Fìobha

Fìobha
Suíomh
56°15′N 3°12′W / 56.25°N 3.2°W / 56.25; -3.2
Stát ceannasach	an Ríocht Aontaithe
Comhthír na Ríochta Aontaithe	Albain
Príomhchathair	Gleann Rathais
Daonra
Iomlán	373,550 (2019)
• Dlús	281.92 hab./km²
Tíreolaíocht
Cuid de	Ear-Thuath na h-Alba (toghcheantar parlaiminte na hAlban)
Achar dromchla	1,325.025 km²
Aitheantóir tuairisciúil
Cód ISO 3166-2	GB-FIF
Eile
Suíomh gréasáin	fife.gov.uk

Contae de chuid na hAlban is ea Fìobha,^[1] atá suite in oirdheisceart na hAlban. Tá beagnach 360,000 duine ina gcónaí i bhFìobha. Cónaíonn an tríú cuid den daonra i dtrí bhaile móra, mar atá Cair Chaladain (49,709 de dhaonra sa bhliain 2011), Dún Phárlain (49,706) agus Gleann Ráthais (39,277). Tá Cill Rímhinn lonnaithe ar an gcósta in oirthuaisceart Fhìobha. Tá Ollscoil Chill Rímhinn suite ar an mbaile sin agus í ar na hollscoileanna is sine san Eoraip. Ceapadh an cluiche galf ansin freisin.

Tá Gordon Brown, Iar-Phríomh Aire na Breataine Móire ina chónaí anseo lena bhean chéile Sarah agus a gclann óg.

Bailte

• Ánstruthair, Achadh an Fhuarain
• Baile Meireanach, Baile Mo Chaluim, Baile Mhullaich, Baile Theárlaich, Baile na h-Uaimh, Baile 'Ic Eòghainn, Bágh Dhealgadaidh,Baile nan Dealgan
• Cair Chaladain, Cúl Dún Beithe, Cathair Aile, Craoich, Cuileann Ros, Creagan Bhlàth Bholg, A' Chárnaich, Ceann-Achadh, Cill Dúnchad, Cille Mheinidh, Cill Reithneach, Cathair Aile, Cúbar, Ceann Gronna, Cille MoGhlasaidh, Cinn Chárdainn, Cill Rímhinn, Cnoc na Croise
• Dún Phárlain, Darfhasaidh, An Dìseart
• An Ealaidh, Eilean a' Chroinn
• Fraoch, Fáclann, Fleasg
• Gleann Ráthais
• Inbhir Chèitinn, Inbhir Lìobhann
• Luachar, Loch Gheallaidh, Leathad Bog
• Marc-Innis
• Obar Dobhair, Obar Chrombaidh
• Port na Banrighinn
• Ros Fhíobh
• Srath Aodainn, Srath Mioglach
• Tulach-Aluinn
• Uachdar Mucadaidh, Uachdar Tuil, Uachdar Doirein

Tíreolaíocht

• Abhainn Lìobhann
• Creag Lìte
• Eilean Chathair Amain, Eilean Mhàigh
• Innis Garbhach, Innis Choluim, Innis Cheith, Innis nam Bhiocaire
• Linne Foirthe, Linne Tatha, Loch Gheallaidh
• Muc-Dhruim
• Rubha Fiobha

Cultúr

• Dún Phárlain Banrighinn Mairead
• Gleann Ráthais & Baile nan Dealgan
• Oilthigh Chill Rìmhinn

