Biosmat

Biosmat
Biosmat fìor-ghlan.
Clàr pillteach H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og ↓ * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Buadhan
Samhla	Bi
Àireamh	83
Buidheann	Pnìocoideanan (15; Va)
Ùine	6
Bloca	p
Seòrsa	Meatailt
Buadhan stuthach
Dath	Airgead
Buadhan atamach
Tomad atamach/Da	208.98040(1)[1]
Comh-dhealbhadh atamach	[Xe] 4f14 5d10 6s2 6p3
Cor ogsaideachaidh	+5, +4, +3, +2, +1
1mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	703 kJ mol−1
2mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	1610 kJ mol−1
3mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1	2466 kJ mol−1
v t e

'S e eileamaid cheimigeach a tha ann an biosmat le samhla Bi agus àireamh atamach 83.

'S e meatailt a tha ann. Tha e glè bheagan rèidio-beò ach tha an leth-bheatha ²⁰⁹Bi 1.9 × 10¹⁹ bliadhna fada.

Eachdraidh

Bha biosmat ainmeil ann an cianaimsir, ach ann an 1753 dhearbhaich Claude François Geoffroy gum b' e meatailtean eadar-dhealaichte a bha ann am biosmat, staoin agus luaidhe.

Tha freumh-fhacladh an ainm mì-shoilleir. 'S dòcha gu bheil an t-ainm a' dol bhon Arabais bi ismid ("mar antamonaidh") no bhon Gearmailtis Ìosal wis mat ("stuth geal").

Cleachdadh

Tha biosmat dùmhail, ach chan eil e puinnseanach mar luaidhe, mar sin cleachdar uaireannan biosmat an àite luaidhe. 'S e tàth-chuid an leigheas Pepto-Bismol (mar biosmat salicylate) a tha ann.

Iomraidhean

1. ↑ http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm