فهرست برندگان جایزه نوبل فیزیک


جایزه نوبل فیزیک (به سوئدی: Nobelpriset i fysik) هر ساله توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد به دانشمندان در زمینه‌های مختلف فیزیک تعلق می‌گیرد. این یکی از پنج جایزهٔ نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکتهای برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات، اقتصاد٬ صلح و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود.[۱] این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود.[۲] اولین جایزهٔ نوبل فیزیک در سال ۱۹۰۱ به ویلهلم کنراد رونتگن از آلمان اهدا شد. هر جایزه شامل یک مدال، یک دیپلم افتخار و جایزهٔ نقدی است که در طول سال‌های مختلف مقدار آن متفاوت بوده‌است.[۳] در سال ۱۹۰۱، مقدار جایزهٔ رونتگن، ۱۵۰٬۷۸۲ کرون بود که در دسامبر ۲۰۰۷ برابر با ۷٬۷۳۱٬۰۰۴ کرون است. در سال ۲۰۰۸، این جایزه به ماکوتو کوبایاشی و شیهید ماسکاوا که مقدار آن ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ کرون سوئد (اندکی بیش از € ۱ میلیون، یا ۱٫۴ میلیون دلار آمریکا) بود اهدا شد.[۴] این جایزه سالانه در استکهلم در تاریخ ۱۰ دسامبر برابر با سالگرد درگذشت آلفرد نوبل به برندگان اهدا می‌شود.[۵] جان باردین تا به حال دو بار در سال ۱۹۵۶ و ۱۹۷۲ برندهٔ این جایزه شده‌است. همچنین ماری کوری در فیزیک سال ۱۹۰۳ و شیمی در سال ۱۹۱۱ برندهٔ جایزهٔ نوبل شده‌است. ویلیام لورنس براگ جوان‌ترین برندهٔ این جایزه است؛ او این جایزه را در سال ۱۹۱۵ در ۲۵سالگی به‌دست‌آورد.[۶] ماری کوری، ماریا ژئوپرت مایر (سال ۱۹۶۳) و دانا استریکلند (سال ۲۰۱۸) تنها زنانی هستند که برنده این جایزه شده‌اند.[۷] از سال ۱۹۰۱ تا سال ۲۰۱۶ این جایزه به ۲۰۳ نفر اهدا شده‌است. جایزهٔ نوبل فیزیک در سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۳۱، ۱۹۳۴، ۱۹۴۰، و ۱۹۴۲ به هیچ‌کس اعطا نشد.[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲]

برندگان

۱۹۰۱–۱۹۲۰ · ۱۹۲۱–۱۹۴۰ · ۱۹۴۱–۱۹۶۰ · ۱۹۶۱–۱۹۸۰ · ۱۹۸۱–۲۰۰۰ · ۲۰۰۱–۲۰۲۰ · ۲۰۲۱–۲۰۳۰

۱۹۰۱–۱۹۲۰

سال اهدا برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۱۹۰۱ ویلهلم رونتگن آلمان آلمان کشف پرتوهای رونتگن پرتوهای ایکس[۱۳]
۱۹۰۲ هندریک لورنتز هلند هلند تأثیر مغناطیس بر تابش یا اثر زیمان[۱۴]
پیتر زیمان
۱۹۰۳ هانری بکرل فرانسه فرانسه کشف پرتوزایی خودبه‌خودی، مطالعه پدیده‌های تابشی در کشف رونگتن[۱۵]
پیر کوری برای تحقیق مشترک دربارۀ پدیدۀ رادیو اکتیویته که توسط بکرل کشف شده‌بود.[۱۵]
ماری کوری لهستان لهستان
فرانسه فرانسه
۱۹۰۴ لرد ریلی بریتانیا بریتانیا بررسی چگالی گازها و کشف آرگون[۱۶]
۱۹۰۵ فیلیپ لنارت آلمان آلمان کار بر روی پرتوهای کاتدی[۱۷]
۱۹۰۶ جوزف جان تامسون بریتانیا بریتانیا رسانش الکتریکی گازها[۱۸]
۱۹۰۷ آلبرت آبراهام مایکلسون ایالات متحده آمریکاایالات متحده آمریکا ساخت سنجش افزارهای دقیق اپتیکی و کاربردهای طیف نمایی و سنجه شناختی[۱۹]
۱۹۰۸ گابریل لیپمن فرانسه فرانسه روش بازآفرینی رنگ در عکاسی بر اساس پدیده تداخل[۲۰]
۱۹۰۹ گولیلمو مارکونی ایتالیا ایتالیا توسعه ارتباط تلگرافی بی‌سیم[۲۱]
کارل فردیناند برون آلمان آلمان
۱۹۱۰ یوهان دیدریک وان در والس هلند هلند ارایه معادلات حالت گازها و مایعات[۲۲]
۱۹۱۱ ویلهلم وین آلمان آلمان به خاطر کشف قوانین تابش گرما[۲۳]
۱۹۱۲ گوستاف دالن سوئدسوئد به خاطر اختراع تنظیم‌کننده‌های خودکار، که در فانوسهای دریایی و راهنماهای شناور به کار می‌رود، فانوس دریایی[۲۴]
۱۹۱۳ هایک کامرلینگ اونس هلند هلند پژوهش دربارهٔ فیزیک دماهای پایین و تولید هلیم مایع[۲۵]
۱۹۱۴ ماکس فون لائو آلمان آلمان برای کشف تفرق پرتوهای ایکس توسط بلورها[۲۶]
۱۹۱۵ ویلیام هنری براگ بریتانیا بریتانیا تحلیل ساختار بلوری توسط پرتوهای ایکس[۲۷]
ویلیام لورنس براگ
۱۹۱۶ اعطا نشده
۱۹۱۷ چارلز گلوور بارکلا بریتانیا بریتانیا کشف پرتوی ایکس مشخصه عناصر[۲۸]
۱۹۱۸ ماکس پلانک آلمان آلمان برای خدمات او به پیشرفت فیزیک با کشف کوانتای انرژی[۲۹]
۱۹۱۹ یوهانس اشتارک کشف اثر دوپلر در پرتوهای کانالی و شکافته شدن خطوط طیفی تحت تأثیر میدان الکتریکی[۳۰]
۱۹۲۰ شارل ادوارد گیوم سوئیسسوئیس به خاطر کشف ناهنجاری‌های آلیاژ فولاد-نیکل که برای ساخت ابزار اندازه‌گیری دقیق فیزیکی کاربرد دارد[۳۱]

