1930

Kalinders
Gregoriaanske kalinder	1930 MCMXXX
Ab urbe condita	2683
Armeenske kalinder	1379 ԹՎ ՌՅՀԹ
Etiopyske kalinder	1922 – 1923
Hebriuwske kalinder	5690 – 5691
Hindoekalinders
- Vikram Samvat	1985 – 1986
- Shaka Samvat	1852 – 1853
- Kali Yuga	5031 – 5032
Iraanske kalinder	1308 – 1309
Islamityske kalinder	1349 – 1349
Juliaanske kalinder	Gregoriaansk min 13 dgn.
Sineeske kalinder	4626 – 4627 丙巳 – 丁午

1930 is in gewoan jier dat begjint mei in woansdei. (Gregoriaanske kalinder foar 1930.)

Dit jier makket ûnderdiel út fan it desennium fan 'e 1930-er jierren.

Foarfallen

• 13 jannewaris - De earste Mickey Mouse-strip ferskynt.
• 23 jannewaris - Yn 'e Dútske dielsteat Tueringen wurdt Wilhelm Frick as earste NSDAP-politikus ea minister yn in dielsteatregear.
• 23 jannewaris - Stifting fan de WSSFS.
• 24 jannewaris - Yn Eindhoven wurdt de earste patatkream fan Nederlân iepene.
• 26 jannewaris - Yn Britsk-Ynje ropt de sosjalistyske foaroanman Jawaharlal Nehru de ûnôfhinklikheid fan Yndia út by wize fan protest tsjin 'e Britske wegering om 'e koloanje mear selsbestjoer te jaan.
• 28 jannewaris - Yn Spanje moat premier Miguel Primo de Rivera, dy't lieding jout oan in militêre diktatuer, opstappe as gefolch fan in finansjele krisis yn it ramt fan 'e Grutte Depresje, nei't dúdlik wurdt dat it leger him net mear stipet.
• 18 febrewaris - De Amerikaanske astronoom Clyde Tombaugh ûntdekt Pluto, de njoggende planeet fan it Sinnestelsel.
• 22 febrewaris - Oprjochting fan It Fryske Gea.
• 30 febrewaris - Komt as datum foar yn de Revolusjonêre kalinder fan de Sovjet-Uny.
• 6 maart - In massale demonstraasje troch wurkleazen yn New York wurdt troch de Amerikaanskes plysje ûnmeilydsum útinoar slein.
• 12 maart - Yn Britsk-Ynje begjint de lânseigen foaroanman Mahatma Gandhi oan it haad fan in grutte kloft folk oan syn Sâltmars nei de see, om dêr sels sâlt te winnen en sa it Britske monopoalje op sâlt yn Ynje oan 'e kaak te stellen.
• 25 maart - De Europa fan de NDL wint de Blauwe Wimpel mei 4 dagen, 17 oere en 6 minuten.
• 3 april - Nei it ferstjerren fan keizerinne Zewditu wurdt Haile Selassie allinnichhearsker fan Abessynje.
• 5 maaie - Oan 'e ein fan syn súksesfolle Sâltmars wurdt yn Britsk-Ynje de aktivist Mahatma Gandhi mei tûzenen oanhingers op lêst fan Lord Irwin, de Britske ûnderkening, arrestearre foar it yllegaal winnen fan sâlt (dêr't de Britske oerheid yn Ynje it monopoalje op hat).
• 15 maaie - De Nederlânske minister Reymer fan Wetttersteat kûndiget it Stjoertiidbeslút ôf. Dit wurdt wol it hichtepunt fan de ferpyldering neamd.
• 19 maaie - Súd-Afrika fiert it frouljuskiesrjocht yn (mar allinnich foar blanke froulju).
• 8 juny - De út ballingskip weromroppen Karel II folget syn njoggenjierrige soan Michael op as kening fan Roemeenje. (Hy wie yn 1925 ferballe troch syn heit, kening Ferdinand, en doe't dyselde yn 1927 stoar, waard er dêrom opfolge troch syn pakesizzer, de doe seisjierrige Michael.)
• 26 juny - It 16e Partijkongres fan de Kommunistyske Partij fan de Sovjet-Uny stiet hielendal yn it teken fan suverings. Foaroanman Josef Stalin hâldt in seis oeren duorjende taspraak dêr't er fierdere maatregels yn oankundiget tsjin trotskisten en oare tsjinstanners.
• 1 july - It Feriene Keninkryk stimt yn mei de ûnôfhinklikheid fan Irak, dy't pland stiet foar 1932.
• 16 july - De lêste hynstetram fan Nederlân, tusken Makkum en Harkesyl, wurdt ferfongen troch in bustsjinst.
• 8 augustus - Earste Betty Boop-tekenfilm komt út, mei de titel Dizzy Dishes.
• 21 augustus - Yn Nederlân falt de Wieringermar drûch. Dit is it earste grutte projekt fan 'e Suderseewurken.
• 25 augustus - Yn Poalen lit de premier en minister fan Definsje, maarskalk Józef Piłsudski, de lieders fan 'e linkse en sintrumrjochtse opposysjepartijen oppakke en finzen sette.
• 25 augustus - By in steatsgreep yn Perû wurdt diktator Augusto Leguía ôfset, dy't al sûnt 1919 oan macht is.
• 5 septimber - By in steatsgreep yn Argentynje wurdt de liberale presidint Hipólito Irigoyen ôfset troch generaal José Uriburu, dy't stipe wurdt troch de grutgrûnbesitters.
• 9 septimber - Yn Peking lit generaal Feng Yuxiang himsels ta presidint útroppe fan in tsjinregear (tsjin dat fan Chiang Kai-shek).
• 14 septimber - By Ryksdeiferkiezings yn Dútslân komme de faksistyske NSDAP en de kommunistyske KPD as de grutte winners út 'e bus.
• septimber - De Earste Koerdysk-Arabyske Oarloch brekt út yn noardlik Irak.
• 4 oktober - Foar de earste kear is it Wrâldbistedei.
• 4 novimber - By de Revolúsje fan 1930 komt yn Brazylje Getúlio Vargas oan 'e macht.
• 5 desimber - Yn Belgje falle by de giframp yn de Maasdelling by Luik 66 deaden as der in wolk giftich gas út in gemysk fabryk ûntsnapt.
• 12 desimber - De lêste Alliëarde troepen ûntromje it Saargebiet, dat de status fan mandaatgebiet fan it Folkebûn hat.
• 22 desimber - Yn 'e Noarske haadstêd Oslo ûndertekenje Nederlân, Belgje, Lúksemboarch, Denemark, Noarwegen, Sweden en Finlân de Konvinsje fan Oslo, wêryn't se inoar ekonomyske en politike stipe ûnthjitte.
• 22 desimber - Oprjochting fan de Federaasje fan Fryske Studinteferienings yn de Kânselerij te Ljouwert.
• 30 desimber - Nei't de opstân fan Feng Yuxiang yn noardlik Sina delslein is, konsintrearret de Sineeske diktator Chiang Kai-shek him op it besingeljen en ferneatigjen fan 'e kommunistyske bases yn súdlik Sina.
• sûnder datum - De legindaryske Amerikaanske kriminelen Bonnie en Clyde krije kunde oan inoar.

