ممالک سوری-هیتی

خاور نزدیک باستان
مناطق و ایالات
میان‌رودان • سومریان • اکد • آشوریه • تمدن بابل • امپراتوری آشوری نو • امپراتوری بابل نو • مصر • مصر باستان ایران • شاهنشاهی هخامنشی • ایلام (تمدن) • ماد آناتولی • هیتی‌ها • هوری‌ها • ممالک سوری-هیتی • اورارتو شام (سرزمین) • تاریخ قوم اسرائیل • فنیقی‌ها
دوره‌های باستان‌شناسی
گاه‌شناسی • عصر برنز • فروپاشی عصر برنز • عصر آهن
زبان‌ها
زبان اکدی • زبان آرامی • آشورشناسی • خط میخی • زبان عیلامی • عبری توراتی • زبان هیتی • زبان هوری • زبان فنیقی • زبان سومری • زبان اورارتویی
ادبیات
ادبیات اکدی • متون هیتی • ادبیات سومری
اسطوره شناسی
اساطیر بابلی • اساطیر هیتی • اساطیر بین‌النهرین • اساطیر مصر
مباحث دیگر
قانون آشوری • نجوم بابلی • قانون بابلی • ریاضیات بابلیان • قانون به خط میخی

ممالک سوری-هیتی تعدادی از ایالت‌های کوچک مستقل بودند که پس از سقوط امپراتوری هیتی در حدود سال ۱۱۸۰ قبل از میلاد به وجود آمدند.

ممالک سوری-هیتی به صورت تعدادی واحد سیاسی در عصر آهن در بخش‌های جنوب شرقی ترکیه امروزی و بخش‌های شمال غربی سوریه امروزی بودند که زبان رایج برخی از آن‌ها لووی و برخی دیگر آرامی بود. به این گروه از مملکت‌ها، ممالک هیتی نو (در ادبیات قدیمی‌تر) و لووی-آرامی (در آثار علمی جدیدتر) هم گفته می‌شود. در قدیم به این ناحیه، «سرزمین هاتی و آرام» گفته می‌شد.

پیدایش

این مملکت‌ها پس از فروپاشی پادشاهی جدید هیتی در سده ۱۲ پیش از میلاد به وجود آمدند و تا زمان تسلط امپراتوری آشور بر آن‌ها که در قرن هشتم قبل از میلاد رخ داد، پابرجا بودند.

تاریخ‌نگاران، بر اساس چندین معیار فرهنگی مشابه و مشترک بین هر دو جامعه شمالی (لوویایی) و جنوبی (آرامی) وجود داشت آن‌ها را با هم گروه‌بندی کرده‌اند. تبادل فرهنگی بین آن جوامع به عنوان یک پدیده منطقه‌ای خاص دیده می‌شود، به ویژه با توجه به تمایزات زبانی مهم بین دو زبان اصلی منطقه‌ایو زبان لووی متعلق به گروه آناتولی از زبان‌های هند و اروپایی بود و آرامی متعلق به گروه سامی غربی از زبان‌های سامی.^{[۱][۲][۳][۴][۵][۶]}

این مملکت‌های کوچک از سه واحد سیاسی پیشین سرچمشه گرفتند: یکی شاهزاده‌نشین کارکمیش، که در اصل قلمرو هوری‌ها بود اما توسط هیتی‌ها فتح شده بود؛ دیگری بخشی از قلمرو کیزوواتنا که دارای جمعیت آمیخته لووی-هوری بود؛ و سوم، بخشی از شاهزاده‌نشین تارهونتاشا که عمدتاً لووی بود.

مرکز اصلی هیتی‌ها در اطراف خاتوشا به دلیل ظهور پادشاهی فریگی کاملاً از میان رفت.