۱۹۲۱–۱۹۴۰

سال برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۱۹۲۱ آلبرت اینشتین آلمان آلمان
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		به خاطر خدماتش به فیزیک نظری و به خصوص به دلیل توضیح‌هایش در مورد اثرهای فوتوالکتریک[۳۲]
۱۹۲۲ نیلز بور دانمارکدانمارک به خاطر پژوهش بر ساختار اتمی و تابشهای اتمی[۳۳]
۱۹۲۳ رابرت میلیکان ایالات متحده آمریکا آمریکا برای اندازه‌گیری بار الکتریکی بنیادی و پژوهش بر اثر فتو الکتریک[۳۴]
۱۹۲۴ کارل مان گیورگ سیگبن سوئد سوئد کشف و پژوهشهای او دربارهٔ طیف نمایی پرتوی ایکس[۳۵]
۱۹۲۵ جیمز فرانک آلمان آلمان کشف قوانین برخورد الکترونها به اتم[۳۶]
گوستاو هرتز آلمان آلمان
۱۹۲۶ ژان باتیست پرن فرانسه فرانسه پژوهش بر روی نا پیوستگی در ساختار ماده و به ویژه کشف تعادل رسوب گذاری[۳۷]
۱۹۲۷ آرتور هالی کامپتون ایالات متحده آمریکا آمریکا کشف اثری که به نام او نام‌گذاری شد، اثر کامپتون[۳۸]
چارلز تامسون ریس ویلسون بریتانیا بریتانیا کشف روش آشکارسازی مسیر ذرات باردار در بخار متراکم[۳۸]
۱۹۲۸ اون ویلانز ریچاردسون بریتانیا بریتانیا کار بر روی پدیده ترمیونیک و به خصوص برای کشف قانونی که به نام او نام‌گذاری شد[۳۹]
۱۹۲۹ لویی دوبروی فرانسه فرانسه کشف طبیعت موجی الکترون‌ها[۴۰]
۱۹۳۰ سی وی رامان هندهند به خاطر کار بر روی تفرق نور و کشف اثری که به نام او نام‌گذاری شد، پراکندگی رامان[۴۱]
۱۹۳۱ اعطا نشده
۱۹۳۲ ورنر کارل هایزنبرگ آلمان آلمان به خاطر ابداع مکانیک کوانتمی که کاربردهای آن علاوه بر چیزهای دیگر به کشف فرم‌های الوتروپیک هیدروژن انجامید، مکانیک کوانتوم[۴۲]
۱۹۳۳ آروین شرودینگر اتریشاتریش کشف مدل‌های جدید پرباری در نظریه اتمی[۴۳]
پل دیراک بریتانیا بریتانیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۳۴ اعطا نشده
۱۹۳۵ جیمز چدویک بریتانیا بریتانیا کشف نوترون[۴۴]
۱۹۳۶ ویکتور فرانتس هس اتریش اتریش
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		کشف تابش کیهانی، پرتو کیهانی[۴۵]
کارل دیوید اندرسون ایالات متحده آمریکا آمریکا کشف پوزیترون[۴۵]
۱۹۳۷ کلینتون دیویسون ایالات متحده آمریکا آمریکا کشف آزمایشگاهی تفرق الکترون‌ها توسط بلورها[۴۶]
جرج پاجت تامسون بریتانیا بریتانیا
۱۹۳۸ انریکو فرمی ایتالیا ایتالیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		آزمایش وجود عناصر جدید رادیو اکتیو تولید شده توسط تابش نوترونی و به خاطر کشف واکنش هسته‌ای توسط نوترون‌های کند.[۴۷]
۱۹۳۹ ارنست ارلاندو لارنس ایالات متحده آمریکا آمریکا ابداع و تکامل سیکلوترون و نتایج به دست آمده توسط آن به خصوص شناسایی عناصر رادیو اکتیو مصنوعی، شتاب‌دهنده حلقوی[۴۸]
۱۹۴۰ اعطا نشده