Berne

jannewaris

• 3 - Robert Loggia, Amerikaansk akteur († 2015)
• 4 - Sorrell Booke, Amerikaansk akteur († 1994)
• 15 - Hylkje Goïnga, Frysk skriuwster († 2001)
• 23 - Derek Walcott, Sint-Lusiaansk dichter, skriuwer en Nobelpriiswinner († 2017)
• 31 - Joop Dikmans, Nederlânsk akteur († 2022)

febrewaris

• 8 - Kees Visscher, Nederlânsk skriuwer († 2007)
• 12 - Viola Hatch, Amerikaansk aktiviste, politika en bestjoerster
• 22 - Jean Bobet, Frânsk hurdfytser († 2022)

maart

• 21 - Jos van Manen Pieters, Nederlânsk skriuwster († 2015)
• 24 - Jack Kooistra, Frysk sjoernalist en nazy-jager
• 30 - John Lanting, Nederlânsk akteur († 2018)

april

• 2 - Hemut Kohl, bûnskânselier fan Dútslân († 2017)
• 7 - Andrew Sachs, Dútsk-Britsk akteur († 2016)
• 12 - Ype Schaaf, Frysk predikant en sjoernalist († 2003)
• 12 - Louw de Graaf, Frysk politikus († 2020)
• 24 - Leen Droppert, Nederlânsk byldzjend keunstner († 2022)
• 30 - Kitty Janssen, Nederlânsk aktrise († 2012)