منابع

پیوند به بیرون

تاریخ ترکیه
پیشاتاریخ Prehistory of Anatolia Palaeolithic Anatolia حدود ۵۰۰٬۰۰۰–  ۱۰٬۰۰۰ پیش از میلاد Mesolithic Anatolia حدود ۱۱٬۰۰۰–  ۹٬۰۰۰ پیش از میلاد Neolithic Anatolia حدود ۸٬۰۰۰–  ۵٬۵۰۰ پیش از میلاد
عصر برنز تروآ ۳۰۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد حتیان ۲۵۰۰–۲۰۰۰ پیش از میلاد اکد ۲۴۰۰–۲۱۵۰ پیش از میلاد Luwians ۲۳۰۰–۱۴۰۰ پیش از میلاد امپراتوری آشور ۱۹۵۰–۱۷۵۰ پیش از میلاد آخه‌ای‌ها ۱۷۰۰–۱۳۰۰ پیش از میلاد Kizzuwatna ۱۶۵۰–۱۴۵۰ پیش از میلاد هیتی‌ها ۱۶۸۰–۱۲۲۰ پیش از میلاد Arzawa ۱۵۰۰–۱۳۲۰ پیش از میلاد میتانی ۱۵۰۰–۱۳۰۰ پیش از میلاد Hayasa-Azzi ۱۵۰۰–۱۲۹۰ پیش از میلاد لیکیه ۱۴۵۰–۳۵۰ پیش از میلاد Assuwa ۱۳۰۰–۱۲۵۰ پیش از میلاد Diauehi ۱۲۰۰–۸۰۰ پیش از میلاد سوری-هیتی ۱۲۰۰–۸۰۰ پیش از میلاد فریگیه ۱۲۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد کاریا ۱۱۵۰–۵۴۷ پیش از میلاد Tuwanuwa ۱۰۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد ایونیا ۱۰۰۰–۵۴۵ پیش از میلاد اورارتو ۸۵۹–۵۹۵/۵۸۵ پیش از میلاد
عصر آهن Diauehi 1200–800 پیش از میلاد سوری-هیتی ۱۲۰۰–۸۰۰ پیش از میلاد فریگیه ۱۲۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد کاریا ۱۱۵۰–۵۴۷ پیش از میلاد دوریس ۱۱۰۰–۵۶۰ پیش از میلاد آئولیس ۱۰۰۰–۵۶۰ پیش از میلاد تیانا ۱۰۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد ایونیا ۱۰۰۰–۵۴۵ پیش از میلاد اورارتو ۸۵۹–۵۹۵/۵۸۵ پیش از میلاد ماد ۶۷۸-۵۴۹ پیش از میلاد لیدیه ۶۸۵–۵۴۷ پیش از میلاد
دوران قدیم آناتولی کلاسیک تراکیان شاهنشاهی هخامنشی ۵۵۹–۳۳۱ پیش از میلاد پادشاهی اسکندر ۳۳۴–۳۰۱ پیش از میلاد پادشاهی کاپادوسیه ۳۲۲-۱۳۰ پیش از میلاد آنتیگونی ۳۰۶–۱۶۸ پیش از میلاد سلوکیان ۳۰۵–۶۴ پیش از میلاد پادشاهی بطلمیه ۳۰۵–۳۰ پیش از میلاد پادشاهی پنتوس ۳۰۲–۶۴ پیش از میلاد بیتینی ۲۹۷–۷۴ پیش از میلاد پادشاهی پرگامون ۲۸۲–۱۲۹ پیش از میلاد گالاتیا ۲۸۱–۶۴ پیش از میلاد شاهنشاهی اشکانی ۲۴۷ پیش از میلاد–۲۲۴ پس از میلاد امپراتوری ارامنه ۱۹۰ پیش از میلاد–۴۲۸ پس از میلاد جمهوری روم ۱۳۳–۲۷ پیش از میلاد کوماژن ۱۶۳ پیش از میلاد–۷۲ پس از میلاد امپراتوری روم ۲۷ پیش از میلاد–۳۳۰ پس از میلاد شاهنشاهی ساسانی ۲۲۴–۶۵۱ پس از میلاد
قرون وسطی Medieval Anatolia امپراتوری روم شرقی (۳۳۰–۱۴۵۳) خلافت راشدین (۶۳۷–۶۵۶) امپراتوری سلجوقی (۱۰۳۷–۱۱۹۴) دانشمندیان (۱۰۷۱–۱۱۷۸) ملوک‌الطوائف ترکمن در آسیای کوچک (۱۰۸۱-۱۴۲۳) سلجوقیان روم (۱۰۷۷–۱۳۰۷) پادشاهی ارمنی کیلیکیه (۱۰۷۸–۱۳۷۵) ادسا (۱۰۹۸–۱۱۵۰) آل ارتق (۱۱۰۱–۱۴۰۹) امپراتوری ترابوزان (۱۲۰۴–۱۴۶۱) امپراتوری نیقیه (۱۲۰۴–۱۲۶۱) امپراتوری لاتین (۱۲۰۴–۱۲۶۱) ایلخانان (۱۲۵۶–۱۳۳۵) قراقویونلو (۱۳۷۵–۱۴۶۸) آق‌قویونلو (۱۳۷۸–۱۵۰۱)
عصر عثمانی Periods of Ottoman Empire Rise (۱۲۹۹–۱۴۵۳) Classical Age (۱۴۵۳–۱۵۶۶) Transformation (۱۵۶۶–۱۷۰۳) Old Regime (۱۷۰۳–۱۷۸۹) Decline and modernization (۱۷۸۹–۱۹۰۸) Defeat and dissolution (۱۹۰۸–۱۹۲۲)
جمهوری ترکیه دوره‌های ترکیه جنگ استقلال (۱۹۱۹–۱۹۲۲) دولت ملی (۱۹۲۰–۱۹۲۳) دوران تک‌حزبی (۱۹۲۳–۱۹۳۰) (۱۹۳۰–۱۹۴۵) دوران چندحزبی (۱۹۴۵–اکنون)
مرتبط آناتولیایی‌های باستان مهاجرت ترکها به آناتولی پیشینهٔ قانون اساسی تاریخ اقتصادی تاریخ نظامی تاریخ فرهنگی گاه‌شمار
درگاه ترکیه
ن ب و