۱۹۴۱–۱۹۶۰

سال اهدا برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۱۹۴۱ اعطا نشده
۱۹۴۲
۱۹۴۳ اتو اشترن ایالات متحده آمریکا آمریکا کمک به پیشرفت روش باریکه ملوکولی، کشف گشتاور مغناطیسی[۴۹]
۱۹۴۴ ایزیدور ایزاک رابی ابداع روش تشدید برای ثبت خواص مغناطیسی هسته‌های اتم‌ها[۵۰]
۱۹۴۵ ولفگانگ پاولی اتریش اتریش کشف اصل طرد پاولی[۵۱]
۱۹۴۶ پرسی ویلیام بریجمن ایالات متحده آمریکا آمریکا اختراع وسیله‌ای برای تولید فشارهای فوق‌العاده زیاد و کشفهایی که از این طریف در زمینه فیزیک فشارهای بالا داشته‌است، فیزیک فشاربالا[۵۲]
۱۹۴۷ ادوارد ویکتور اپلتون بریتانیا بریتانیا پژوهش‌هایش در مورد فیزیک جو بالایی، به خصوص به خاطر کشف لایه معروف به اپلتون[۵۳]
۱۹۴۸ پاتریک بلاکت تکمیل روش اتاقک ابری ویلسون، و واقعیتهایی که به وسیله این روش در زمینه‌های فیزیک هسته‌ای و تابش کیهانی کشف کرد.[۵۴]
۱۹۴۹ هیدکی یوکاوا ژاپنژاپن اثبات وجود مزونها بر پایه تحقیقات نظریش دربارهٔ نیروهای هسته‌ای.[۵۵]
۱۹۵۰ سیسل فرانک پاول بریتانیا بریتانیا برای تکمیل و گسترش روش نور نگاشتی فرایندهای هسته‌ای و کشفهایش در مورد مزونها.[۵۶]
۱۹۵۱ جان داگلاس کاکرافت بریتانیا بریتانیا در مورد استحاله هسته‌های اتمی به وسیله ذرات اتمی دارای شتاب.[۵۷]
ارنست والتون جمهوری ایرلندایرلند
۱۹۵۲ فلیکس بلوخ سوئیس سوئیس
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		به خاطر روش‌های جدید دربارهٔ اکتشافها و آزمایش‌های تشدید مغناطیسی هسته[۵۸]
ادوارد میلز پورسل ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۵۳ فریتز زرنیکه هلند هلند برای اختراع میکروسکوپ تباین فاز و روش‌های مریوط به آن[۵۹]
۱۹۵۴ ماکس برن بریتانیا بریتانیا به خاطر تحقیقات بنیادی‌اش در مکانیک کوانتمی به خصوص برای تعبیر احتمالاتی او از تابع موج.[۶۰]
والتر بوث آلمان آلمان برای ارائه روش تطابق و کشفهایش با بکارگیری این روش[۶۰]
۱۹۵۵ ویلیس اوژن لمب ایالات متحده آمریکا آمریکا پیدا کردن ساختار ریز طیف هیدروژن[۶۱]
پولیکارپ کوش به منظور محاسبه دقیق گشتاور مغناطیستی الکترون[۶۱]
۱۹۵۶ جان باردین برای مطالعه و تحقیق در مورد نیمرسانها و پیدا کردن اثر ترانریستور[۶۲]
والتر هاوسر براتین
ویلیام شاکلی
۱۹۵۷ تسونگ-دائو لی تایوانتایوان
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		به منظور تحقیق دربارهٔ قوانین پاریته که در نهایت منجر به کشف‌های مهمی در مورد ذرات بنیادی شد[۶۳]
چن نینگ یانگ
۱۹۵۸ پاول چرنکوف روسیهروسیه به خاطر کشف و تعبیر اثر چرنکوف، تابش چرنکوف[۶۴]
لیا فرانک
ایگور یوگنیویچ تام
۱۹۵۹ اوون چمبرلین ایالات متحده آمریکا آمریکا برای کشف پادپروتون[۶۵]
امیلیو گینو سگر ایتالیا ایتالیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۶۰ دونالد آرتور گلایزر ایالات متحده آمریکا آمریکا به منظور ساخت و اختراع اتاقک حباب[۶۶]

