Ali Shogentsukov

Ali Shogentsukov

Nome orixinal	(kbd) Щоджэнцӏыкӏу Iэсхьэд и къуэ Алий
Biografía
Nacemento	28 de outubro de 1900 Baksan, Rusia (en)
Morte	29 de novembro de 1941 (41 anos) Distrito de Babrujsk, Belarús
Actividade
Ocupación	poeta, prosista
Carreira militar
Lealdade	Unión Soviética
Descrito pola fonte	Grande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (sec:Шогенцуков Али Асхадович) Enciclopedia soviética armenia, volume 8, (p.540)

Ali Ashatovich Shogentsukov (en kabardino ЩоджэнцIыкIу Iэсхьэд и къуэ Алий), nado en Bekhisen o 28 de outubro de 1900 e finado Babruisk o 29 de novembro de 1941, foi un profesor, escritor e tradutor kabardino, fundador da literatura kabardina. 

Naceu no óblast de Terek, no asentamento de Kushmezıkuey, que máis tarde se integraría na localidade de Bekhisen, xa formada a República Kabardino-Balkaria. En 1914 despois de se formar nunha escola rural entrou na madrasa de Bekhisen, pero expulsárono tras organizar unha protesta contra a decisión de cesar a Nuri Zahova (1890-1935) por ensinar materias en kabardino. Decidiu entón matricularse no Instituto Pedagóxico de Bekhisen, mais en decembro de 1917 pechou a escola por mor dos acontecementos revolucionarios e tivo que continuar a estudar en Istambul, foi na súa estadía en Turquía cando escribiu o seu primeiro poema, "Nane". En 1919 volveu a Kabardina, traballou como profesor de kabardino, foi director de escola e inspector educativo; tamén escribiu artigos en xornais, preocupándose pola lingua kabardina e a educación da xeración máis nova.

A partir de 1934 traballou na Unión de Escritores local, dedicado á identificación e promoción de novos escritores, e ao mesmo tempo desenvolveu labores como bolseiro no Instituto de Cultura da República Kabardino-Balkaria, participando en expedicións para a colleita e procesamento de material do folclore caucásico; neste labor centrouse na historia e cultura dos circasianos, tanto kabardinos como adigueos. Ao inicio da segunda guerra mundial escribiu versos patrióticos, instando aos cidadáns soviéticos a defender a patria. Participou na guerra e capturado no outono de 1941, morreu nun campo de concentración nazi en Babruisk (Belarús).

Considerado o creador da poesía kabardina soviética^[1], escribiu unha novela en verso, 8 poemas narrativos, 2 contos, 11 poemas, 20 artigos xornalísticos e traduciu 9 obras do ruso ao kabardino.^[2] A súa produción constitúe unha crónica literaria do pobo kabardino na época anterior á revolución e mais da soviética, seguindo a tradición da poesía oral kabardina^[3]. Tamén marcou o inicio da prosa kabardina soviética ao publicar o seu primeiro conto en 1931. Traduciu obras de Pushkin, Lermontov, Shevchenko, Gorky e Khetagurov.

• • Стиххэмрэ поэмэхэмрэ, Налшык, 1938;
  • Хьэжыгъэ пут закъуэ : Рассказ. Налшык, 1940;
  • Ныбжьыщ1э хахуэ: Поэма. Налшык, 1940;
  • Стиххэмрэ поэмэхэмрэ . Налшык, 1941;
  • Тхыгъэ нэхъыф!хэр . Налшык, 1948;
  • Къамботрэ Лацэрэ. Роман //ЛХА «Кабарда». 1948. Кн.2. С. 63-74;
  • Тхыгъэхэр тхылъитIу, поэмы. Налшык, 1957;
  • Тхыгъэхэр томитIy, т. 1-2. Налшык, 1961;
  • Тхыгъэхэр . Нальчик, 1990;
  • Тхыгъэхэр. Нальчик, 2000.