Daoine ainmniúla

• Robert Adam (1728–1792), ailtire
• Stuart Adamson, ceoltóir (Big Country, The Skids)
• Robert Hope Moncrieff Aitken (1826–1887), Leifteanant ins an 13ú, Bengal Native Infantry, a bhfuair an Victoria Cross
• Ian Anderson, ceoltóir, príomhamhránaí san Jethro Tull
• Iain Banks, scríbhneoir
• Lady Anne Barnard, scríbhneoir taistil, ealaíontóir agus féileacán sóisialta na tréimhse
• Andrew Whyte Barclay, (1817–1884), dochtúir, Léachtóir Lumleian, agus óráidí (féach:Harveian Oration)
• Jim Baxter, peileadóir
• Guy Berryman, dordghiotáraí sa bhanna Coldplay
• Sir James Black, cógaseolaí agus buaiteoir Duais Nobe
• Sir Ernley Blackwell, dlíodóir agus státseirbhíseach
• Edith Bowman, BBC Radio 1/6 DJ
• Caroline Brazier, leabharlannaí
• Gordon Brown, former British Prime Minister and Chancellor of the Exchequer and former MP for Kirkcaldy and Cowdenbeath
• Scott Brown, Scotland and Celtic F.C. footballer
• Gregory Burke, playwright
• Kenn Burke, ballet dancer
• Alexander Buchanan Campbell, ailtire
• Andrew Carnegie, tionsclaí agus daonchara
• Henry Chisholm (1822-1881), feidhmeannach an tionscail cruach
• Jim Clark, a bhain an 'Formula One World Drivers' Champion faoi dhó
• James Clephan, Leifteanant ar bord an lo0ng HMS Spartiate (1798)|HMS Spartiate le linn chath Trafalgar
• Archibald Constable (1774–1827), foilsitheoir, díoltóir leabhar agus stáiseanóir
• Kenneth Cranham, aisteoir
• King Creosote, ceoltóir
• Lawrence Daly, Árd-Rúnaí an NUM
• David Danskin, príomhbhunaitheoir Arsenal FC
• James Dewar, breitheamh
• Barbara Dickson, ceoltóir agus aisteoir
• Thomas Millie Dow (1848–1919), ealaíontóir, baill den Glasgow School
• Philip Charles Durham, mairnéalach agus captaen san long HMS Defiance ag Cath Trafalgar
• Marjorie Fleming (1803–1811), scríbhneoir leanaí agus file
• Sir Sandford Fleming, (1827–1915), innealtóir, a mhol an caighdeán domhanda criosanna ama, a ndearnadh innealtóireacht ar an Intercolonial Railway agus an Canadian Pacific Railway
• Valentine Fleming (1882–1917), feisire parlaiminte agus athair an údair Ian Fleming
• John Forbes, named the city of Pittsburgh
• Chris Fusaro, imreoir rugbaí
• Thomas Lomar Gray (1850–1908), innealtóir aitheanta i gcomhair a chuid oibre ceannródaí san seismeolaíocht.
• Martin Grehan, peileadóir
• Thomas Hardy, (1747–1798), ministir creidimh, Modhnóir Chomhthionól Ginearálta Eaglais na hAlban agus Ollamh le Stair Eaglasta ag Ollscoil Dhún Éideann
• Alexander Henderson (c.1583–1646), diagaire, agus státaire eaglasta tábhachtach
• Shirley Henderson, aisteoir
• Peter Horne, imreoir rugbaí
• Bob Howie agus Dave Howie, imreoirí rugbaí
• Ninian Imrie ó Denmuir (a fuair bás sa bhliain 1820) oifigeach airm agus geolaí
• Danny Inglis, Imreoir dairteacha
• Peter Johnstone, peileadóir Celtic FC
• Henrietta Keddie (1827–1914), úrscéalaí a scríobh faoin cleite eile Sarah Tytler
• Deborah Knox, bhuaigh sí bonn óir Oilimpeach sa churláil
• Craig Levein, iarpheileadóir Albanach agus bainisteoir gairmiúil
• Jackie Leven, amhránaí-cumadóir
• Wallace Lindsay, scoláire clasaiceach, pailéagrafadóir, Ollamh le Daonnacht in Ollscoil Chill Rímhinn
• Robert Lindsay of Pitscottie, scríbhneoir ón 16ú haois
• Anne Macaulay ceoleolaí, seandálaí, údar agus léachtóir
• Douglas Mackinnon, stiúrthóir
• Kathleen Jamie, file
• Mary Somerville, eolaí
• Jocky Wilson (1950–2012). Imreoir dairteacha.^[2]

Tagairtí