۱۹۶۱–۱۹۸۰

سال برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۱۹۶۱ رابرت هافستاتر ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر مطالعات بدیع اش در مورد پراکنش الکترون در هسته‌های اتمی و کشفهایش در مورد ساختار نوکلئون‌ها»[۶۷]
رودولف لودویگ موسباور آلمان آلمان «برای تحقیف دربارهٔ جذب تشدیدی پرتوهای گاما و کشف اثری که به نام خود او می‌باشد.»[۶۷]
۱۹۶۲ لو لانداو روسیه روسیه «به خاطر نظریه بدیع اش دربارهٔ ماده چگال، به خصوص در مورد هلیوم مایع.»[۶۸]
۱۹۶۳ یوجین ویگنر ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر کشف و کاربرد اصول بنیادی تقارن و تدوین نظریه هسته اتم.»[۶۹]
ماریا ژئوپرت مایر «به منظور تحقیق بر روی ساختار پوسته‌ای هسته»[۶۹]
جی. هانس دی. جنسن آلمان آلمان
۱۹۶۴ نیکولای باسوف روسیه روسیه «به خاطر کارهای اساسی اش در زمینه الکنرونیک کوانتومی، که منجر به ساخت نوسانگرها و تقویت‌کننده‌ها بر پایه اصل میزر-لیزر شد.»[۷۰]
الکساندر میخایلوویچ پروخورف
چارلز هارد تاونز ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۶۵ ریچارد فاینمن «به مننظور مطالعه در مورد الکترودینامیک کوانتومی که اثرات مهمی در فیزیک ذرات بنیادی دارد.»[۷۱]
جولیان شوینگر
سین‌ایترو تومونوجا ژاپنژاپن
۱۹۶۶ آلفرد کاستلر فرانسه فرانسه «برای گسترش راهکارهای اپتیکی برای تحقیق در مورد تشدید هرتزی در اتم‌ها»[۷۲]
۱۹۶۷ هانس بته ایالات متحده آمریکا آمریکا به خاطر کارهای ارزشمند او در زمینه واکنش‌های هسته‌ای و

به خصوص کشفیات او دربارهٔ تولید انرژی در ستارگان.[۷۳]

۱۹۶۸ لوئیس والتر آلوارز «به منظور گسترش و ارتقاء فیزیک ذرات بنیادی، به خصوص دربارهٔ حالتهای تشدیدی.»[۷۴]
۱۹۶۹ موری گل-مان «به خاطر مشارکتش در طبقه‌بندی ذرات بنیادی، و برهم کنش آن‌ها و کشفهایش در این مورد»[۷۵]
۱۹۷۰ هانس اولوف گوستا آلفون سوئد سوئد «به منظور تحقیقاتش در مورد مغناطوهیدرودینامیک، و استفاده آن در فیزیک پلاسما»[۷۶]
لوئی نل فرانسه فرانسه «برای تحقیق درباره پادفرومغناطیس و فری مغناطیس، در فیزیک حالت جامد»[۷۶]
۱۹۷۱ دنیس گابور بریتانیا بریتانیا «به منظور پیدا کردن مبانی تمام‌نگاری»[۷۷]
۱۹۷۲ جان باردین ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای ارائهٔ نظریه‌ای در بارهٔ ابررسانایی، نظریهٔ بی‌سی‌اس»[۷۸]
لئون نیل کوپر
جان رابرت شریفر
۱۹۷۳ لئو ایساکی ژاپنژاپن «کشف پدیدهٔ تونل زنی در نیمه رساناها و ابر رساناها»[۷۹]
ایوار گیور ایالات متحده آمریکا آمریکا
نروژ نروژ
بریان دیوید جوزفسون بریتانیا بریتانیا «به منظور تحقیقاتش دربارهٔ خصوصیات عبور ابر جریان از سد تونلی.»[۷۹]
۱۹۷۴ مارتین رایل «به خاطر کشف تپ اخترهاو کارهای انجام گرفته در زمینهٔ نجوم رادیویی»[۸۰]
آنتونی هویش
۱۹۷۵ آگه بوهر دانمارکدانمارک «به منظور پیدا کردن ارتباط میان حرکت جمعی و حرکت ذره، و ایجاد نظریه‌ای دربارهٔ ساختار هستهٔ اتم»[۸۱]
بن روی ماتلسن
لئو جیمز رینواتر ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۷۶ برتون ریکتر «برای کشف یک ذره بنیادی مهم.»[۸۲]
ساموئل چائو چونگ تینگ
۱۹۷۷ فیلیپ وارن اندرسن «به منظور کارهای انجام گرفته در زمینهٔ سیستم‌های مغناطیستی و سیستم‌های نامنظم.»[۸۳]
نویل فرانسیس مات بریتانیا بریتانیا
جان هاسبورک وان ولک ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۷۸ پیوتر کاپیتسا روسیه روسیه «به خاطر کارهایش روی فیزیک دماهای پایین.»[۸۴]
آرنو آلان پنزیاس ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر کشف تابش میکروموجی زمینهٔ کیهانی، تابش زمینهٔ کیهانی»[۸۴]
رابرت وودرو ویلسون
۱۹۷۹ شلدون لی گلاشو «به منظور تحقیق در مورد مدل وحدت‌یافتهٔ نیروهای ضعیف و الکترومغناطیس و به خاطر پیش‌بینی در مورد جریان‌های بی‌اثر (خنثی).»[۸۵]
عبدالسلام پاکستان پاکستان
استیون واینبرگ ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۸۰ جیمز کرونین «به خاطر کشف موارد نقض اصول تقارن بنیادی در واپاشی مزون‌های کائون خنثی.»[۸۶]
وال لوگسدون فیچ

