Federico Fellini
Federico Fellini | |
---|---|
Nacemento | 20 de xaneiro de 1920 |
Lugar de nacemento | Rimini |
Falecemento | 31 de outubro de 1993 |
Lugar de falecemento | Roma |
Causa | ataque aéreo e infarto agudo de miocardio |
Soterrado | Rimini |
Nacionalidade | Italia |
Alma máter | Universidade de Roma La Sapienza |
Ocupación | director de cinema, guionista, satirico, artista de banda deseñada, escritor e realizador |
Cónxuxe | Giulietta Masina |
Coñecido por | La strada, Fellini 8½, Amarcord, I vitelloni e La dolce vita |
Premios | Praemium Imperiale, Óscar Honorífico, BAFTA de Melhor Direção de Arte, Blue Ribbon Awards for Best Foreign Film, Premio Bodil, Palma de Ouro, David di Donatello for Best Director, David Luchino Visconti, David di Donatello for Best Original Script, David René Clair, Directors Guild of America, European Film Academy Lifetime Achievement Award, Film Society of Lincoln Center, French Syndicate of Cinema Critics Awards, Nastro d'Argento for Best Director, Nastro d'Argento for Best Screenplay, sen etiquetar, Kansas City Film Critics Circle Awards 1966, Kinema Junpo, Moscow International Film Festival awards, New York Film Critics Circle Awards, Premio Sant Jordi de Cine, Festival Sesc Melhores Filmes, Grande Prémio do Júri do Festival de Veneza, Golden Lion for Lifetime Achievement e Cabaleiro da Gran Cruz da Orde ao Mérito da República Italiana |
Na rede | |
http://www.federicofellini.it/ | |
| |
[ editar datos en Wikidata ] | |
Federico Fellini, nado en Rimini o 20 de xaneiro de 1920 e finado en Roma o 31 de outubro de 1993, foi un director e guionista de cine italiano. Gañador de catro Óscar ó mellor filme en lingua non inglesa e dun Oscar Honorífico pola súa traxectoria.
Durante case catro décadas -desde Lo sceicco bianco de 1952 a La voce della luna 1990- Fellini "retrata", en ducias de películas, un pequeno grupo de personaxes memorables. El autodenominouse "un artesán que non ten nada que dicir, pero que sabe como dicilo". Deixou obras inesquecibles, cheas de sátira pero empapadas dunha sutil melancolía, caracterizadas por un estilo onírico e visionario. Os títulos das súas películas máis famosas - La strada, Le notti di Cabiria, La dolce vita, 8½ e Amarcord- convertéronse en tópicos mencionados na lingua orixinal en todo o mundo.
Traxectoria
Comezos
Fellini naceu nunha familia de clase media en Rimini onde pasou a súa infancia, estudando primeiro nun colexio de monxas pasando logo a un público, as vacacións de verán pasábaas en Gambettola, de onde era orixinaria parte da súa familia. Gustáballe debuxar en 1937 apareceron publicadas unhas caricaturas súas nunha publicación local da Opera Nazionale Balilla en Rimini[1] que tiveron tanto éxito que cun amigo montou unha tenda de retratos na cidade. Viviu durante un breve período de tempo en Florencia antes de se asentar ano 1939 en Roma, cidade na que traballaría como xornalista, escritor e debuxante. A data clave na súa relación co cine foi no ano 1944, cando coñeceu ao director Roberto Rossellini, un dos máis importantes directores do neorrealismo italiano. Colaborou como guionista con Rosselini en Roma, cidade aberta (1945).
Actividade
No 1951 estreouse como director codirixindo xunto con Alberto Lattuada, o filme Luces de variedades (1951), e en solitario co filme O xeque branco (1952). Gañou o seu primeiro premio co filme Os inútiles (1953) na Mostra de Venecia. Cos seus seguintes filmes, La Strada (1954) e As noites de Cabiria (1956), protagonizadas pola súa muller, Giulietta Masina, acadarían cadanseu Oscar de Hollywood ó mellor filme estranxeiro nos anos 1957 e 1958. O seu seguinte filme, La dolce vita (1960) foi un importante éxito comercial e o comezo da colaboración co actor Marcello Mastroianni, habitual nos seus filmes a partir de entón, o que lle permitiu desprenderse da súa herdanza neorrealista. Oito e medio (1963) marcou ó comezo da segunda etapa do cine de Fellini, marcado por unha exuberante fantasía e barroquismo, cun humor de trazos surrealistas. Giulietta dos espíritos (1965) orixinou certa polémica, que se repetiría noutros filmes como Roma (1972), sobre todo pola ironía coa que trata á sociedade italiana, especialmente á igrexa. Con Amarcord (1973), Fellini volveu á adolescencia do seu Rimini natal.
