Síndrome paraneoplásica

As síndromes paraneoplasicas son diferentes conxuntos de síntomas que afectan a doentes de cancro e que non poden ser explicados polo efecto local do tumor, nin polo efecto das metástases, nin pola elaboración de hormonas propias do tecido do que provén o tumor. As síndromes paraneoplásicas que máis se adoitan dar son endocrinopatías, hipercalcemia, hipoglicemia, miastenia gravis e trombose venosa.

Clasificación

Existen síntomas paraneoplásicos xeneralizados nos pacientes con cancro, coma febre ou caquexia tumoral, producida pola produción de citoquinas que inhiben a expresión de xenes das enzimas que regulan os depósitos de graxa, provocando a perda de lípidos e proteínas pola mucosa gástrica. Outros son manifestacións específicas de certos sistemas e aparellos clasificándose as síndromes paraneoplásicas en endócrinas, neurolóxicas, hematolóxicas, cutáneas e outras.

Tipo Doenza ou síntoma Neoplasia causante Mecanismo causante
Endócrino[1]
Síndrome de Cushing
  • Cancro de pulmón de células pequenas[2]
  • Cancro de páncreas[2]
  • Tumor do tecido nervioso[2]
  • Timoma
 Produción ectópica de ACTH e factores estimulantes do ACTH
SIADH Secreción de ADH[2]
Hipercalcemia PTHrP (proteínas estimulantes da parathormona), TGF-α, TNF, IL-1[2]
Hipoglicemia
  • Fibrosarcoma[2]
  • Outros Sarcomas mesenquemais[2]
  • Cancro hepático[2]
 Insulina, substancias estimulantes de insulina[2] o IGF-II
Neurolóxicos[3] Síndrome miasténico de Eaton-Lambert (LEMS)
  • Cancro de pulmón de células pequenas
 Autoinmune
Dexeneración cerebelar paraneoplásica
  • Cancro de pulmón
  • Cancro de ovario
  • Cancro de mama
Encefalomielite Inflamación en cerebro e medula espiñal
Encefalite límbica
  • Cancro de pulmón de células pequenas
Encefalite
Opsoclonia
Encefalite por anticorpos anti-NMDA Reacción autoinmune contra o receptor NMDA
Polimiosite
Mucocutáneos[5] Acantosis nigricans

Autoinmune[2] Secreción do EGF

Dermatomiosite
  • Cancro de pulmón[2]
  • Cancro de mama[2]
 Autoinmune[2]
Signo de Leser-Trélat
Eritema necrolítico migratorio
  • Glucagonoma
Síndrome de Sweet
Papilomatose florida
Pioderma gangrenoso
Hipertricose xeneralizada adquirida
Hematolóxico[6] Granulocitosis Factor estimulante de colonias de granulocitos (G-SCF)
Policitemia
  • Carcinoma de células renais[2]
  • Hemanxioma cerebelar[2]
  • Cancro hepático[2]
 Eritropoetina[2]
Signo de malignidade de Trousseau
  • Cancro de páncreas[2]
  • Cancro de pulmón[2]
 Mucinas que activan a coagulación[2], others
Endocardite trombótica non bacteriana
  • Cancro en estado avanzado[2]
 Trombofilia[2]
Anemia Descoñecida[2]
Outras Glomerulonefrite membranosa
  • Varias causas[2]

Antíxenos tumorais[2] Complexos inmunes[2]

Osteomalacia inducida por tumor
  • Hemanxiopericitoma

FGF-23 (Factor de crecemento de fibroblastos-23)

Síndrome de Stauffer
  • Carcinoma de células renais

Notas

  1. ↑ Paraneoplastic endocrine syndromes Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 2,34 2,35 2,36 Table 6-5 in: Mitchell, Richard Sheppard; Kumar, Vinay; Abbas, Abul K.; Fausto, Nelson (2007). Robbins Basic Pathology. Philadelphia: Saunders. ISBN 1-4160-2973-7.  8th edition.
  3. ↑ Nervous system paraneoplastic syndromes Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.
  4. ↑ Dalmau J, Tüzün E, Wu HY; et al. (2007). "Paraneoplastic anti-N-methyl-D-aspartate receptor encephalitis associated with ovarian teratoma". Ann. Neurol. 61 (1): 25–36. PMC 2430743. PMID 17262855. doi:10.1002/ana.21050. 
  5. ↑ Cohen PR, Kurzrock R (1997). "Mucocutaneous paraneoplastic syndromes". Semin. Oncol. 24 (3): 334–59. PMID 9208889. 
  6. ↑ Staszewski H (1997). "Hematological paraneoplastic syndromes". Semin. Oncol. 24 (3): 329–33. PMID 9208888. 

Véxase tamén

Bibliografía