۱۹۸۱–۲۰۰۰

سال اهدا برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۱۹۸۱ نیکولاس بلومبرگر ایالات متحده آمریکا آمریکا برای مشارکت در مورد طیف نمایی لیزری[۸۷]
آرتور لئونارد شالو
کای سیگبان سوئد سوئد برای تحقیقاتش درباره پیشبرد طیف نمایی الکترونی با تفکیک زیاد.[۸۷]
۱۹۸۲ کنت ویلسن ایالات متحده آمریکا آمریکا برای ارائه روشی در مورد تحلیل پدیده‌های بحرانی[۸۸]
۱۹۸۳ سابراهمانین چاندراسکار هند هند
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		به پاس کارهایش در مورد ساختار و تحول ستاره‌ها.[۸۹]
ویلیام آلفرد فاولر ایالات متحده آمریکا آمریکا به منظور بررسی درباره تشکیل عناصر شیمیایی در عالم.[۸۹]
۱۹۸۴ کارلو روبیا ایتالیا ایتالیا به خاطر سهم تعیین‌کننده اش در پروژه بزرگ که به کشف ذرات میانی W و Z منجر شد.[۹۰]
سیمون ون درمیر هلند هلند
۱۹۸۵ کلاوس فون کلیتسینگ آلمان آلمان به منظور پیدا کردن اثر کوانتومی هال[۹۱]
۱۹۸۶ ارنست روسکا برای ساختن میکروسکوپ الکترونی[۹۲]
گرد بینینگ به خاطر ساخت میکروسکوپ الکترونی تونلی روبشی، میکروسکوپ تونلی روبشی[۹۲]
هاینریش روهرر سوئیسسوئیس
۱۹۸۷ یوهانس جرج بدنورز آلمان آلمان برای کشف ابر رسانایی گرم.[۹۳]
کارل الکساندر مولر سوئیسسوئیس
۱۹۸۸ لیان لدرمن ایالات متحده آمریکا آمریکا به خاطر آزمایش‌هایشان با باریکه نوترینو و کشف نوترینوی موئون.[۹۴]
ملوین شوارتز
جک اشتینبرگر
۱۹۸۹ نورمن فاستر رمزی به خاطر کشفهایش در زمینه طیف نمایی تشدید اتمی، که به ساخت میرز هیدروژن و ساعت اتمی منجر شد.[۹۵]
هانس جرج دهملت برای ارائه روشی به منظور دام اندازی اتم‌های منفرد.[۹۵]
ولفگانگ پل آلمان آلمان
۱۹۹۰ جروم ایزاک فریدمان ایالات متحده آمریکا آمریکا به مظور پژوهشهایشان در مورد پراکنش الکترونها از هسته‌ها، که بیان‌کننده کوارک در نوکلئونهاست.[۹۶]
هنری وی کندال
ریچارد ادوارد تایلور کاناداکانادا
ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۱ پیر-ژیل دوژن فرانسه فرانسه به منظور پیدا کردن آرایش مولکولها در موادی مثل بلورهای مایع، ابر رسانها، پولیمرها.[۹۷]
۱۹۹۲ جورج چرپک به منظور مشارکتش در ذره‌سنج و کارهایشان در رابطه با آشکارسازی الکترونی سریع برای ذرات پر انرژی.[۹۸]
۱۹۹۳ راسل هالس ایالات متحده آمریکا آمریکا به منظور کشف نوع جدیدی از تپ‌اختر، که این کشف امکانات تازه‌ای برای مطالعهٔ جاذبه به وجود آورد.[۹۹]
جوزف تیلور
۱۹۹۴ برترام برکهاوس کاناداکانادا برای توسعه طیف‌سنجی نوترونی و برای مشارکت‌های پیشگام به توسعه تکنیک‌های پراکندگی نوترون برای مطالعات فیزیک ماده چگال[۱۰۰]
کلیفورد گلنوود شال ایالات متحده آمریکا آمریکا برای توسعه روش پراش نوترون و برای کمک به توسعهٔ تکنیک‌های پراکندگی نوترونی برای مطالعات فیزیک ماده چگال[۱۰۰]
۱۹۹۵ مارتین لویز پرل برای کشف لپتون تاو و برای مشارکتهای پیشگام تجربی به فیزیک لپتون[۱۰۱]
فردریک رینز برای شناسایی نوترینو و برای مشارکتهای پیشگام در فیزیک لپتون[۱۰۱]
۱۹۹۶ دیوید موریس لی برای کشف ابرشاره هلیوم[۱۰۲]
داگلاس دین اشرفت
رابرت کلمن ریچاردسون
۱۹۹۷ استیون چو برای توسعه دادن روش‌های سرد کردن و به دام انداختن اتم‌ها با نور لیزری[۱۰۳]
کلود کوهن تانوژی فرانسه فرانسه
ویلیام دانیل فیلیپ ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۸ رابرت لافلین برای کشف جدید از یک فرم مایع کوانتومی[۱۰۴]
هورست لودویگ اشتورمر آلمان آلمان
ایالات متحده آمریکا آمریکا
دانیل چی تسوئی ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۹ خرارد توفت هلند هلند برای مشخص کردن ساختار کوانتومی از فعل و انفعالات الکتروضعیف در فیزیک[۱۰۵]
مارتینیوس ولتمن
۲۰۰۰ ژورس آلفروف روسیه روسیه برای توسعه نیمه رسانا هترواستراکچرز مورد استفاده در سرعت بالا واوپتو الکترونیک[۱۰۶]
هربرت کرومر آلمان آلمان
ایالات متحده آمریکا آمریکا
جک کیلبی ایالات متحده آمریکا آمریکا برای مشارکت در اختراع تراشه[۱۰۶]