Últimos anos
Os seus últimos traballos, entre os que destacan Ensaio de orquestra (1978), A cidade das mulleres (1980), E a nave vaise (1983), Ginger e Fred (1985) e Entrevista (1988), mostran o seu desgusto diante de certos aspectos do mundo moderno. En 1993 recibiu o seu quinto óscar ó conxunto da súa carreira.
Filmografía
Como guionista
Galería de imaxes
- 1943: L'ultima carrozzella (Director: Mario Mattoli). Coguionista.
- 1945: Roma, cidade aberta (Director: Roberto Rossellini). Coguionista.
- 1946: Paisá, camarada (Director: Roberto Rossellini). Coguionista.
- 1947: Il delitto di Giovanni Episcopo (Director: Alberto Lattuada). Coguionista.
- 1948: Senza pietà (Director: Alberto Lattuada). Coguionista.
- 1948: O amor (Director: Roberto Rossellini). Coguionista.
- 1949: Il mulino del Po (Director: Alberto Lattuada). Coguionista.
- 1950: Francesco, giullare di Dio (Director: Roberto Rossellini). Coguionista.
- 1950: Il Cammino della speranza (Director: Pietro Germi). Coguionista.
- 1951: La città si difende (Director: Pietro Germi). Coguionista.
- 1951: Persiane chiuse (Director: Luigi Comencini). Coguionista.
- 1952: Il brigante di Tacca del Lupo (Director: Pietro Germi). Coguionista.
- 1979: Fortunella (Director: Eduardo De Filippo). Coguionista.
- 1979: Viaggio con Anita (Director: Mario Monicelli). Sen acreditar.
Anuncios de televisión
- 1984: Anuncio para Campari Soda.
- 1984: Anuncio para Barilla pasta.
- 1992: Tres anuncios para Banca di Roma.
Como director e guionista
- 1950: Luces de variedades.
- 1952: O xeque branco.
- 1953: Os inútiles.
- 1953: L'amore in città.
- 1954: La strada.
- 1955: Almas sen conciencia.
- 1957: Le notti di Cabiria.
- 1960: La dolce vita.
- 1962: Boccaccio '70.
- 1963: Fellini 8½.
- 1965: Giulietta dos espíritos.
- 1968: Histoires extraordinaires.
- 1969: Bloc-notes di un regista.
- 1969: O satiricón.
- 1970: I clowns.
- 1972: Roma.
- 1973: Amarcord.
- 1976: O Casanova, de Federico Fellini.
- 1978: Prova d'orchestra.
- 1980: A cidade das mulleres.
- 1983: E la nave va.
- 1986: Ginger e Fred.
- 1987: Intervista .
- 1990: La voce della luna.
Premios
Óscar
Ano | Categoría | Película | Resultado |
---|---|---|---|
1947 | Mellor guión orixinal | Roma, città aperta | Candidato |
1950 | Mellor guión orixinal | Paisà | Candidato |
1957 | Mellor filme de lingua non inglesa | La strada | Gañador |
1957 | Mellor guión orixinal | La strada | Candidato |
1958 | Mellor filme de lingua non inglesa | Le notti di Cabiria | Gañador |
1958 | Mellor guión orixinal | I vitelloni | Candidato |
1962 | Mellor director | La dolce vita | Candidato |
1962 | Mellor guión orixinal | La dolce vita | Candidato |
1964 | Mellor director | Fellini 8½ | Candidato |
1964 | Mellor guión orixinal | Fellini 8½ | Candidato |
1964 | Mellor filme de lingua non inglesa | Fellini 8½ | Gañador |
1971 | Mellor guión orixinal | Fellini Satyricon | Candidato |
1975 | Mellor filme de lingua non inglesa | Amarcord | Gañador |
1976 | Mellor director | Amarcord | Candidato |
1976 | Mellor guión orixinal | Amarcord | Candidato |
1977 | Mellor guión adaptado | O Casanova, de Federico Fellini | Candidato |
1993 | Óscar Honorífico |
Festival de Canes
Ano | Categoría | Película | Resultado |
---|---|---|---|
1957 | Palma de Ouro | Le notti di Cabiria | Candidato |
1960 | Palma de Ouro | La dolce vita | Gañador |
1972 | Gran Premio da técnica | Roma | Gañador |
1987 | Premio do 40 aniversario | Intervista | Gañador |
Festival de Venecia
Ano | Categoría | Película | Resultado |
---|---|---|---|
1953 | León de Prata | I vitelloni | Gañador |
1954 | León de Prata | La strada | Gañador |
1955 | León de Ouro | Almas sen conciencia | Gañador |
1985 | León de Ouro á unha carreira |