیس حکومت سریر مقدس محسوب می‌کرد. پاپ فرانسیس یکم در سال ۲۰۱۳ پارولین را به این مقام منصوب کرد. دبیر بخش روابط با کشورهای دبیرخانه دولت نیز در واقع وزیر امور خارجه سریر مقدس محسوب می‌شود و دومینیک مامبرتی از سال ۲۰۰۶ با حکم پاپ بندیکت شانزدهم این مقام را بر عهده‌دارد.^[۱]

منابع