۲۰۰۱–۲۰۲۰

سال برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ]
۲۰۰۱ اریک آلن کرنل ایالات متحده آمریکا آمریکا برای دستیابی به چگالش بوز-اینشتین در رقیق کردن گازها از اتم‌های قلیایی، و برای مطالعات اولیه اساسی خواص میعانات[۱۰۷]
کارل ادوین ویمن
ولفانگ کترله آلمان آلمان
۲۰۰۲ ریموند دیویس پسر ایالات متحده آمریکا آمریکا برای سهم پیشگام دراخترفیزیک، به ویژه برای تشخیص نوترینوهای کیهانی[۱۰۸]
ماساتوشی کوشیبا ژاپنژاپن
ریکاردو جیاکونی ایالات متحده آمریکا آمریکا برای کمک‌های پیشگام به فیزیک نجومی، که منجر به کشف منابع اشعه کیهانی شد.[۱۰۸]
۲۰۰۳ آلکسی آلکسیویچ آبریکوسوف روسیهروسیه
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		برای کمک‌های پیشگام به تئوری ابررسانایی و ابرشاره[۱۰۹]
ویتالی لازاریویچ گینزبرگ روسیهروسیه
آنتونی جیمز لگت بریتانیا بریتانیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۰۴ دیوید گراس ایالات متحده آمریکا آمریکا برای کشف آزادی مجانبی در نظریه نیروی هسته‌ای قوی[۱۱۰]
دیوید پولیتزر
فرانک ویلچک
۲۰۰۵ روی جی. گلوبر برای همکاری در نظریه کوانتومی انسجام نوری[۱۱۱]
جان هال برای مقالات خود جهت توسعه مبتنی بر لیزر، دقت طیف‌بینی، روش شانه بسامد نوری[۱۱۱]
تئودور هانش آلمان آلمان
۲۰۰۶ جان ماتر ایالات متحده آمریکا آمریکا برای کشف شکل مربوط به تابش جسم سیاه و ناهمسانگردی در تابش زمینه کیهانی[۱۱۲]
جرج اسموت
۲۰۰۷ آلبر فر فرانسه فرانسه کشف مقاومت مغناطیسی بزرگ[۱۱۳]
پتر گرونبرگ آلمان آلمان
۲۰۰۸ ماکوتو کوبایاشی ژاپنژاپن کشف منشأ تقارن شکسته و اثبات وجود حداقل سه دسته از کوارک‌ها در طبیعت[۱۱۴]
شیهید ماسکاوا
یوایچیرو نامبو ایالات متحده آمریکا آمریکا کشف مکانیسم شکست خود به خود تقارن در ذرات زیراتمی[۱۱۴]
۲۰۰۹ چارلز کائو هنگ کنگهنگ کنگ
بریتانیا بریتانیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		پژوهش منجر به اختراع فیبر نوری برای مخابرات نوری[۱۱۵]
ویلارد بویل کاناداکانادا اختراع سی سی دی یا ردیاب نور، دستگاه بارجفت‌شده[۱۱۵]
جرج ئی. اسمیت ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۱۰ آندره گایم روسیهروسیه
هلند هلند 		برای آزمایش‌های پیشگامانه در رابطه با مواد دوبعدی گرافین[۱۱۶]
کنستانتین نووسلف روسیهروسیه
بریتانیا بریتانیا
۲۰۱۱ آدم ریس ایالات متحده آمریکاآمریکا برای کشف انبساط شتابان جهان از طریق ابرنواخترهای دوردست.[۱۱۷]
سال پرلموتر
برایان اشمیت ایالات متحده آمریکاآمریکا
استرالیا استرالیا
۲۰۱۲ سرژ هاروش فرانسه فرانسه برای پیداکردن روش‌های آزمایش تک‌سیستم‌های کوانتمی
دیوید واینلند ایالات متحده آمریکاآمریکا
۲۰۱۳ پیتر هیگز بریتانیابریتانیا برای کشف بوزون هیگز
فرانسوا انگلرت بلژیکبلژیک
۲۰۱۴ ایسامو آکاساکی ژاپنژاپن برای ابداع دیودهای کارآمد منتشرکنندهٔ نور آبی (ال‌ای‌دی)
هیروشی آمانو
شوجی ناکامورا ژاپنژاپن
ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۱۵ تاکاکی کاجیتا ژاپنژاپن برای کشف نوسان نوترینو که نشان داد نوترینو دارای جرم است.
آرتور بی مک‌دانلد کاناداکانادا
۲۰۱۶ دیوید جی تاولس بریتانیابریتانیا
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		برای کشف نظری تغییر حالت‌های توپولوژیکی و حالت‌های توپولوژیکی ماده.
دانکن هالدین
جان مایکل کوسترلیتز
۲۰۱۷ راینر وایس آلمان آلمان
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		برای آشکارسازی خیزابه‌های گرانشی و رصدخانه موج گرانشی تداخل لیزری (آشکارساز لایگو).
کیپ تورن ایالات متحده آمریکا آمریکا
بری بریش
۲۰۱۸ آرتور اشکین برای نوآوری در زمینه «فیزیک لیزر»، به ویژه انبرک نوری و کاربرد آن در سیستم‌های بیولوژیکی.
ژرار مورو فرانسه فرانسه برای نوآوری‌های نوآورانه در زمینه «فیزیک لیزر»، به ویژه روش منحصربه‌فرد تولید «پالس‌های نوری نازک با شدت بالا».
دانا استریکلند کانادا کانادا
۲۰۱۹ جیم پیبلس  کانادا
 ایالات متحده آمریکا 		«کشفیات نظری در زمینه کیهان شناسی فیزیکی»[۱۱۸]
میشل مایور   سوئیس «کشف سیاره فراخورشیدی پگاسی۵۱ در اطراف ستاره‌ای شبیه خورشید»
دیدیه کلاز
۲۰۲۰ راجر پنروز  بریتانیا «کشف ارتباط تشکیل سیاهچاله و نظریه نسبیت عام»
راینهارد گنتزل  آلمان «کشف شیء فشرده با جرم بسیار بالا در مرکز کهکشان راه شیری»
آندره‌آ ام. گز  ایالات متحده آمریکا

