فیلیپ دو لا هیر

فیلیپ دو لا هیر
فیلیپ دو لا هیر
زادهٔ۱۸ مارس ۱۶۴۰
درگذشت۲۱ آوریل ۱۷۱۸
ملیتفرانسه
پیشینه علمی
شاخه(ها)ریاضیات، اخترشناسی، معماری

فیلیپ دو لا هیر (انگلیسی: Philippe de La Hire؛‏ ۱۸ مارس ۱۶۴۰ – ۲۱ آوریل ۱۷۱۸) دانشمند در زمینه ریاضیات، اخترشناسی، و معمار و نقاش اهل فرانسه بود. به گفتهٔ برنار لو بوویه دو فونته‌نل، «دو لا هیر برای خودش یک دانشگاه بود.» او در پاریس به دنیا آمد و در ۱۶۶۰ برای مطالعهٔ نقاشی برای چهار سال به ونیز رفت. در بازگشت به پاریس شاگر ژرار دوسارگ شد و از او ژرفانمایی آموخت. در ۴ اوت ۱۶۷۰ به عنوان استاد نقاش اجازهٔ کار یافت.

سپس رو به علم آورد و استعدادی از خود در زمینهٔ ریاضیات نشان داد. در ۱۶۷۸ به عضویت فرهنگستان علوم فرانسه درآمد. لا هیر، در اثری که به خزانه‌دار فرانسه ژان-باتیست کولبر تقدیم شده‌است، اصول هندسی را به زبان ساده و آسان توضیح می‌دهد. هر مقطع مخروطی در فصل مخصوص خود بررسی شده‌است. بیضی به عنوان مکان هندسی نقاطی با مجموع ثابت فواصل از دو نقطه تعریف می‌شود و ویژگی‌های خط مماس، قطرهای مزدوج، و معادلهٔ آن بیان شده‌است و پس از آن بحثی در مورد مختصات دکارتی مقاطع مخروطی آمده‌است.[۱] رنه دکارت خود مقاطع مخروطی آپولونیوس، به‌ویژه بیضی و سهمی، را در آثارش در باب هندسه تحلیلی بررسی کرده بود.[۲] بااین‌حال مهم‌ترین اثر لا هیر «مقاطع مخروطی»[الف] نام دارد و از نُه کتاب تشکیل شده‌است. لا هیر در کتاب ۲ مخروط را به شیوهٔ آپولونیوس بیان می‌دارد و تعریف‌های جدیدی (از جمله directrix یا «خط هادی»، به عنوان خطی که با تبدیل بیضی به دایره به سمت بینهایت میل می‌کند) را نیز ارائه می‌کند. در کتاب ۳ معادلهٔ مقاطع مخروطی حاصل می‌شود و بقیهٔ اثر هم کم‌وبیش به شرح آرای آپولونیوس می‌پردازد.[۳] در دو قرن پس از لا هیر، عمدهٔ پیشرفت‌های مرتبط با مقاطع مخروطی در زمینهٔ هندسه تصویری صورت گرفت.[۴]

کوه لا هیر در ماه به افتخار او نام گذاری شده‌است.

منابع

  1. Sectiones Oonicae
  1. Coolidge 1945‏:‎29-44
  2. Mazer 2011‏:‎39
  3. Coolidge 1945‏:‎29-44
  4. Coolidge 1945‏:‎45

پیوند به بیرون