maaie

• 3 - Hendrik van Eikema Hommes, Frysk heechlearaar filosofy en rjochtsgeleardheid († 1984)
• 11 - Edsger Wybe Dijkstra, Nederlânsk wiskundige († 2002)
• 22 - Dieuwke de Graaff-Nauta, Frysk politika († 2008)
• 31 - Clint Eastwood, Amerikaansk akteur en regisseur

juny

• 3 - Rein Strikwerda, Frysk ortopedysk sjirurch († 2006)
• 12 - Jim Nabors, Amerikaansk akteur en sjonger († 2017)
• 15 - Gerrit Hensens, Nederlânsk politikus († 2022)

july

• 15 - Jacques Derrida, Frânsk literêr kritikus en filosoof († 2004)
• 17 - Sigge Ericsson, Sweedsk reedrider († 2019)

augustus

• 1 - Karoly Grosz, premier fan Hongarije († 1996)
• 5 - Neil Armstrong, Amerikaansk astronaut, earste minsk op 'e moanne († 2012)
• 17 - Ted Hughes, Ingelsk dichter en skriuwer († 1998)
• 25 - Sean Connery, Skotsk akteur († 2020)
• 28 - Ben Gazzara, Amerikaansk akteur († 2012)
• 28 - Windsor Davies, Britsk akteur († 2019)

septimber

• 6 - Durk van der Ploeg, Frysk skriuwer
• 7 - kening Boudewijn fan Belgje († 1993)
• 8 - Marilyn Durham, Amerikaansk skriuwster († 2015)
• 23 - Ray Charles, Amerikaansk sjonger en muzikant († 2004)
• 25 - Ellen Moves Camp, Amerikaansk minskerjochte-aktiviste († 2008)
• 29 - Colin Dexter, Ingelsk skriuwer († 2017)

oktober

• 4 - Gerard van der Weerd, Frysk dirigint († 2012)
• 5 - Renze de Vries, Nederlânsk sportbestjoerder († 2012)
• 10 - Kim Winona, Amerikaansk aktrise († 1978)
• 17 - Fred van der Vlugt, Nederlânsk sjoernalist († 2002)
• 27 - Wim Quist, Nederlânsk arsjitekt († 2022)
• 31 - Michael Collins, Amerikaansk romtefarder († 2021)

novimber

• 3 - Eppe Otter, Frysk pionier Feanhoopfestival († 2012)

desimber

• 4 - Sheila Benson, Amerikaansk filmkritika († 2022)
• 8 - Maximilian Schell, Eastenryksk-Switsersk akteur, regisseur en skriuwer. († 2014)
• 11 - Simon van Wattum, Nederlânsk sjoernalist en skriuwer († 1995)
• 11 - Jean-Louis Trintignant, Frânsk akteur († 2022)

datum ûnbekend

• Joop Verbeke, Frysk muzikant († 1997)

Ferstoarn

febrewaris

• 3 - Just Havelaar, Nederlânsk skilder en skriuwer (* 1880)
• 18 - Gerard Heymans, Frysk filosoof en grûnlizzer fan 'e psychology yn Nederlân (* 1857)

maaie

• 12 - Piter Jelles Troelstra, Frysk politikus en dichter (* 1860)
• 13 - Fridtjof Nansen, Noarsk ûntdekkingsreizger (* 1861)

july

• 7 - Arthur Conan Doyle, Skotsk skriuwer (* 1859)

oktober

• 11 - Sien van Hulst, inisjatyfnimster foar de wykferpleging en kreamsoarch (* 1868)

desimber

• 30 - Nicolaas Molenaar, Nederlânsk arsjitekt (* 1850)

datum ûnbekend

• ein april - Ellen Francis Mason, Amerikaansk oersetster (* 1846)

Literatuer

poëzij

• T.S. Eliot, The Journey of the Magi (oerset yn it Frysk as De Reis fan de Wizen)
• T.S. Eliot, A Song for Simeon (oerset yn it Frysk as In Liet foar Simeon)

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory 1930 fan Wikimedia Commons.