۲۰۲۱–۲۰۳۰

سال اهدا برندگان نوبل فیزیک[الف] ملیت[ب] بر اساس[پ] منابع
۲۰۲۱ سیوکورو مانابه  ژاپن
 ایالات متحده آمریکا[۱۱۹] 		«برای مدل‌سازی‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین» [۱۲۰]
کلاوس هسلمان  آلمان
جیورجیو پاریسی  ایتالیا «برای کشف اثر متقابل پدیده‌های به‌هنجار و نامنظم و نوسانات در سامانه‌های فیزیکی از مقیاس اتمی تا سیاره ای»
۲۰۲۲ آلن اسپکت  فرانسه «برای آزمایش‌های تجربی بر روی فوتون‌های درهم‌تنیده، اثبات شکست نامساوی‌های بل و پیشگامی برای علم اطلاعات کوانتمی» [۱۲۱]
جان کلاوسر  ایالات متحده آمریکا
آنتون زیلینگر  اتریش
۲۰۲۳ آن لوییلیه  سوئد «برای روش‌های تجربی که پالس‌های اتوثانیه‌ای نور را برای مطالعه دینامیک الکترون در ماده تولید می‌کنند» [۱۲۲][۱۲۳][۱۲۴]
فرنتس کراوس  آلمان
پیر آگوستینی  فرانسه
۲۰۲۴ جان هاپفیلد  ایالات متحده آمریکا «به‌خاطر اکتشافات و اختراعات اساسی که یادگیری ماشین را با شبکه‌های عصبی مصنوعی امکان‌پذیر می‌کند» [۱۲۵]
جفری هینتون  بریتانیا کانادا

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  2. ↑ «Nobel Foundation.». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  3. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۵ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  4. ↑ «Nobel Foundation. Archived from the original on 2008-07-31.». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴. مقدار |dead-url=dead نامعتبر (کمک)
  5. ↑ «Nobel Foundation. Archived from the original on 2008-08-22». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  6. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲ فوریه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  7. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۴.
  8. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۲.
  9. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۲.
  10. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۲.
  11. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۲.
  12. ↑ «Nobel Foundation». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۲.
  13. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  14. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  16. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  17. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 8 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  18. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  19. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  20. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  21. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۰۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 22 August 2008. Retrieved 2008-10-09.
  22. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  23. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  24. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  25. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  26. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 15 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  27. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  28. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  29. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 7 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  30. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۱۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 20 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  31. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 12 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  32. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  33. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  34. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 2 November 2008. Retrieved 2008-10-09.
  35. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  36. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  37. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  39. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 2 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  40. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۲۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  41. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 October 2014. Retrieved 2008-10-09.
  42. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  43. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  44. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 15 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  45. ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 16 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  46. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 14 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  47. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  48. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۳۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  49. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 28 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  50. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 30 August 2009. Retrieved 2008-10-09.
  51. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  52. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  53. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 15 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  54. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  55. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۴۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  56. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 5 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  57. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  58. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  59. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 2 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  60. ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  61. ↑ ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  62. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 14 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  63. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  64. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  65. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۵۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 28 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  66. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 6 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  67. ↑ ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 4 November 2008. Retrieved 2008-10-09.
  68. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 22 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  69. ↑ ۶۹٫۰ ۶۹٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 22 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  70. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  71. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  72. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 18 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  73. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 18 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  74. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  75. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۶۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 4 November 2008. Retrieved 2008-10-09.
  76. ↑ ۷۶٫۰ ۷۶٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  77. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 5 November 2008. Retrieved 2008-10-09.
  78. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  79. ↑ ۷۹٫۰ ۷۹٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 27 June 2011. Retrieved 2008-10-09.
  80. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  81. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 15 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  82. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 14 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  83. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  84. ↑ ۸۴٫۰ ۸۴٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  85. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۷۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 26 February 2009. Retrieved 2008-10-09.
  86. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  87. ↑ ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 1 August 2008. Retrieved 2008-10-09.
  88. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  89. ↑ ۸۹٫۰ ۸۹٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 13 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  90. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  91. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 14 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  92. ↑ ۹۲٫۰ ۹۲٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 17 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  93. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  94. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  95. ↑ ۹۵٫۰ ۹۵٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۸۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  96. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 18 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  97. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 2 November 2008. Retrieved 2008-10-09.
  98. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 22 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  99. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 14 October 2013. Retrieved 2008-10-09.
  100. ↑ ۱۰۰٫۰ ۱۰۰٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 15 September 2008. Retrieved 2008-10-09.
  101. ↑ ۱۰۱٫۰ ۱۰۱٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 28 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  102. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 12 February 2009. Retrieved 2008-10-09.
  103. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 7 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  104. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 December 2008. Retrieved 2008-10-09.
  105. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۱۹۹۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  106. ↑ ۱۰۶٫۰ ۱۰۶٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 21 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  107. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 19 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  108. ↑ ۱۰۸٫۰ ۱۰۸٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۲". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 March 2009. Retrieved 2008-10-09.
  109. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۳". Nobel Foundation. Archived from the original on 8 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  110. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۴". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  111. ↑ ۱۱۱٫۰ ۱۱۱٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۵". Nobel Foundation. Archived from the original on 24 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  112. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۶". Nobel Foundation. Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  113. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۷". Nobel Foundation. Archived from the original on 10 August 2011. Retrieved 2008-10-09.
  114. ↑ ۱۱۴٫۰ ۱۱۴٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۸". Nobel Foundation. Archived from the original on 8 October 2008. Retrieved 2008-10-09.
  115. ↑ ۱۱۵٫۰ ۱۱۵٫۱ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۰۹". Nobel Foundation. Archived from the original on 8 October 2009. Retrieved 2009-10-06.
  116. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۱۰". Nobel Foundation. Archived from the original on 7 October 2010. Retrieved 2010-10-05.
  117. ↑ "The Nobel Prize in Physics ۲۰۱۱". Nobel Foundation. Archived from the original on 5 October 2011. Retrieved 2011-10-05.
  118. ↑ "The Nobel Prize in Physics 2018". Nobel Foundation. Archived from the original on 8 October 2019. Retrieved 8 October 2019.
  119. ↑ He is considered a U.S. citizen by Nobel Prize Committee.
  120. ↑ "The Nobel Prize in Physics 2021" (PDF). Nobel Foundation. Retrieved 5 October 2021.
  121. ↑ 2022 Nobel Prize in Physics: Press release nobelprize.org. Retrieved 4 October 2022
  122. ↑ "The Nobel Prize in Physics 2023". Nobel Foundation. 3 October 2023. Retrieved 3 October 2023.
  123. ↑ "Contributors [Back cover]". IEEE Journal of Quantum Electronics. 6 (12). 1970.
  124. ↑ «برندگان نوبل فیزیک ۲۰۲۳ معرفی شدند». ایسنا. ۱۱ مهر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  125. ↑ "The Nobel Prize in Physics 2024". Nobel Foundation. Archived from the original on 2024-10-09. Retrieved 2024-10-08.
یادداشت‌ها
  1. ^  نام برندگان با توجه به نام‌های رسمی ارائه شده در nobelprize.org وب سایت رسمی بنیاد نوبل و تصاویر رسمی ارائه شده توسط بنیاد نوبل.
  2. ^ اطلاعات مربوط به ملیت و کشور برندگان با توجه به nobelprize.org، وب سایت رسمی بنیاد نوبل. این اطلاعات زادگاه یا شهروندی افراد را ممکن است منعکس نکند.
  3. ^ استنادها برای هر جایزه به نقل از nobelprize.org، وب سایت رسمی بنیاد نوبل.

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فهرست برندگان جایزه نوبل فیزیک موجود است.